Psychologia rodziny

Psychologia rodziny

Podtytuł: Teoria i badania
ISBN: 978-83-8294-074-9
30,00 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 30,00 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

Publikacja jest próbą przedstawienia zarówno zagadnień teoretycznych dotyczących wybranych aspektów współczesnej wiedzy o rodzinie z uwzględnieniem perspektywy systemowej, jak i ilustracją badań praktycznych nad systemami rodzinnymi...

e-book
Wersji elektroniczna e-book:

Wersja książki
Ilość

Publikacja dostępna wyłącznie w wersji elektronicznej e-book.

Publikacja jest próbą przedstawienia zarówno zagadnień teoretycznych dotyczących wybranych aspektów współczesnej wiedzy o rodzinie z uwzględnieniem perspektywy systemowej, jak i ilustracją badań praktycznych nad systemami rodzinnymi.

Zmieniający się charakter dzisiejszych rodzin, dostrzeganie konieczności stosowania przez rodziny różnych metod radzenia sobie ze stresem generowanym także przez kulturowo-ekonomiczne przemiany, obligują do przedstawienia wiedzy pokazującej określone prawidłowości dotyczące kreowania się funkcjonalnych i dysfunkcjonalnych systemów i podsystemów rodzinnych.

Książkę rozpoczyna rozdział, w którym rodzina jest traktowana jako system w procesie ciągłego rozwoju, dlatego w tym kontekście zdefiniowano podstawowe cechy rodziny. W drugim rozdziale omówiono badania nad uwarunkowaniami jakości małżeńskiej. Kolejny rozdział zawiera zagadnienia teoretyczne jak i empiryczne związane z rozwojem dzieci i młodzieży w systemie rodzinnym, natomiast w czwartym rozdziale przedstawiono materiał dotyczący poglądów młodzieży akademickiej na temat małżeństwa.

Treści przedstawione w tej książce adresowane są do studentów nauk społecznych, psychologów, terapeutów, jak również przeciętnego Czytelnika zainteresowanego problematyką małżeństwa i rodziny.

Teoria i badania
218 Przedmioty

Opis

Książka elektroniczna - E-book
PDF

Specyficzne kody

isbn
978-83-8294-074-9

Mieczysław Plopa

Plopa Mieczysław Profesor zwyczajny, Wydział Psychologii, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, dziekan Elbląskiej Uczelni Humanistyczno-Ekonomicznej. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół: psychologii małżeństwa i rodziny, psychologii rozwoju człowieka, psychologii stresu, psychologii sportu.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Mieczysław Plopa

