Organizacja i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 35,00 zł
Publikacja jest wartościowym i potrzebnym na rynku edukacyjnym kompendium interdyscyplinarnej wiedzy ujmującej złożoność kwestii składających się na wspieranie psychologiczno-pedagogiczne dziecka i jego rodziny. […] Zaprezentowano w niej wyniki badań o różnorodnej orientacji i metodologii, dotyczących nie tylko organizacji wspomagania, ale także opinii nauczycieli na temat funkcjonowania obowiązujących rozwiązań w Polsce […]
Ilekroć zdarza się nam rozmawiać z nauczycielami, którzy pracują z uczniami z różnego rodzaju dysfunkcjami, zawsze zastanawiamy się nad filozofią podejścia do takich osób, nad naszym do nich stosunkiem, nad sposobem ich traktowania. Na ile określenie rewalidacja oddaje sens naszych relacji? Czy dosłowne tłumaczenie tego słowa (franc. revalidation z łac. re- = znów, + validus = mocny) odzwierciedla charakter podejścia do osób chorych? Czy rzeczywiście celem naszych działań jest przeprowadzenie takich osób na naszą, lepszą stronę funkcjonowania i postrzegania świata?
To czynienie ich ponownie mocnymi zakłada, że sposób funkcjonowania uczniów wymaga poprawy. Zawsze zachęcamy swoich rozmówców do refleksji nad tym, czy raczej nie warto próbować zrozumieć ich sposób funkcjonowania, spotkać się po tamtej stronie. Może w ogóle cenne byłoby zaprzestanie myślenia w kategoriach „tamta i ta strona” czy „tamten i ten świat”. Być może warto myśleć o dysfunkcji jako o innej formie funkcjonowania. Innej, a nie bezwzględnie wymagającej korekty. Wiele osób, które weszły w głęboką, opartą na pełnej akceptacji relację z osobami np. niepełnosprawnymi intelektualnie, mówi o tym, jak niezwykłe, prawdziwe są to więzi. Często oparte na bardzo autentycznych uczuciach, pozbawionych manipulacji. W takich sytuacjach słyszymy, że wiele się nauczyły o tym, jak traktować drugiego człowieka, jak budować relacje bez rywalizacji, bez oceniania, z nastawieniem na zrozumienie, a nie tłumaczenie.
Oczywiście nie możemy przesadzać z „lekceważeniem” trudności, jakie pojawiają się w funkcjonowaniu takich osób, ale warto byłoby przestać traktować nasze umiejętności jako najcenniejsze. Dla poparcia naszych wątpliwości warto przytoczyć słowa Lwa S. Wygotskiego:
Kalekie dzieci reprezentują jakościowo inną, wyjątkową formę rozwoju… Jeśli niewidome lub głuche dziecko osiąga ten sam stopień rozwoju co dziecko normalne, to dziecko z niedorozwojem osiąga go w inny sposób, innym trybem, za pomocą innych środków. Szczególnie ważne jest więc, by pedagog znał wyjątkowy tryb postępowania z takim dzieckiem. Owa niezwykłość przekształca minusy kalectwa w plusy kompensacji
Autorki mają nadzieję, że przygotowana publikacja, oprócz wiedzy na temat różnorodnych metod pracy z osobami z dysfunkcjami i koncepcji podejścia do uczniów ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi, dostarczy też inspiracji do przyjrzenia się naszej filozofii rozumienia drugiego człowieka. Bardzo do tego zachęcają, jeszcze raz odwołując się do słów O. Sacksa:
Tak więc skutki rozwojowej choroby czy schorzenia, które często budzą przerażenie, można postrzegać także jako kreatywne: niszcząc pewne drogi, sposoby funkcjonowania, zmuszają one system nerwowy do tworzenia nowych dróg, do niezamierzonego dotychczas rozwoju i ewolucji. Owe możliwości kreacyjne choroby dostrzegam prawie u każdego pacjenta [...].
