Zawarte w tej książce ćwiczenia przeznaczone są dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych mających problemy z percepcją i pamięcią słuchową oraz automatyzacją artykulacji głosek szeregu szumiącego („sz”, „ż”, „cz”, „dż”). Jako logopeda i terapeuta pedagogiczny poszukiwałam rozwiązań, które pozwolą na jednoczesne usprawnianie zaburzonych funkcji słuchowych i utrwalenie wymowy głosek szumiących, aby maksymalnie wykorzystać czas poświęcony na terapię. Na co dzień spotykam uczniów borykających się z obiema tymi trudnościami. Często są to osoby ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, które z uwagi na swoje problemy uczęszczają na wiele zajęć dodatkowych. Niewątpliwie przynoszą one korzyści, ale stają się też dużym obciążeniem dla dzieci i młodzieży szkolnej. Niniejszy zbiór ćwiczeń łączy pracę nad korektą wad wymowy z aktywnością ko­rekcyjno-kompensacyjną ukierunkowaną na usprawnianie funkcji słuchowych.

Proponowane zadania zawierają różnorodny materiał języ­kowy adresowany do osób będących na etapie utrwalania prawidłowej artykulacji. W ćwiczeniach pojawiają się różne części mowy w różnych formach gramatycznych. Wykorzystane słownictwo jest zróżnicowane i może służyć jako materiał rozwijający językowo. Nie unikałam nazw rzeczy i czynności, które są uczniom mniej znane, gdyż stwarzają one okazję do poszerzania zasobu słownika osoby wykonującej zadania. Ze wskazówek praktycznych warto jeszcze dodać, że często w danym ćwiczeniu trzeba podzielić wskazane wyrazy na sylaby, a następnie z wybranych sylab utworzyć nowe słowa. Bywa, że dany wyraz ma kilka wariantów podziału – należy wybrać ten, który pozwoli utworzyć nowe słowo w dowolnej formie gramatycznej.

Przedstawione w tej publikacji ćwiczenia słuchowe i artykulacyjne powinien prowadzić specjalista, czyli logopeda lub terapeuta pedagogiczny, który potrafi pokazać różnicę między głoską a literą, a także odpowiednio ją wyartykułować (prezentując pacjentowi głoskę, wymawiamy np. „ż”, a nie „ży”, „p”, nie „py” etc.). Bez wątpienia ważnym elementem pracy jest umiejętność rozpoznawania potrzeb i potencjału pacjenta. Aby ćwiczenia były skuteczne, nie mogą być ani zbyt proste, ani za trudne. Terapeuta powinien tak dobrać materiał ćwiczeniowy, żeby zaspokoić potrzeby rozwojowe swojego podopiecznego, czyli nie dopuścić do uczucia znudzenia bądź porażki.

Autorka