Bardówna Zofia
Bardówna Zofia
Zofia Gleichgewicht, nazwisko okupacyjne Zofia Wanda Zawadzka, pseudonim literacki Zofia Bardówna, urodziła się 27 lutego 1915 roku w Warszawie, była córką Dawida, urzędnika prywatnego, i Szajndli, zginęła 31 sierpnia 1944 roku przy ul. Świętojańskiej w czasie powstania warszawskiego.
Była członkinią kręgu starszoharcerskiego „Wilcze Gniazdo” Chorągwi Warszawskiej Organizacji Harcerek.
Odebrała wykształcenie artystyczne: dwa lata uczyła się w Szkole Sztuk Zdobniczych, cztery miesiące w szkole im. Konrada Krzyżanowskiego, potem studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Pisała powieści dla młodzieży. W konspiracji była żołnierzem ZWZ-AK, Komendy Głównej Armii Krajowej-Oddziału II (Informacyjno-Wywiadowczego), w stopniu strzelca.
W chwili utworzenia getta w Warszawie nie zamieszkała z rodziną (w getcie przebywali jej rodzice, brat i bratowa, ciotka), lecz dzięki pomocy przyjaciół, między innymi Janiny Palmowskiej, zdobyła dokumenty na fałszywe nazwisko – Zofia Wanda Zawadzka – i ukrywała się po stronie aryjskiej. Poprosiła Janinę Palmowską, by przyjęła pod opiekę dziewczynkę w wieku około 12 lat – Olgę, którą matka, pani Wisby (Maria Kowalska), po ucieczce z getta przyprowadzała do niej każdego ranka i zabierała wieczorem.
W powstaniu warszawskim pracowała w sztabie Grupy Północ na Starym Mieście.