Z recenzji dr hab. Hanny Żuraw, prof. nadzw. UPH w Siedlcach
Publikacja jest wartościowym i potrzebnym na rynku edukacyjnym kompendium interdyscyplinarnej wiedzy ujmującej złożoność kwestii składających się na wspieranie psychologiczno-pedagogiczne dziecka i jego rodziny. […] Zaprezentowano w niej wyniki badań o różnorodnej orientacji i metodologii, dotyczących nie tylko organizacji wspomagania, ale także opinii nauczycieli na temat funkcjonowania obowiązujących rozwiązań w Polsce […]. Skonstruowany w ten sposób przekaz spełnia też wymóg innowacyjności i użyteczności. W książce są bowiem przedstawione metody wsparcia stosowane w Anglii i Walii, które godziłoby się wprowadzić w naszym kraju. […] Wszystkie informacje są cenne z punktu widzenia doskonalenia pracy systemu wspomagania i uczniów, i samych pedagogów. Pozyskane przez Autorki wiadomości są szczegółowe i przydatne w praktyce − powinny być udostępnione polskim władzom oświatowym w celu wypracowania przezeń odpowiednich dyrektyw o wymiarze prakseologicznym.
Opis
- Książka elektroniczna - E-book
- Epub, Mobi
- Książka papierowa
- oprawa miękka
Specyficzne kody
- isbn
- 978-83-8095-419-9
Żyjemy w czasach, kiedy coraz więcej osób potrzebuje nie tyle wsparcia psychologiczno-pedagogicnego ale pełnej długotrwałej psychoterapii. Nie dotyczy to tylko osób niepełnosprawnych, ale również normalnych uczniów nieradzących sobie w tak skonstruowanym systemie powszechnej edukacji. Autorki tego opracowania skupiają swoją uwagę głównie na osobach kalekich o różnych stopniach dysfunkcyjności.
Dzieci ze znacznym stopniem niepełnosprawności; dzieci głuche, niedowidzące, z różnymi dysfunkcjami umysłowymi i ubytkami doczekały się w końcu roku 2010, w listopadzie kompleksowego uregulowania tych spraw w sześciu rozporządzeniach Ministerstwa Edukacji Narodowej. Ale akty prawne sobie, a rzeczywistość sobie. Pytanie brzmi: czy z tych regulacji prawnych narodził się spójny system opieki psychologiczno-pedagogicznej? Można odpowiedzieć na to pytanie dwojako. Urzędnik Ministerstwa powie, że tak, bo rozporządzenia te regulują całym tym procesem; od diagnozy środowiskowej, sposobów organizowania kształcenia po specjalne programy nauczania oraz psychoterapii pozajęciowej czyli specjalistycznej, związanej z rozpoznanym schorzeniem. Mamy w tym systemie całą gamę różnych działań, od klas wyrównawczych, po zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, aż po indywidualną psychoterapię , a także warsztaty dla uczniów i rodziców.
Jak wiemy w warunkach polskich z tzw. pracą indywidualną bywa różnie, wszystko zależy od nauczyciela-terapeuty; jego cech, wiedzy, zaangażowania. Ustawy z lat wcześniejszych – 2003-2005 definiowały pewne zasady ale ich nie uszczegółowiały. Rok 2010 przyniósł tu radykalne zmiany, bo rozszerzał zakres takiej pomocy praktycznie na wszystkich potrzebujących jej uczniów zmieniając przy tym definicje z niepełnosprawności umysłowej na niepełność intelektualną pod którą rozumiano także dzieci z niepełnosprawnością ruchową, afazją, zespołem Aspargera czy niepełnosprawnościami sprzężonymi. Kwalifikacją chorobową zajmował się specjalny zespół złożony z pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Orzekał on za ile zakwalifikowane dziecko będzie objęte Indywidualnym programem edukacyjno-terapeutycznym. Po ustaleniu zakresu pomocy badanemu uczniowi przydzielano „Kartę indywidualnych potrzeb ucznia”.To na jej podstawie planuje się formy i sposoby udzielania pomocy. Czy będą to zajęcia specjalistyczno korekcyjno-kompensacyjne czy też socjoterapeutyczne.
Autorki w tym Joanna Boryszewska, na stałe współpracująca z Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli z Łomży, podjęły się zbadać na podstawie ankiet, na ile ustawy i rozporządzenia z 2010 roku wpłynęły na poprawę organizacji i skuteczność opieki psychologiczno-pedagogicznej w szkołach nią objętymi? Objęto nimi w 2012 roku uczniów gimnazjów publicznych i niepublicznych. Ankietę skierowano do nauczycieli, gdyż to oni odpowiedzialni byli za wprowadzenie zmian w obszarze pomocy psychoterapeutycznej.
Nie będę państwu cytował zamieszczonych w książce ankiet, ale warto, odsyłam do opracowania się zapoznać z nimi samemu. Dlaczego są one tu potrzebne, otóż w 2013 roku po istnej rewolucji w procedurach doty7czących pomocy psychologiczno-pedagogicznej ustawodawca czyli państwo częściowo wycofuje się z wielu zapisów i regulacji. Podobno pod pretekstem uproszczenia pewnych procedur, ale jak piszą autorki „wykonano nieprzemyślany ruch, który zniweczył ogromny wkład d sił i środków potrzebnych do przeobrażenia systemu pomocy.
Wszystko zostało jakby po staremu, rozszerzono nawet listę osób, które mogą kwalifikować dziecko do udzielenia w/w pomocy, ale zrezygnowano z powołania do tego specjalnego zespołu, który planowałby i koordynował taką pomoc. W związku z tym autorki postanowiły w 2015 roku ponownie zbadać skuteczność takich zmian przy pomocy podobnie skonstruowanych ankiet. Tym razem organizatorem tych działań była Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży w ścisłej współpracy z ODN-em.
Celem była analiza organizacji procesu pomocy uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi i jej skuteczność. Tym razem badaniami objęto nauczycieli wszystkich typów szkół z woj. podlaskiego, mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego. Były to głównie kobiety -nauczycielki edukacji wczesnoszkolnej. Na przeszło trzydziestu stronach dokładnie rozpisano wyniki badań (odsyłam do książki). Reasumując – autorki uznały, iż pedagogów pracujących z dziećmi wymagającymi specjalnego traktowania trzeba wspierać, gdyż całkowicie poświęcają się tej niełatwej pracy nierzadko „balansując w poszukiwaniu złotego środku”. Szukając optymalnych rozwiązań i metod np. z rodzicami, a jest to bardzo newralgiczna i wrażliwa część ich pracy. Sporo też uwagi poświęcają wyborowi metod pracy, najczęściej wymienianą była „Metoda Dobrego Startu” Marty Bogdanowicz. Okazało się, że u progu sukcesu pracy z takimi dziećmi stają relacje nauczyciel-terapeuta a rodzice. To tym relacjom należy przyznać najwięcej uwagi i wysiłków.
W części drugiej autorki zgromadziły ciekawy materiał porównawczy z organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji brytyjskiej, na przykładzie Anglii i Walii począwszy od roku 2014, kiedy to zapoczątkowano reformę całego systemu opieki. Autorki skupiły się na przeglądzie jego ram prawnych, organizacyjnych. Ciekawe są oba podsumowania: angielskiego i walijskiego systemu pomocy. Cechuje je większa systematyczność i skuteczność, a to bierze się z bardzo ścisłej współpracy między organizacjami rządowymi, ministerialnymi i władzami lokalnymi. Tam obowiązuje zasada, że za każdym uczniem idzie plan pomocy opracowany przez powołany do tego zespół nauczycieli szkoły, do której uczęszcza ze specjalnymi potrzebami. Droga jest więc krótsza, u nas po jego skasowaniu jest ona i dłuższa i bardziej skomplikowana. Ale to już zasługa zmieniających się ekip rządzących, które negują osiągnięciami poprzedników i za wszelką cenę chcą wprowadzić swoje regulacje. Ich zakładnikiem zwykle jest potrzebujący specjalnej pomocy uczeń.
źródło: https://ksiazka.net.pl/recenzja/organizacja-i-udzielanie-pomocy-psychologiczno-pedagogicznej-uczniom-ze-specjalnymi-potrzebami-edukacyjnymi
Wstęp
Część 1
Organizacja i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji polskiej
Wprowadzenie
Rozdział 1. Rok 2003 – to już historia…
Rozdział 2. Rok 2010 – wprowadzenie radykalnych zmian w systemie organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
2.1. Cel i organizacja badań
2.2. Zakres udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w badanych szkołach
2.3. Najczęściej identyfikowane trudności w organizacji i udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – wstępna ocena stosowanych rozwiązań
2.4. Podsumowanie
Rozdział 3. Rok 2013 – nowa koncepcja czy nieuzasadniona rezygnacja z wcześniej wprowadzonych zmian?
Rozdział 4. Projekt i realizacja badań – kolejna analiza zmian w obszarze pomocy psychologiczno-pedagogicznej (ocena praktyków)
4.1. Cel badań
4.2. Organizacja badań
4.3. Charakterystyka grupy badanej
4.4. Prezentacja wyników badań
4.4.1. Dokumenty opracowywane w ramach przygotowania do udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
4.4.2. Obszary związane z opracowywaniem dokumentacji, sprawiające nauczycielom najwięcej trudności
4.4.3. Trudności doświadczane przez nauczycieli w procesie planowania i realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej
4.4.4. Metody wykorzystywane w pracy z uczniami ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi
4.4.4.1. Metody stosowane w pracy z uczniem z dysleksją, dysgrafią, dysortografią
4.4.4.2. Metody stosowane w pracy z uczniem z dyskalkulią
4.4.4.3. Metody stosowane w pracy z uczniem z inteligencją niższą niż przeciętna
4.4.4.4. Metody pracy z uczniem z nadpobudliwością psychoruchową z deficytem uwagi
4.4.4.5. Metody pracy z uczniem z innego rodzaju dysfunkcjami
4.4.5. Częstotliwość prowadzenia ewaluacji działań podejmowanych w ramach udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
4.4.6. Sposoby prowadzenia ewaluacji działań podejmowanych w ramach udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
4.5. Podsumowanie i wnioski
Część 2
Organizacja i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji brytyjskiej (na przykładzie Anglii i Walii)
Rozdział 1. Ramy organizacyjne systemu świadczenia pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w wieku od 6 do 13 lat w Anglii
1.1. Instytucje odpowiedzialne za świadczenie pomocy
1.2. Ramy prawne
1.3. Kilka słów o systemie szkolnictwa
1.4. Definicja specjalnych potrzeb edukacyjnych
1.5. Cele pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi od 2014 roku
1.6. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna krok po kroku
1.7. Dysleksja w Anglii
1.8. Krytyka
1.9. Podsumowanie
Rozdział 2. Organizacja pomocy uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi w Walii w latach 2009–2012
Wprowadzenie
2.1. Krótki opis systemu edukacyjnego poddawanego analizie
2.2. Specjalne potrzeby edukacyjne
2.3. Procedury zakwalifikowania się ucznia do pomocy dodatkowej
2.4. Nakładające się zaburzenia
2.5. Interwencja
2.6. Źródła finansowania systemu pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
2.7. Szkolenie personelu w zakresie dysleksji
2.8. Decyzyjność w sprawie udzielania dodatkowej pomocy
2.9. Zaangażowanie rodziców/opiekunów prawnych
2.10. Opinia ucznia
2.11. Dane statystyczne
2.11.1. Etap pierwszy badań
2.11.2. Etap drugi badań
2.12. Definicje dysleksji
2.13. Kluczowe role oraz odpowiedzialność za wspieranie dyslektyków
2.13.1. Zarządzanie wsparciem dla dyslektyków
2.13.2. Nauczyciele specjaliści
2.13.3. Nauczyciele specjaliści w szkole średniej
2.13.4. Nauczyciele specjaliści w centrach specjalnych potrzeb edukacyjnych (SEN)
2.13.5. Psychologowie edukacyjni (Educational Psychologists – EP)
2.14. Personel szkolny – dyrektor szkoły
2.14.1. Koordynatorzy do specjalnych potrzeb edukacyjnych (Special Educational Needs Co-ordinators – SENCo)
2.14.2. Nauczyciel klasowy (nauczania początkowego)
2.14.3. Asystenci nauczyciela (TAs)/Asystenci do wspierania nauczania (LSAs)
2.15. Rozpoznawanie specyficznych trudności oraz testowanie uczniów
2.16. Pozaszkolne ośrodki dla uczniów ze specyficznymi trudnościami edukacyjnymi (Pupil Referral Units – PRUs)
2.17. Identyfikacja trudności
2.17.1. Proces ewaluacyjny/ocena ucznia
2.18. Komisja moderująca (Moderation Panel)
2.19. Kryteria wejściowe i wyjściowe, jakie ma spełniać uczeń do zakwalifikowania się na dodatkowe wsparcie i po jego zakończeniu
2.20. Język oceny ucznia
2.21. Interwencja – szkoła podstawowa
2.21.1. Programy interwencyjne dla szkoły podstawowej
2.21.2. Interwencja – szkoły średnie
2.21.3. Programy interwencyjne dla szkół średnich
2.22. Centra specjalistyczne
2.22.1. Poziom szkoły średniej
2.23. Ośrodki pozaszkolne dla uczniów (Pupil Referral Units – PRUs)
2.24. Okresy przejściowe od edukacji przedszkolnej do edukacji na poziomie szkoły podstawowej
2.24.1. Od szkoły podstawowej do średniej
2.24.2. Od szkoły średniej do dalszych etapów edukacyjnych (Further Education – FE)
2.25. Kryteria kwalifikujące do wejścia do ośrodka pozaszkolnego oraz jego opuszczenia (In and Out of Pupil Referral Units – PRUs)
2.26. Angielski jako język dodatkowy (English as an Additional Language – EAL)
2.27. Wymagania egzaminacyjne
2.28. Współpraca/komunikacja pomiędzy służbami
2.29. Trudności w zakresie mowy, języka i komunikacji
2.30. Zaangażowanie rodziców
2.31. Wymiana wiedzy i doświadczenia
2.31.1. Dostępność szkoleń dla rodziców
2.31.2. Wpływ rodziców
2.32. Opinia ucznia
2.33. Nakładające się zaburzenia
2.33.1. Rozwojowe Zaburzenie Koordynacji (Developmental Coordination Disorder – DCD)
2.33.2. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (Attention Deficit Hyperactivity Disorder – ADHD)
2.33.3. Spektrum Autystyczne – SA (Autistic Spectrum Disorder – ASD)
2.33.4. Zaburzenia mowy i komunikacji
2.33.5. Dyskalkulia (dyscalculia)
2.34. Szkolenia dla nauczycieli 1
2.34.1. Sytuacja bieżąca
2.34.2. Dostępność szkoleń
2.34.3. Szkolenia dotyczące nauczania czytania i pisania
2.34.4. Szkolenia dla pozaszkolnych ośrodków wspierania uczniów z trudnościami edukacyjnymi (Pupil Referral Units – PRUs)
2.34.5. Szkolenia w języku walijskim
2.34.6. Zasoby/materiały szkoleniowe
2.35. Gromadzenie informacji
2.36. Finansowanie
2.36.1. Finansowanie szkół podstawowych i średnich
2.37. Podsumowanie
Bibliografia
Akty prawne
Spis rysunków i tabel
Aneks
Załącznik nr 1
Załącznik nr 2
Załącznik nr 3
W polskim systemie oświaty toczy się intensywny proces zmian, który objął również obszar udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Ich celem jest indywidualizacja edukacji i troska o pełny rozwój potencjału wszystkich uczniów w nim uczestniczących. Zmiany te wynikają z naturalnych przeobrażeń zachodzących w społeczeństwie, faktu funkcjonowania w zjednoczonej Europie, ale też z konieczności uwzględnienia osiągnięć rozwijających się nauk społecznych. Z jednej strony pojawiają się nowe potrzeby uczniów, na nowo określane są pożądane kompetencje i umiejętności, a z drugiej – nieznane dotąd możliwości zaspokojenia tych potrzeb oraz zdobywania kompetencji i umiejętności.
Do 2010 roku zasady udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej nie były wyraźnie skodyfikowane. Zadanie identyfikacji uczniów mających trudności w uczeniu się spoczywało na pracownikach poradni psychologiczno-pedagogicznych. Natomiast wobec nauczycieli wysunięto ogólne oczekiwania wspierania rozwoju indywidualnego uczniów poprzez dostosowanie treści, metod i organizacji pracy do ich potrzeb edukacyjnych i możliwości rozwojowych. Akty prawne nie określały „sztywnych” zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Nowa koncepcja udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej została sformułowana w sześciu rozporządzeniach Ministra Edukacji Narodowej z 17 listopada 2010 roku. Zmiany zostały zapisane w tak wielu aktach prawnych, ponieważ ich zakres był duży. Akty te wprowadzały rewolucję w tym obszarze – precyzyjnie określono w nich, kto jest odbiorcą pomocy psychologiczno-pedagogicznej, kto może być inicjatorem uruchomienia tego procesu, w jakiej formie może być udzielana pomoc, kto jest odpowiedzialny za jej organizację i realizację, jaka forma dokumentacji powinna być prowadzona i jakie są zasady oceny efektywności podejmowanych działań.
Kolejne modyfikacje zostały dokonane w 2013 roku. Wydaje się, że ich ideą było wprowadzenie pewnych uproszczeń, ale kolejny proces zmian poszedł chyba zbyt daleko i w konsekwencji wiele obowiązków wcześniej nałożonych na szkołę – wysoce uzasadnionych – zostało wycofanych. Prawdopodobnie zaprzepaszczono rzeczywistą próbę przeprowadzenia reformy w organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Publikacja jest wartościowym i potrzebnym na rynku edukacyjnym kompendium interdyscyplinarnej wiedzy ujmującej złożoność kwestii składających się na wspieranie psychologiczno-pedagogiczne dziecka i jego rodziny. […] Zaprezentowano w niej wyniki badań o różnorodnej orientacji i metodologii, dotyczących nie tylko organizacji wspomagania, ale także opinii nauczycieli na temat funkcjonowania obowiązujących rozwiązań w Polsce […]. Skonstruowany w ten sposób przekaz spełnia też wymóg innowacyjności i użyteczności. W książce są bowiem przedstawione metody wsparcia stosowane w Anglii i Walii, które godziłoby się wprowadzić w naszym kraju. […] Wszystkie informacje są cenne z punktu widzenia doskonalenia pracy systemu wspomagania i uczniów, i samych pedagogów. Pozyskane przez Autorki wiadomości są szczegółowe i przydatne w praktyce − powinny być udostępnione polskim władzom oświatowym w celu wypracowania przezeń odpowiednich dyrektyw o wymiarze prakseologicznym.
Z recenzji dr hab. Hanny Żuraw, prof. nadzw. UPH w Siedlcach
Żyjemy w czasach, kiedy coraz więcej osób potrzebuje nie tyle wsparcia psychologiczno-pedagogicnego ale pełnej długotrwałej psychoterapii. Nie dotyczy to tylko osób niepełnosprawnych, ale również normalnych uczniów nieradzących sobie w tak skonstruowanym systemie powszechnej edukacji. Autorki tego opracowania skupiają swoją uwagę głównie na osobach kalekich o różnych stopniach dysfunkcyjności.
Dzieci ze znacznym stopniem niepełnosprawności; dzieci głuche, niedowidzące, z różnymi dysfunkcjami umysłowymi i ubytkami doczekały się w końcu roku 2010, w listopadzie kompleksowego uregulowania tych spraw w sześciu rozporządzeniach Ministerstwa Edukacji Narodowej. Ale akty prawne sobie, a rzeczywistość sobie. Pytanie brzmi: czy z tych regulacji prawnych narodził się spójny system opieki psychologiczno-pedagogicznej? Można odpowiedzieć na to pytanie dwojako. Urzędnik Ministerstwa powie, że tak, bo rozporządzenia te regulują całym tym procesem; od diagnozy środowiskowej, sposobów organizowania kształcenia po specjalne programy nauczania oraz psychoterapii pozajęciowej czyli specjalistycznej, związanej z rozpoznanym schorzeniem. Mamy w tym systemie całą gamę różnych działań, od klas wyrównawczych, po zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, aż po indywidualną psychoterapię , a także warsztaty dla uczniów i rodziców.
Jak wiemy w warunkach polskich z tzw. pracą indywidualną bywa różnie, wszystko zależy od nauczyciela-terapeuty; jego cech, wiedzy, zaangażowania. Ustawy z lat wcześniejszych – 2003-2005 definiowały pewne zasady ale ich nie uszczegółowiały. Rok 2010 przyniósł tu radykalne zmiany, bo rozszerzał zakres takiej pomocy praktycznie na wszystkich potrzebujących jej uczniów zmieniając przy tym definicje z niepełnosprawności umysłowej na niepełność intelektualną pod którą rozumiano także dzieci z niepełnosprawnością ruchową, afazją, zespołem Aspargera czy niepełnosprawnościami sprzężonymi. Kwalifikacją chorobową zajmował się specjalny zespół złożony z pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Orzekał on za ile zakwalifikowane dziecko będzie objęte Indywidualnym programem edukacyjno-terapeutycznym. Po ustaleniu zakresu pomocy badanemu uczniowi przydzielano „Kartę indywidualnych potrzeb ucznia”.To na jej podstawie planuje się formy i sposoby udzielania pomocy. Czy będą to zajęcia specjalistyczno korekcyjno-kompensacyjne czy też socjoterapeutyczne.
Autorki w tym Joanna Boryszewska, na stałe współpracująca z Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli z Łomży, podjęły się zbadać na podstawie ankiet, na ile ustawy i rozporządzenia z 2010 roku wpłynęły na poprawę organizacji i skuteczność opieki psychologiczno-pedagogicznej w szkołach nią objętymi? Objęto nimi w 2012 roku uczniów gimnazjów publicznych i niepublicznych. Ankietę skierowano do nauczycieli, gdyż to oni odpowiedzialni byli za wprowadzenie zmian w obszarze pomocy psychoterapeutycznej.
Nie będę państwu cytował zamieszczonych w książce ankiet, ale warto, odsyłam do opracowania się zapoznać z nimi samemu. Dlaczego są one tu potrzebne, otóż w 2013 roku po istnej rewolucji w procedurach doty7czących pomocy psychologiczno-pedagogicznej ustawodawca czyli państwo częściowo wycofuje się z wielu zapisów i regulacji. Podobno pod pretekstem uproszczenia pewnych procedur, ale jak piszą autorki „wykonano nieprzemyślany ruch, który zniweczył ogromny wkład d sił i środków potrzebnych do przeobrażenia systemu pomocy.
Wszystko zostało jakby po staremu, rozszerzono nawet listę osób, które mogą kwalifikować dziecko do udzielenia w/w pomocy, ale zrezygnowano z powołania do tego specjalnego zespołu, który planowałby i koordynował taką pomoc. W związku z tym autorki postanowiły w 2015 roku ponownie zbadać skuteczność takich zmian przy pomocy podobnie skonstruowanych ankiet. Tym razem organizatorem tych działań była Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży w ścisłej współpracy z ODN-em.
Celem była analiza organizacji procesu pomocy uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi i jej skuteczność. Tym razem badaniami objęto nauczycieli wszystkich typów szkół z woj. podlaskiego, mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego. Były to głównie kobiety -nauczycielki edukacji wczesnoszkolnej. Na przeszło trzydziestu stronach dokładnie rozpisano wyniki badań (odsyłam do książki). Reasumując – autorki uznały, iż pedagogów pracujących z dziećmi wymagającymi specjalnego traktowania trzeba wspierać, gdyż całkowicie poświęcają się tej niełatwej pracy nierzadko „balansując w poszukiwaniu złotego środku”. Szukając optymalnych rozwiązań i metod np. z rodzicami, a jest to bardzo newralgiczna i wrażliwa część ich pracy. Sporo też uwagi poświęcają wyborowi metod pracy, najczęściej wymienianą była „Metoda Dobrego Startu” Marty Bogdanowicz. Okazało się, że u progu sukcesu pracy z takimi dziećmi stają relacje nauczyciel-terapeuta a rodzice. To tym relacjom należy przyznać najwięcej uwagi i wysiłków.
W części drugiej autorki zgromadziły ciekawy materiał porównawczy z organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji brytyjskiej, na przykładzie Anglii i Walii począwszy od roku 2014, kiedy to zapoczątkowano reformę całego systemu opieki. Autorki skupiły się na przeglądzie jego ram prawnych, organizacyjnych. Ciekawe są oba podsumowania: angielskiego i walijskiego systemu pomocy. Cechuje je większa systematyczność i skuteczność, a to bierze się z bardzo ścisłej współpracy między organizacjami rządowymi, ministerialnymi i władzami lokalnymi. Tam obowiązuje zasada, że za każdym uczniem idzie plan pomocy opracowany przez powołany do tego zespół nauczycieli szkoły, do której uczęszcza ze specjalnymi potrzebami. Droga jest więc krótsza, u nas po jego skasowaniu jest ona i dłuższa i bardziej skomplikowana. Ale to już zasługa zmieniających się ekip rządzących, które negują osiągnięciami poprzedników i za wszelką cenę chcą wprowadzić swoje regulacje. Ich zakładnikiem zwykle jest potrzebujący specjalnej pomocy uczeń.
źródło: https://ksiazka.net.pl/recenzja/organizacja-i-udzielanie-pomocy-psychologiczno-pedagogicznej-uczniom-ze-specjalnymi-potrzebami-edukacyjnymi
Zobacz także
Powiązane produkty
- Brak powiązanych produktów