Dziecko w świecie współdziałania. Część pierwsza
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 38,00 zł
Podtytuł: Poszukiwanie podstaw samorządności, współdziałania, demokracji.
Jest to 10 tom serii "Nauczyciele-Nauczycielom". Tytuł tomu został rozwinięty podtytułem "Poszukiwanie podstaw samorządności, współdziałania, demokracji". Autorzy rzeczywiście poszukują owych podstaw, dokonują wieloaspektowej interpretacji samego pojęcia współdziałania umieszczając je w kontekście wielu pojęć pokrewnych i przeciwstawnych (współdziałanie a rywalizacja).
Jest to 10 tom serii "Nauczyciele-Nauczycielom". Tytuł tomu został rozwinięty podtytułem "Poszukiwanie podstaw samorządności, współdziałania, demokracji". Autorzy rzeczywiście poszukują owych podstaw, dokonują wieloaspektowej interpretacji samego pojęcia współdziałania umieszczając je w kontekście wielu pojęć pokrewnych i przeciwstawnych (współdziałanie a rywalizacja). Współdziałanie nie jest tu tylko teoretycznym problemem, ale wyrasta z przezwyciężenia podziałów między nauczycielami różnych typów szkół. Chodzi o to, by zbliżyć świat dziecka i świat dorosłych do siebie na drodze poszukiwania rodziny człowieczej.
Książka składa się z trzech rozdziałów, połączonych myślą Dalajlamy „(…) Wykorzystamy każdą nadarzającą się okazję do przyniesienia pożytku innym, zamiast myśleć tylko o własnych, wąskich interesach (…)”.W części pierwszej autorzy dążą do wyostrzenia pojęcia współdziałania i rywalizacji, samorządności i demokracji uczestniczącej oraz pojęcia liberalizmu. Część druga akcentuje znaczenie nauczycielskich kompetencji dla rozwoju umiejętności współdziałania uczniów oraz ich kreatywności; ukazuje kształtowanie się partnerskich i samorządnych zachowań zarówno w rodzinie, jak tez w domu dziecka i szeroko rozumianym środowisku społecznym. Część trzecia ukazuje historyczne korzenie oraz kulturowe, prawne i gospodarcze uwarunkowania idei samorządności.
Bronisława Dymara
redaktorka serii książek Nauczyciele – Nauczycielom, nauczycielka o przeszło pięćdziesięcioletnim stażu pracy. Urodziła się w Ostrorogu na Wołyniu (27.VI.1932). Samokształcenie i poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań w edukacji zostało wpisane w całe jej życie. Magisterskie studia polonistyczne ukończyła w roku 1959 na WSP w Krakowie. Doktorat z nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki obroniła na UAM w Poznaniu w roku 1980.
Intensywną działalność innowacyjną rozwinęła w Lublinie w szkołach nr 15 i 31 (1951-1961). Z wielką pasją kontynuowała i wzbogacała swe próby i eksperymenty w zakresie kompleksowego nauczania, tworzenia systemu norm i kryteriów ocen, samorządności dzieci i młodzieży itd. Na terenie Pszczyny (1961-1976), dokąd przeniosła się po wyjściu za mąż za Jerzego Dymarę, nauczyciela geografii i działacza oświatowego, pracowała w wielu szkołach jako nauczycielka j. polskiego, wizytatorka i dyrektorka. Prowadzona przez Bronisławę Dymarę Szkoła Podstawowa nr 5 i Szkoła Ćwiczeń (1968-1972) stała się ośrodkiem znanych dotąd innowacji. Próba ich kontynuowania i wzbogacania o tzw. Młodzieżowe Forum w prowadzonym przez siebie LO im. Bolesława Chrobrego (1974-1976) – skończyła się dramatem; utratą stanowiska i pracy.
W roku 1982 dr Bronisława Dymara została zatrudniona w Filii UŚ w Cieszynie na etacie adiunkta, gdzie pracowała jeszcze ćwierć wieku, w tym 15 lat na etacie (do emerytury w roku 1997). Tu skupili się wokół niej nauczyciele walczący z rutyną i schematyzmem. Intensyfikacja działań badawczych i innowacyjnych nastąpiła w związku z prowadzeniem prac magisterskich (ponad 450 obron) oraz objęciem kierownictwa Zakładu Teorii Wychowania (1992-1997). Procesowi rozwoju twórczych działań sprzyjał też prowadzony przez nią nowy przedmiot: innowacje edukacyjne!
Długoletnia praktyka oraz intensywne poszukiwanie nowego paradygmatu pedagogiki, opartego na więzi nauczycieli akademickich z nauczycielami szkół różnego typu stały się podstawą otwarcia serii książek pedagogicznych Nauczyciele – Nauczycielom. Wśród jej 20 tomów (1996-2009) znajdują się trzy autorskie ksiązki redaktorki: Dziecko w świecie marzeń (1996, 1998, 2010); Dziecko w świecie edukacji. Podstawy uczenia się kompleksowego – nowe kształty i wymiary edukacji (2009), cz. I; Dziecko w świecie edukacji. Realizacja kompleksów. Bliżej integracji osoby i pedagogiki współbycia (2009), cz. II.
Wymienione książki o edukacji są syntezą niemałego dorobku publikacyjnego, wprowadzającego m.in. nowe spojrzenie na przestrzeń edukacyjną, pojęcie integracji, zasady nauczania, miejsce ucznia jako współtwórcy zajęć i procesu oceniania wyników, w toku kompleksowego uczenia się.
Dorobek publikacyjny, zapoczątkowany debiutem sprzed pół wieku w „Teatrze Ludowym” i „Kurierze Lubelskim” obejmuje ponad 300 pozycji i jest szczególnie intensywny w ostatnim ćwierćwieczu. Na dorobek ten składa się: 8 książek autorskich i 5 współautorskich, zredagowanych 13 tomów opracowań zbiorowych, a ponadto wiele artykułów, rozpraw, esejów, recenzji, notatek, sprawozdań.
Wydrukowano je w około 30 czasopismach, kilkunastu seriach naukowych i książkach „pokonferencyjnych” UŚ w Katowicach, UJ w Krakowie, uniwersytetach w Poznaniu, Szczecinie, Wrocławiu, Lublinie itp.
Publikacje te dotyczą głównie następującej problematyki:
- teoretyczne podstawy nauczania;
- uczenia kompleksowego;
- system norm i kryteriów ocen, jego etyczna wartość;
- wartości w wychowaniu dzieci i młodzieży;
- edukacja jako sztuka bycia i tworzenia;
- szczęście i marzenie w opiniach dzieci i dorosłych;
- czas i przestrzeń jako kategorie pedagogiczne;
- pedagogika współbycia jako możliwość i konieczność;
- szkoła jako przestrzeń tworzenia kultury.
Dwa filary dorobku autorki – to uczenie się kompleksowe i książki serii N-N, z których każda z nich rozpoczyna się słowami: Dziecko w świecie (sztuki, przyrody, tradycji, wartości, współdziałania, rodziny itd.). Stanowi to istotną zmianę w patrzeniu na edukację, której podstawą jest jakość relacji dziecka z elementami świata zewnętrznego, ludźmi i sobą samym. Dla Autorki ważne jest więc nie tylko kształcenie, ale przede wszystkim kształtowanie człowieka, odkrywanie co dzieje się z dzieckiem pod wpływem szkolnej edukacji i innych działań w jego życiu. Wokół idei serii N-N skupiło się 100 osób, 19 profesorów i 20 nauczycieli różnych szkół. Jako autorzy przeważają adiunkci, ale są też rektorzy szkół wyższych.
Opisaną tu skrótowo działalność innowacyjną charakteryzują liczne recenzje, artykuły i wywiady – zebrane i zaprezentowane m.in. w książce Sztuka bycia człowiekiem. Została ona też zaprezentowana przez różnych autorów w kilku opracowaniach zwartych, do których należą:
Sztuka bycia uczniem i nauczycielem. Z zagadnień pedagogiki współbycia, red. Wiesława Korzeniowska, Andrzej Murzyn, Urszula Szuścik, Kraków 2009
Barbara Solarska: W stronę nauki i sztuki, Pszczyna 2005
Wiesława Korzeniowska: Słownik biograficzny historii myśli pedagogicznej, Bielsko-Biała 2006
Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Szczecin 2007, wyd. VI, s. 689-690
Wstęp
Introduction
Część pierwsza
Poszukiwanie podstaw współdziałania, samorządności i demokracji
Współdziałanie a rywalizacja w życiu dorosłych i dzieci – poszukiwanie sensów i znaczeń
- Konieczność holistycznego spojrzenia na temat
- Poszukiwanie teoretycznych podstaw do pogłębiania znaczeń pojęć „współdziałanie” i „rywalizacja”
- Współdziałanie i rywalizacja w wybranych koncepcjach pedagogiki
- Nowe odmiany myślenia o edukacji a demokratyzacja stosunków interpersonalnych w szkole
- Współdziałanie i rywalizacja znaczenia, związki i konteksty, czyli próba dookreślenia pojęć
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Psychologiczne podstawy współdziałania
- Społeczny rodowód ludzkiej psychiki
- Rozwój zdolności do współdziałania
- Grupa jako naturalne miejsce współdziałania
- Rola komunikacji we współdziałaniu
- Organizowanie współdziałania
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Wychowanie w duchu samorządności przygotowaniem do demokracji uczestniczącej
- Potrzeba samoorganizacji i samorządności – potrzeba samowychowania
- Duch samorządności
- W kierunku samopomocy
- Samopomoc, samorządność, demokracja uczestnicząca
- Od piramidy do sieci
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
O współdziałaniu od podstaw – kilka refleksji dotyczących dzieci w wieku przedszkolnym
- Czym jest współdziałanie
- Współpraca małego dziecka z rówieśnikami i dorosłymi – jako możliwość i konieczność
- Źródła współdziałania, warunki sprzyjające jego inicjowaniu i rozwijaniu
- Formy współdziałania dziecka w wieku przedszkolnym z otaczającymi je ludźmi
- Kilka powodów, dla których warto uczyć dziecko współdziałania
Aneks
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Liberalizm, samorządność a demokracja
- Wstęp
- Liberalizm a demokracja w ujęciu F.A. Hayeka
- Demokracja instytucjonalna koncepcja postępu w ujęciu K.R. Poppera
- Indywidualistyczne uzasadnienie samorządności
- Cnoty liberalne i funkcjonowanie liberalnego państwa
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Troska o rozwój dziecka w okresie budowy systemu demokratycznego
- Rozważania wstępne, czyli konteksty rozwoju dziecka
- Refleksja nad człowiekiem jako ludzka osobą
- Troska o budowę podstaw demokracji a dziecko
- Wyzwolenie w dziecku pełni osoby ludzkiej – jako droga do demokracji
- Demokracja a człowiek – refleksja końcowa
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Część druga
Dziecko a partnerzy współdziałania
Kompetencje profesjonalne nauczyciela trzeciego tysiąclecia jako podstawa współdziałania z uczniami
- Od kwalifikacji do kompetencji nauczycielskich
- Trzy główne akcenty – cechy kompetencji
- Poziomy kompetencji nauczycielskich
- Rola kontekstu w kompetentnym działaniu nauczycielskim
- Rodzaje kontekstów a współdziałanie nauczyciela z uczniami
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Nauczyciel w drodze do demokracji
- Demokratyzacja szkoły
- Kształtowanie u dziecka podstawa do dorastania do demokracji
- Zdolności komunikacyjne nauczyciela
- Autoinspiracja
- Program warsztatów
- Praktyka nauczycielska
- Własne refleksje
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Specyfika samorządnych działań małego dziecka
- W stronę samorządności dziecięcej
- O niektórych funkcjach samorządności
- „Dzieci i ryby głosu nie mają?”. Czyli ... o samorządności w dialogu z dzieckiem uwag kilka
- Przejawy samorządności w działaniach ucznia klas początkowych
- Zamiast konkluzji
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Dziecko w drodze do demokracji
- O istocie demokracji
- Funkcjonowanie prawa do wolności w szkole
- Dziecko a równość – niektóre przejawy niesprawiedliwości w szkole
- Dziecko a tolerancja
- Aktywność jako filar demokracji
- Demokratyzacja nauczycieli drogą do demokratyzacji życia szkoły
- Mechanizmy zmiany szkoły w kierunku demokratyzacji. Sen o demokratycznej szkole
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Kształtowanie samorządnych i partnerskich zachowań w rodzinie
- Rodzina w społeczeństwie
- Partnerstwo w rodzinie
- Mała rodzinna samorządność
- Samorządność dzieci w rodzinach niewydolnych wychowawczo. Prawda czy niespełnione marzenia?
- Rady dla nauczycieli i pedagogów
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Problemy i uwarunkowania współpracy wychowanków domu dziecka z otoczeniem
- Przestrzenie współdziałania wychowanków domu dziecka
- Współdziałanie jako element funkcjonowania dziecka w grupie wychowawczej
- Uwarunkowania i formy współpracy wychowanka domu dziecka z rodziną
- Sposoby współdziałania podopiecznych domu dziecka ze środowiskiem szkolnym
- Wychowawca domu dziecka jako koordynator współpracy dziecka z różnymi środowiskami
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Obraz młodzieży w okresie wielokierunkowej transformacji – od diagnozy do samorządności i demokracji
Rozważania wstępne
- Międzykulturowe kształcenie
- Młodzież jako kategoria socjologiczna
- Stan i zakres podmiotowości młodzieży
- Poczucie własnego bezpieczeństwa
- Świadomość konieczności zmian
- Tolerancyjność nastolatków
- Młodzież w okresie starszego pokolenia, jej negatywne i pozytywne cechy
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Sztuka współbycia z natura kluczem do harmonijnego współdziałania
- Założenia podstawowe
- W centrum głębokiej ekologii
- Natura w szkole? (scenariusz I)
- Szkolna a „zielona” poprawność (scenariusz II)
- Osobista radość w naturze
- Nadzieja na nowy praktyczny porządek
- Zakończenie
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Część trzecia
Historyczne, kulturowe i prawne uwarunkowania idei samorządności i współdziałania
Z dziejów wiejskiego samorządu (na przykładzie wsi wieku XIX i pierwszej połowy XX stulecia)
- Z historii samorządu na ziemiach polskich
- Gromada i jej funkcje
- Przedstawiciele wiejskiego samorządu
- Zmiany w organizacji samorządu
- Dziecko wobec działań samorządowych
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Problemy z dziejów tolerancji w Polsce
- Zmienna definicja tolerancji
- Problemy tolerancji i nietolerancji w historii powszechnej – do końca XVIII wieku
- Tolerancja w Polsce XVI wieku
- Odwrót od tolerancji polskiej w XVII wieku
- Wiek Oświecenia
- Wiek XIX
- Polska niepodległa
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Dziecko w świecie prawa
- Rozważania wstępne
- Dylematy i zagrożenia edukacyjne
- Przywileje socjalne dziecka i rodziny
- Ochrona praw dziecka
- Międzynarodowa ochrona praw dziecka
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Idea samorządności w literaturze i w życiu codziennym
- Kilka pojęć głównych
- Samorządna szkoła
- Dyskurs o stopniu samorządności szkoły
- Szkoła środowiskowa a samorządność
- Kilka uwag końcowych
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Współdziałanie jako podstawowy warunek życia gospodarczego
- Podział pracy a współdziałanie
- Współdziałanie w warunkach gospodarki rynkowej
- Jak rozwiązywać sytuacje konfliktowe?
- Wartości w życiu gospodarczym
- Praca i współpraca
Problemy – Poszukiwania – Inspiracje
Przypisy
Streszczenie
Blok inspirujący samokształcenie na temat: Dziecko w świcie współdziałania, czyli poszukiwanie podstaw samorządności, współdziałania demokracji
Zobacz także
Powiązane produkty
- Brak powiązanych produktów