ISBN druk

978-83-7587-877-6

ISBN e-book

978-83-8294-074-9

Objętość

452 stron

Wydanie

VI, 2011

Format

B5 (160x235). E-book: PDF

Oprawamiękka, klejona

Wstęp

Rozdział I

Jakość życia w rodzinie: perspektywa teorii systemowej i teorii przywiązania

1.1. Strukturalne właściwości rodzin

1.2. Strategie i reguły

1.3. Zadania i strategie rodziny

1.3.1. Zadania i strategie dotyczące tożsamości

1.3.2. Zadania i strategie dotyczące granic

1.3.3. Zadania i strategie dotyczące utrzymania statusu

1.3.4. Zadania i strategie kierowania spójnością rodziny

1.4. Stres w systemie rodzinnym

1.4.1. Strategie kierowania stresem w rodzinie

1.4.2. Radzenie sobie ze stresem w systemach rodzinnych

1.5. Modele funkcjonowania rodziny

1.5.1. Modele strukturalne

1.5.2. Model Kołowy Olsona

1.5.3. Model Systemowy Beaversa

1.5.4. Model McMastera

1.5.5. Modele międzypokoleniowe

1.5.6. Modele kulturowe

1.6. Rozwój kompetencji małżeńskich i rodzinnych z perspektywy teorii przywiązania

1.6.1. Założenia i inspiracje teorii przywiązania 1.6.2. Rozwój bliskich więzi w okresie wczesnego dzieciństwa

1.6.3. Przywiązanie a podstawy rozwoju emocjonalno-społecznego

1.6.4. Rozwój bliskich więzi w okresie dorosłości

1.6.5. Romantyczna miłość a przywiązanie i płeć 1.6.6. Struktura więzi w okresie dorosłości

1.6.7. Romantyczne więzi a przywiązanie z perspektywy badań empirycznych

Rozdział II

Z psychologicznych badań nad małżeństwami o różnym poziomie integracji

2.1. Satysfakcja z małżeństwa – psychospołeczne uwarunkowania

2.1.1. Płeć a satysfakcja w związku

2.1.2. Intymność a satysfakcja ze związku

2.1.3. Role społeczne (praca, dom) a satysfakcja z małżeństwa

2.1.4. Równość w związku: realność czy fikcja

2.2. Jakość związku małżeńskiego w świetle badań empirycznych

2.2.1. Ryzyko dezintegracji związku małżeńskiego – perspektywa systemowa

2.2.2. Motywy zawierania związku małżeńskiego przez partnerów z małżeństw trwałych i rozwodzących się

2.2.3. Warunki udanego życia małżeńskiego w ocenie partnerów z małżeństw trwałych i rozwodzących się

2.2.4. Ocena jakości swojego życia małżeńskiego przez małżonków ze związków trwałych i małżonków rozwodzących się

2.2.5. Poczucie winy za rozpad związku w ocenie partnerów rozwodzących się

2.2.6. Małżonkowie rozwodzący się w świetle badań projekcyjnych

2.2.7. Poczucie koherencji partnerów w związkach małżeńskich o różnej jakości

2.2.8. Poczucie sensu życia partnerów ze związków małżeńskich o różnej jakości

2.2.9. Hierarchia wartości partnerów ze związków małżeńskich o różnej jakości

2.2.10. Style radzenia sobie ze stresem partnerów ze związków małżeńskich o różnej jakości

2.2.11. Osobowość partnerów ze związków małżeńskich o różnej jakości w świetle badań kwestionariuszem NEO-FFI 2.2.12. Satysfakcja ze związku małżeńskiego w świetle badań kwestionariuszem SNAP

2.2.13. Osobowościowe uwarunkowania jakości związku małżeńskiego w świetle badań kwestionariuszem MMPI-2 2.2.14. Satysfakcja ze związku małżeńskiego w świetle badań kwestionariuszem R. B. Cattella (16 PF Fifth Ed.) 2.2.15. Religijność personalna małżonków a ich satysfakcja ze związku

Rozdział III

Rodzice a rozwój dziecka

3.1. Relacje rodzic – dziecko w ujęciu systemowym

3.2. Pojęcie postawy rodzicielskiej

3.3. Źródła postaw rodzicielskich

3.3.1. Dziedzictwo z rodziny generacyjnej

3.3.2. Zasoby małżonków a relacje z dziećmi

3.3.3. Cechy podmiotowe dziecka

3.3.4. Czynniki kulturowe a zaangażowanie rodziców w relacje z dziećmi

3.4. Typologie postaw rodzicielskich

3.4.1. „Opisowe” typologie postaw rodzicielskich

3.4.2. Czynnikowe typologie postaw rodzicielskich

3.5. Postawy rodziców a rozwój dzieci w świetle badań empirycznych

3.5.1. Rodzice w percepcji dzieci w świetle badań projekcyjnych

3.5.2. Poziom więzi z rodzicami a przystosowanie społeczne dzieci

3.5.3. Postawy ojców a cechy osobowości ich dzieci

3.5.4. Konstelacje postaw rodzicielskich w percepcji młodzieży

3.5.5. Funkcjonowanie systemu rodzinnego a rozwój osobowości jedynaków

3.6. Metody badania relacji Rodzic – Dziecko

3.6.1. Skala Postaw Rodzicielskich w opracowaniu M. Plopy (wersja dla młodzieży)

3.6.2. Skala Postaw rodzicielskich w opracowaniu M. Plopy (wersja dla rodziców)

Rozdział IV

Poglądy młodzieży akademickiej na małżeństwo i niektóre ich uwarunkowania

4.1. Związek małżeński w percepcji młodych ludzi

4.2. Problem i metody badań

4.3. Charakterystyka badanej grupy

4.4. Związek małżeński w percepcji badanej młodzieży akademickiej

4.4.1. Ogólne poglądy na temat instytucji małżeństwa

4.4.2. Plany prokreacyjne studentów

4.4.3. Preferowany model przyszłego związku małżeńskiego

4.4.4. Podsumowanie

4.5. Płeć psychologiczna jako moderator poglądów na małżeństwo

4.5.1. Pojęcie płci psychologicznej

4.5.2. Płeć psychologiczna w kontekście zachowań interpersonalnych

4.5.3. Rozkład typów płci psychologicznej w badanej grupie studentów

4.5.4. Płeć psychologiczna a ogólne poglądy na temat małżeństwa

4.5.5. Płeć psychologiczna a plany prokreacyjne studentów

4.5.6. Płeć psychologiczna a preferowany model przyszłego związku małżeńskiego

4.5.7. Podsumowanie

Bibliografia

Struktura systemu rodzinnego oddziałuje na jakość funkcjonowania wszystkich jej członków oraz wewnętrznych podsystemów. Nieprawidłowości w zakresie struktury, oznaczają wysokie ryzyko występowania dysfunkcji w zachowaniach poszczególnych osób należących do rodziny. Zdrowe działanie sytemu rodzinnego jest ściśle związane z jakością funkcjonowania subsystemu małżeńskiego. W dobrze funkcjonującym związku małżeńskim partnerzy wypracowują drogą dwustronnych negocjacji, satysfakcjonujące dla obojga porozumienia w wymiarze zażyłośćniezależność (swoboda), tak aby zarówno potrzeba bliskości oraz autonomii mogły ze sobą kooperować, a żadna z wymienionych potrzeb nie wykluczała drugiej. W zdrowym subsystemie małżeńskim, komunikowanie się odbywa się w sposób uwzględniający indywidualność i niepowtarzalność każdego z partnerów oraz w sposób zapewniający obustronne zadowolenie. Relacje seksualne kształtują się w sposób stanowiący źródło satysfakcji z pożycia. Ważną rolę z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania układu partnerskiego, odgrywa umiejętność stawiania granic, zapewniających partnerom ochronę intymności, samodzielność funkcjonowania pary, niezależność małżonków od innych podmiotów (w tym od członków rodzin pochodzenia) oraz poczucie odpowiedzialności za własne relacje. W zdrowym związku, para w kontaktach z otoczeniem określa klarowne granice, za sprawą których funkcjonuje jako samodzielny mikrosystem, nie pozwalając na zbytnie ingerowanie osób trzecich (np. członków rodzin pierwotnej) w sprawy małżonków. Brak granic oddzielających życie pary od otoczenia zewnętrznego lub zbyt przepuszczalne granice stają się źródłem konfliktów pomiędzy partnerami, utraty satysfakcji z relacji oraz załamania się subsystemu, co z kolei może prowadzić do spadku zdolności wypełniania ról rodzicielskich. Konflikty małżonków nierzadko prowadzą do zaniedbań potrzeb potomstwa i stanowią podłoże występowania dysfunkcjonalnych zachowań członków rodziny.


Egzemplifikacje zachowań członków rodzin niefunkcyjnych

Przejawem niefunkcjonalności rodziny może być dążenie skonfliktowanych małżonków do uzyskania pociechy i oparcia w potomkach oraz podejmowanie zachowań skłaniających dzieci do przychylnego ustosunkowania się wobec jednego rodzica, co jest równoznaczne z przyjęciem strony antagonistycznej wobec drugiego z rodziców (małżonkowie "przeciągają" dzieci na swoją stronę),w efekcie czego tworzą się międzypokoleniowe rodzinne koalicje. Występujące w dysfunkcyjnych systemach koalicje rodzinne, prowadzą do emocjonalnych zaniedbań u dzieci. Dzieci zmuszane do wyboru pomiędzy przychylnością wobec matki lub ojca ponoszą konsekwencje związane z niedostatecznym uczestnictwem obojga rodziców w procesie wychowania. Tak funkcjonujący system sprzyja konfliktom między rodzeństwem, zajmującym opozycyjne strony w rywalizacji rodziców.

O dysfunkcji może informować także występowanie u dziecka objawów, które przyciąga uwagę dorosłych bądź/i zachowań kłopotliwych. Dziecko choruje, przejawiając zachowania dysfunkcyjne lub wchodzi w rolę stwarzającego problemy „kozła ofiarnego”, aby stać się przedmiotem zainteresowania małżonków pochłoniętych konfliktem. Poprzez nieakceptowane, problematyczne zachowania i symptomy, dziecko uzyskuje potrzebną mu, lecz dotąd deficytową uwagę i opiekę rodziców. Nieprawidłowość funkcjonowania dziecka staje się sposobem naprawienia zaburzonych stosunków w niefunkcjonującym systemie.

Innym razem małżonkowie mogą upatrywać źródła przyczyn własnych trudności w dziecku. W takiej sytuacji dziecko nierzadko doświadcza odrzucenia ze strony rodzica/-ów, może także z wysokim prawdopodobieństwem stać się ofiarą przemocy fizycznej lub psychicznej. Jednym z sygnałów mogących sugerować, iż dziecko pada ofiarą zaburzeń funkcjonowania rodziny mogą być incydenty ucieczek z domu (choć spektrum przejawów przemocy i zaniedbania fizycznego i/lub emocjonalnego dziecka jest szerokie – komentarz własny).


Kołowy model rodziny w koncepcji Olsona

Przykładem teorii opisujących różnice pomiędzy rodziną funkcjonalną a dysfunkcyjną jest opisany w popularnej publikacji naukowej Psychologia Rodziny. Teoria i badania, autorstwa Mieczysława Plopy jest Model Kołowy Olsona. W modelu zostały wymienione trzy wymiary wskazujące na jakość funkcjonowania systemu. Dwoma podstawowymi wymiarami modelu są: spójność oraz zdolność przystosowania, uzupełnione dodatkowym wymiarem komunikacji.

Spójność będąca odzwierciedleniem emocjonalnych więzi łączących podmioty wchodzące w skład systemu rodzinnego, może wyrażać się w jednym z czterech następujących poziomów: wyobcowanie, oddzielenie, związanie, splątanie. Poprzez wymiar spójności wyraża się natężenie bliskości, podzielanie jednakowych zainteresowań, wspólne dzielenie czasu wolnego oraz poziom otwartości vs zamknięcia granic między jednostką a systemem. Zdrowe systemy rodzinne mieszczą się w środkowych poziomach spójności: oddzielenia odzwierciedlającego średnio niski poziom spójności oraz średnio wysokiego związania. Dysfunkcją sytemu w zakresie spójności są: a) splątanie stanowiące nazbyt silne nasilenie więzi, które hamuje autonomię oraz indywidualność członków, a także b) wyobcowanie oznaczające zanik lub zbyt silne poluźnienie więzi.

Prawidłowo funkcjonujące rodziny zapewniają swobodę posiadania własnych pasji; dobrowolność wyboru ideałów i przekonań oraz możliwość ich swobodnego wyrażania siebie i własnych przekonań; pozwalają swoim członkom na znaczną samodzielność myślenia oraz dopuszczają szeroki zakres braku jednomyślności. Jednocześnie członkowie zdrowych systemów doświadczają wsparcia rodziny, a także angażują się w aktywności na rzecz systemu i podtrzymywania więzi. Nadmierne ograniczenia, brak swobody, niemożność bycia sobą i wyrażania odmiennych punktów widzenia, czy też zbyt duża swoboda związana z brakiem zainteresowania sprawami członków rodziny, deficyty wsparcia oraz bliskości emocjonalnej są symptomami rodzin nisko funkcyjnych.

Zdolność przystosowania się odnosi się do wymiaru elastyczność – sztywność wprowadzania zmian w sprawowaniu władzy, tworzeniu relacji, realizacji zadań wynikających z pełnionych ról. W modelu wyróżniono cztery poziomy przystosowania się: sztywny, strukturalny, elastyczny oraz chaotyczny. Zdrowo funkcjonujący system cechuje się występowaniem środkowych poziomów przystosowania (podobnie jak w spójności tożsame z wysokim funkcjonowaniem były poziome środkowe), zaś skrajne poziomy są charakterystyczne dla rodzin dysfunkcyjnych. System rodzinny jak i podsystem małżeński, do właściwego funkcjonowania potrzebuje kompromisu pomiędzy stałym porządkiem a gotowością dostosowywania się do zmian. Sztywność we wspomnianych wcześniej zakresach stanowi jednocześnie o trudnościach w dostosowywaniu się do nieodzownie dokonujących się transformacji. Niezmienny system przywództwa, sztywność prawowania ról oraz przyjmowanie wciąż tych samych programów realizacji zadań, typowe dla autorytarnych systemów rodzinnych, utrzymują stabilność raz przyjętych wzorców, kosztem niskiej skuteczności spełnianych przez system funkcji. Brak elastyczności prowadzi do niskiej wydolności systemu rodzinnego. Autorytarny styl zarządzania systemem rodzinnym nie pozostawia przestrzeni dla negocjacji i kompromisów, właściwych zdrowym zasadom rodzinnym. Przeciwnie skrajny poziom przystosowania występujący w rodzinach cechujących się deficytem zasad bądź niekonsekwencją jest impulsywny, bezładny, mętny, pozbawiony stabilności oraz nieprzewidywalny. Brak jakiekolwiek kierownictwa oraz określenia konsekwentnych zasad i strategii uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie członków w ramach takiego niefunkcjonującego systemu rodzinnego.

Komunikacja w rodzinie jest czynnikiem wspomagającym budowanie relacji, a skuteczność komunikacji wskazuje na dojrzałość systemu. Efektywna komunikacja pomiędzy członkami rodziny cechuje się: zrozumiałymi i bezpośrednimi komunikatami, szczera autoekspresja, zaangażowane słuchanie wypowiedzi wszystkich członków rodziny, aktywne podążanie za biegiem konwersacji oraz wzajemne okazywanie szacunku.


Kompendium wiedzy o małżeństwie i rodzinie

Publikacja prof. dr hab. Mieczysława Plopy, Psychologia Rodziny. Teoria i badania, wydana przez Oficynę Wydawniczą ”Impuls” nie bez powodu jest zalecanym podręcznikiem akademickim (nierzadko podstawowym) na kierunkach związanych z tematyką funkcjonowania rodziny. Poruszane tu zagadnienia stanowią obszerne kompendium wiedzy z zakresu funkcjonowania małżeństwa oraz rodziny, polecane osobom pracujących zawodowo w obszarach związanych ze wspomaganiem rodziny, małżeństw, dzieci, a nawet pracą terapeutyczną osób dorosłych, gdyż różnorodne doświadczenia i trudności nierzadko wiążą się z jakością funkcjonowania systemu rodzinnego czy to aktualnego, bądź rodziny pierwotnej. Książka napisana jest standardowym językiem pisanym (z natury rzeczy bardziej oficjalnym niż język potoczny) jednakże nie nazbyt skomplikowanym, a stosowane terminy specjalistyczne uzupełnione są stosunkowo zrozumiałym ich opisem. Powiedziałabym, że narracja ukierunkowana jest na rzeczowe przedłożenie fachowej wiedzy w sposób przyswajalny dla odbiorcy. Sprawia to, że czytelnikiem publikacji może zostać dowolna osoba zainteresowana prawidłowościami funkcjonowania podstawowej komórki społecznej oraz relacji małżeńskich. Z uwagi na to, że zawarte w omawianej książce zagadnienia dotyczą tematów odnoszących się do bezpośredniego doświadczenia większości z nas, a znajomość i wdrażanie informacji dotyczących prawidłowo funkcjonujących systemów i podsystemów rodzinnych, może służyć społeczeństwu jako całości, jednocześnie wspomagając prewencję w zakresie rozmaitych patologii – lekturę publikacji można zalecić szerszemu gronu czytelników, zainteresowanych poszerzeniem posiadanej wiedzy o małżeństwie i rodzinie, fachowymi informacjami naukowymi. W jednej pozycji prof. dr hab. Mieczysław Plopa zawarł szerokie spektrum tematyczne, wiedzy wywiedzionej z licznych danych empirycznych. Psychologia Rodziny. Teoria i badania jest podręcznikiem naukowym, w którym zawarte zostały m. in. takie zagadnienia jak:


Jakość życia rodziny

Zadania rodziny oraz przyjmowane strategie i reguły w odniesieniu do tożsamości członków rodzinnych, granic w rodzinie, statusu i zarządzania spójnością Zarządzanie stresem oraz sposoby przezwyciężania stresu przez system rodzinny Koncepcje modeli rodziny System rodzinny z perspektywy teorii przywiązania Zależność między płcią a zadowoleniem z relacji małżeńskiej Podział ról małżeńskich Próba odpowiedzi na pytanie: czy możliwa jest równość w związku małżeńskim? Dane z badań nad jakością związku małżeńskiego (m.in. motywy zawierania związku małżeńskiego; satysfakcja ze związku małżeńskiego; czynniki odpowiedzialne za udany związek zdaniem badanych z małżeństw rozpadających się vs nierozpadających się, poczucie sensu życia oraz wartości u małżonków w związkach o zróżnicowanej jakości) Jakość relacji rodzicielskiej a rozwój dziecka Postawy rodzicielskie a doświadczenie rodzin pochodzenia, podmiotowość dziecka, zasoby rodziców i wpływ kultury Typy postaw rodzicielskich Poglądy studentów na związek małżeński Płeć psychologiczna a poglądy na małżeństwo oraz wiele innych.

Eliza Śliwińska
źródło: https://psychologiarozwojuosobistego.blogspot.com/2017/07/prof-dr-hab-plopy-psychologia-mazenstwa.html

Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło