Edukacyjne problemy współczesności

Edukacyjne problemy współczesności

ISBN: 978-83-8294-158-6
25,00 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 25,00 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

Zmieniająca się nieustannie struktura i sposób funkcjonowania społeczeństwa narzuciły nowy podział ról oraz konieczności i obowiązki; jednym z nich jest imperatyw całożyciowego uczenia, łączącego edukację formalną (sygnowaną kolejnymi zdobytymi świadectwami i zaświadczeniami) i nieformalną (polegającą prostym uczestnictwie w codziennym życiu).

Książka dostępna w wersji elektronicznej e-book:

Wersja książki
Ilość

Zmieniająca się nieustannie struktura i sposób funkcjonowania społeczeństwa narzuciły nowy podział ról oraz konieczności i obowiązki; jednym z nich jest imperatyw całożyciowego uczenia, łączącego edukację formalną (sygnowaną kolejnymi zdobytymi świadectwami i zaświadczeniami) i nieformalną (polegającą prostym uczestnictwie w codziennym życiu).

Nakaz (by nie rzec: przymus) nieustającej edukacji narzuca określony styl życia, daleki od mieszczańskiego spokoju naszych przodków. Paradoksalnie, nadążanie za wymogami naszych czasów staje się źródłem frustracji, w chwili, gdy życie, jakie w zamian otrzymujemy, nie odpowiada oczekiwaniom, wiązanym np. z poziomem uzyskanej edukacji – pozostaje to w sprzeczności z głoszonymi od wieków prawdami, zgodnie z którym jedynie społeczeństwo oświecone to społeczeństwo szczęśliwe; współczesny wyścig kompetencji i rodzące się na tym tle dramaty zdają się temu zaprzeczać. Książka Mirosława Szymańskiego to owoc długich lat namysłu nad wskazaną problematyką, podpartych imponującą bogactwem bibliografią; jest to zarazem publikacja, której geneza (teksty rozsiane w przeciągu wielu lat) wymusza niejako ewolucję: na marginesie lektury otrzymujemy więc ogląd ewolucji, jaka zachodzi we współczesnej oświacie oraz – choć w niewielkim stopniu – w poglądach samego Autora.

Przekazując Czytelnikom tę publikację, chciałbym wyrazić nadzieję, że przedstawione w niej rozważania pobudzą dalszą dyskusję na temat problemów edukacyjnych w naszym kraju i skłonią do opracowywania nowych projektów reform w oświacie. Te zmiany reformatorskie, które podjęto w szkolnictwie w ciągu dwudziestu pięciu lat III RP, mimo pozorów stwarzanych przez zmiany strukturalne (np. utworzenie gimnazjum), w małym tylko stopniu zaspokajają istniejące potrzeby. Można twierdzić wręcz, że prawdziwa reforma polskiej edukacji jest dopiero przed nami. I tylko ona może być właściwą odpowiedzią na wyzwania edukacyjne XXI wieku.

93 Przedmioty

Opis

Książka elektroniczna - E-book
Epub, Mobi

Specyficzne kody

isbn
978-83-8294-158-6

Szymański J. Mirosław

profesor zwy­czajny Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie oraz Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej i Nauk Społecznych w Łodzi; socjolog edu­kacji i pedagog, członek Prezydium Komi­tetu Nauk Pedagogicznych PAN, członek Komitetu Rozwoju Edukacji Narodowej PAN, ekspert Polskiej Komisji Akredytacyj­nej i Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyj­nej. Autor wielu publikacji podejmujących problematykę edukacji w Polsce i na świe­cie. Należą do nich między innymi: Procesy selekcyjne w szkolnictwie ogólnokształcą­cym (1988), Kryzys i zmiana. Studia nad przemianami edukacyjnymi w Polsce w la­tach dziewięćdziesiątych (wyd. 2, 2002), Młodzież wobec wartości. Próba diagnozy (wyd. 3, 2008), W poszukiwaniu drogi. Szanse i problemy edukacji w Polsce (wyd. 2, poszerzone, 2008), Studia i szkice z socjo­logii edukacji (wyd. 6. poprawione i uzu­pełnione, 2012). Redaktor naczelny czaso­pisma „Debata Edukacyjna". Członek Rady Redakcyjnej czasopisma „Studia Sociologica". Zainteresowania naukowe: zmiana społeczna a zmiana w oświacie, społeczne uwarunkowania reform edukacyjnych w Polsce i na świecie, problematyka war­tości i wartości edukacyjnych, funkcjo­nowanie człowieka we współczesnym społeczeństwie: indywidualizm a wspólnotowość, podmiotowość, konstruowanie tożsamości.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Szymański J. Mirosław

ISBN druk

978-83-8095-111-2

ISBN e-book

978-83-8294-158-6

Objętość

316 stron

Wydanie

II, 2014

Format

B5 (160x235). E-book: pdf, epub i mobi

Oprawamiękka, klejona

Wstęp           

Zmiana społeczna i zmiana edukacyjna      

Indywidualizacja i zróżnicowania społeczne w okresie późnej nowoczesności        

Indywidualizm jako atrybut nowoczesności        

Trudne problemy nowoczesności        

Późna nowoczesność       

Swoiste oblicze indywidualizacji w późnej nowoczesności      

Zróżnicowanie społeczne w czasach późnej nowoczesności        

Przemiany wartości w zmieniającym się społeczeństwie     

Duchowość – specyficzna cecha człowieka        

Zmiana społeczna i jej rola w redefiniowaniu jednostek i grup społecznych        

Zmiana społeczna a wartości        

Zmieniony status, nowe miejsce wartości        

Hossa i bessa wartości        

Edukacja jako wartość w warunkach gwałtownej zmiany społecznej        

Tożsamość jako zadanie       

Tożsamość dana i zadana      

Czynniki kształtowania tożsamości     

Uwikłania projektów tożsamościowych        

Konstruowanie tożsamości        

Konstruowanie tożsamości człowieka jako problem edukacyjny    

Podmiotowość – dryfująca idea polskiej edukacji  

Podmiotowość jako podstawowa idea humanizmu  

Istota podmiotowości     

Podmiotowość w edukacji     

Podmiotowość jako idea edukacji w III RP    

Wychowanie człowieka w zmiennej rzeczywistości      

Społeczeństwo w okresie gwałtownych zmian     

Globalizacja     

Wychowanie wobec wyzwań globalizacji      

Dylematy demokratycznej polityki oświatowej      

Wyrównywanie szans edukacyjnych     

Pojęcie równości i równości społecznej     

Teoretyczne ujęcie nierówności społecznych      

Współczesne formy nierówności edukacyjnych     

Nierówności społeczne a wykluczanie      

Wyrównywanie szans edukacyjnych – realny cel edukacyjny czy kolejna utopia?  

Fasadowe obrazy polskiej oświaty w III RP      

Między wolnością a standaryzacją

Balansowanie polityki oświatowej państwa od jednej skrajności do drugiej    

Szkoła w obliczu demokratycznych przemian      

Tożsamość szkoły jako edukacyjnej wspólnoty    

Szkoła wyższa wobec wyzwań demokracji i rynku pracy     

Kształcenie pedagogiczne w obliczu zmian     

Zmiany podstaw prawnych szkolnictwa wyższego  

Dysfunkcje kształcenia pedagogicznego przed reformą szkolnictwa wyższego     

Nowe rozwiązania prawne a potrzeby rzeczywistej reformy      

Kilka uwag o perspektywach kształcenia pedagogicznego      

Problematyka codzienności w badaniach społecznych i pedagogicznych      

Szanse porozumienia i bariery dialogu w społeczeństwie      

Działania – interakcje – komunikacja – dyskurs      

Porozumienie i dialog w organizacjach i grupach społecznych     

Dialog szansą porozumienia      

Przywództwo w rozwoju społecznym środowiska lokalnego       

O niektórych trudnościach napotykanych przez liderów oświatowych w środowisku lokalnym      

Przywództwo edukacyjne. Rola nauczyciela akademickiego w kształtowaniu elit naukowych       

Przywództwo       

Przywództwo edukacyjne     

Elita społeczna. Kształtowanie elit       

Nauczyciel akademicki a kształtowanie elit naukowych     

Interdyscyplinarność jako atrybut nauk o wychowaniu      

Pedagogika – zintegrowana nauka społeczna i humanistyczna     

O potrzebie prowadzenia badań jakościowych w pedagogice    

Bibliografia      

Indeks rzeczowy      

Indeks nazwisk      

Wstęp

Edukacja zajmuje coraz więcej miejsca w życiu człowieka. Pierwsze doświadczenia i efekty edukacyjne zawdzięczamy socjalizacji. Już w najwcześniejszym okresie życia w toku codziennych interakcji w środowisku rodzinnym dzieci skutecznie uczą się różnych form komunikacji społecznej. Poznają język, znaczenie mimiki i gestów, wzbogacają swą wiedzę i umiejętności, kształtują swój charakter, uczą się społecznie aprobowanych wzorów zachowań. Procesy rozwoju dziecka wszechstronnie stymuluje przedszkole, w istotnym stopniu pomagając mu uzyskać gotowość szkolną. W kolejnych szkołach – podstawowej, gimnazjum, szkole średniej i wyższej – przez wiele lat, miesięcy i godzin młodzi ludzie uczą się pod kierunkiem nauczycieli. Jednym daje to więcej, innym mniej, ale powszechnie panuje przekonanie, że bez edukacji formalnej trudno byłoby dziś się obyć. Zresztą nie kończy się ona wraz z uzyskaniem dyplomu szkolnego – na chętnych czekają studia podyplomowe albo studia trzeciego stopnia kończące się doktoratem i otwierające drogę do kariery naukowej. Ci, którzy wcześniej podejmują pracę zawodową, też się kształcą w różnych formach doskonalenia zawodowego, poszerzają swą wiedzę, umiejętności i kompetencje, uzyskują dodatkowe kwalifikacje.

A przecież nie mniej ważna i znacząca jest droga edukacyjna o charakterze nieformalnym. Niektórzy sądzą nawet, że w szkole ogromne znaczenie ma program ukryty, który obejmuje wszystko to, czego uczymy się poza lekcjami. Co więcej, nasz zasób umysłowy, a także nasze umiejętności i sprawności są w znacznej mierze wynikiem pozaszkolnych procesów socjalizacyjnych. Jak zawsze dokonuje się to w toku zwykłych form działalności, po prostu przez uczestnictwo w życiu. W ten sposób, praktykowany od najdawniejszych czasów, uczymy się i wychowujemy. Aktywność życiowa w istotnym stopniu pomaga nam kształtować poglądy, przekonania i postawy, konstruować własną tożsamość. Podlegamy uczeniu się społecznemu i w tym sensie wszyscy, w jakimś stopniu oddziałując na innych, jesteśmy nauczycielami. O ile socjalizacja, wychowanie uczestniczące zawsze były nieodłącznym elementem życia, o tyle obecnie edukacyjne walory życia są o wiele bardziej znaczące. Skoro coraz bardziej zbliżamy się do modelu społeczeństwa opartego na wiedzy, to konsekwencją tego stanu rzeczy jest coraz większa intelektualizacja pracy, a także intelektualizacja innych form działalności życiowej. Uczymy się więc i wychowujemy nie tylko w szkole, lecz także podczas zabawy i pracy, indywidualnie lub zbiorowo realizując własne zainteresowania, uprawiając sport lub zajmując się turystyką i rekreacją, a także wykonując proste, dotąd rutynowe czynności, takie jak: pranie i gotowanie, robienie zakupów, sprzątanie lub remontowanie mieszkania, kontaktowanie się z innymi. 

W tym miejscu wielu Czytelników zapewne upomni się o zwrócenie uwagi na rolę nowych środków masowego przekazu, które w rewolucyjnym stopniu zwiększyły i przyspieszyły dostęp do informacji, banków danych, różnorodnych ocen i interpretacji zachodzących zdarzeń. Najpierw dokonywało się to dzięki upowszechnieniu czytelnictwa książek i prasy, radia i telewizji, filmów i nagrań płytowych. Dziś wszyscy jesteśmy pod wrażeniem ekspansji komputerów i Internetu. Dzięki nim radykalnie przyspieszone zostały procesy globalizacji, wzbogaciły się kontakty interpersonalne i niepomiernie wzrosła ich liczba, znacznie przybliżone zostały informacje i oceny zjawisk z zakresu życia społecznego, polityki, gospodarki i kultury. Aktywnie i skutecznie korzysta z Internetu coraz więcej ludzi, poświęcając mu coraz więcej czasu i energii. Czasem staje się to wręcz niebezpieczne, gdy udział młodszych lub starszych ludzi w tym, co się dzieje w przestrzeni wirtualnej, zaczyna przekraczać wszelkie rozsądnie zakreślone granice. 

Nowa rola i misja edukacji we wszystkich możliwych jej formach dotyczy oczywiście nie tylko poszczególnych osób, lecz także społeczeństwa jako całości. Odnotowano to już w najważniejszych raportach o współczesnej edukacji, które napisano w końcowych dekadach XX wieku. Świadczy o tym już sam tytuł opublikowanego na początku lat siedemdziesiątych tego stulecia tzw. raportu Faure’a i jeszcze ostrzej wyrażona teza raportu Klubu Rzymskiego Uczyć się bez granic (learn or perish – ‘ucz się lub zgiń’). W opublikowanym już w latach dziewięćdziesiątych XX wieku raporcie dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji, którą kierował Jacques Delors, uzasadniana jest teza, że edukacja, choć nie stanowi panaceum na bolączki świata, jest jednym z najważniejszych środków prowadzących do dalszego postępu i sprawiedliwości społecznej.

Z licznych studiów i badań, prowadzonych w kraju i za granicą, wiemy jednak, że misja nie zawsze sprawdza się w rzeczywistości i edukacja wcale nie musi być najbardziej sensowną i rentowną inwestycją w przyszłość społeczeństwa, może bowiem być inwestycją źle projektowaną, nieudolnie realizowaną, przynoszącą duże straty. Nie ma gwarancji, że dzięki edukacji niezawodnie nastąpi stan dobrostanu społecznego i ludzie powszechnie będą mieć szczęśliwe życie. W pewnych warunkach edukacja – wbrew nadziejom – nie prowadzi do równości i sprawiedliwości społecznej, może być także narzędziem utrzymania podziałów klasowych oraz reprodukcji nierówności społecznych. Także emancypacyjne nadzieje i dążenia jednostek związane z ich drogą edukacyjną nie zawsze się spełniają. Zdarza się to szczególnie często, gdy edukacja jest traktowana jako wartość instrumentalna. W zmieniającym się społeczeństwie, przy zdarzających się niekonsekwencjach i nie zawsze łatwych do odczytania drogach rozwoju nawet wysoki poziom wykształcenia nie musi zapewniać adekwatnych do tego wykształcenia: pracy, standardu życia, realizacji osobistych planów i aspiracji.

Dylematy te, związane z coraz większą społeczną rolą edukacji, imperatywem całożyciowego uczenia i jednoczesną możliwością niespełnienia społecznych i indywidualnych nadziei wiązanych z edukacją, stanowią przedmiot analiz zawartych w tej książce. Jest ona zbiorem moich przemyśleń i studiów prowadzonych w ciągu kilku ostatnich lat. Ich cząstkowe wyniki znalazły wyraz w opracowaniach publikowanych w czasopismach naukowych lub książkach przygotowywanych przez wielu autorów. Są to prace rozproszone, nie zawsze łatwo dostępne nie tylko dla nauczycieli, pracowników oświaty i studentów czy ludzi po prostu interesujących się stanem oświaty, lecz także dla naukowców zajmujących się oświatą i wychowaniem. Dlatego powstała potrzeba ujęcia wielu szczegółowych opracowań w jednej publikacji książkowej. Większość tekstów, które tworzą rozdziały, została w toku przygotowania książki poprawiona i zaktualizowana. Konieczne było też usunięcie powtórzeń, które w tak przygotowywanej pracy zawsze mogą się zdarzyć.

Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło