Z fragmentu Wstępu Autorki
Coraz więcej wokół nas dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi, coraz więcej chorób cywilizacyjnych dostrzega się u osób dorosłych. Jako społeczeństwo od setek lat stopniowo zmienialiśmy sposób pobierania pokarmu, co w znaczący sposób wpłynęło na jakość rozwoju twarzoczaszki i sposób oddychania. Kiedy zaczynamy zgłębiać tematykę zaburzeń toru oddechowego, zdumienie budzi wpływ nieprawidłowego oddychania na prawie każdą sferę rozwoju człowieka. [...]
Z fragmentu recenzji prof. Ewy Kaptur
Czytelnik dostaje bardzo obszerne, kompletne opracowanie tego wszystkiego, co składa się na czynność oddychania. Do tej pory nie było tak wnikliwej i holistycznej rozprawy opisującej dynamikę i charakter oddechu w pracy terapeutycznej. Na pewno zaś nie ma monografii w języku polskim, która całościowo traktowałaby o procesie oddychania, zarówno w ujęciu teoretycznym, jak i praktycznym. [...]
Recenzowana praca uzupełnia i w wydatny sposób poszerza stan badań nad oddechem. Tematyka pracy została więc wybrana bardzo celnie. Przedstawiona rozprawa ze względu na podejmowaną problematykę sytuuje się w obszarze badań z pogranicza nauk medycznych i nauki o zdrowiu, nauk ścisłych i przyrodniczych, nauk humanistycznych czy społecznych. Może być wykorzystana przez specjalistów pracujących z osobami z problemami oddechowymi o różnym podłożu, tj. fizjoterapeutów, logopedów, osteopatów, trenerów, lekarzy różnych specjalizacji (np. alergologów, laryngologów, pulmonologów, ortodontów, pediatrów, stomatologów), ale także przez te wszystkie osoby, które chcą świadomie i dobrze oddychać. [...]
Holistyczne ujęcie tematu, nowatorskie podejście do diagnozy i terapii, otwarcie na współpracę ze specjalistami z różnych dziedzin. Praca napisana jest z dużym znawstwem omawianego zagadnienia, cechuje się także świetną orientacją autorów w piśmiennictwie, nie tylko polskojęzycznym. Liczne zdjęcia, ryciny, wykresy podnoszą atrakcyjność publikacji nie tylko w wymiarze estetycznym, ale przede wszystkim naukowym. [...]
Wstęp - Anna Skrzypek-Woźniacka
Oddech to najbardziej podstawowy i naturalny proces życiowy. Towarzyszy człowiekowi od momentu narodzin, aż do śmierci, a jego jakość stanowi o zdrowiu i samopoczuciu człowieka. Pomimo to, iż oddech jest oczywistym warunkiem życia człowieka, wciąż pochylamy się nad jego mechanizmem, znaczeniem fizjologicznym i psychologicznym, cały czas odkrywając je na nowo. Temat oddechu stał się szczególnie istotny w kontekście współczesnych wyzwań zdrowotnych, takich jak problemy zagrożenia epidemicznego, przewlekły stres, choroby układu oddechowego czy nawet zmiany klimatyczne i stylu życia człowieka. Nie pozostawia wątpliwości fakt, że rola oddechu jest kluczowa dla jakości życia człowieka, stąd ważnym staje się zgłębianie tego tematu z różnych perspektyw.
Takiego trudu podjęła się redaktorka książki, dr Mira Rządzka, która decydując się na przedstawienie szerokiego, wieloaspektowego spojrzenia na oddech, uwzględniającego zarówno jego biologiczne podstawy, jak i jego wpływ na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne, zaprosiła do współpracy wybitnych specjalistów różnych dziedzin. Dzięki temu w tej pozycji czytelnik odnajdzie zarówno opis budowy struktur oddechowych, mechanizmów, które umożliwiają oddychanie (a w tym nowatorski opis pozycji spoczynkowych języka), jak i bardziej zaawansowane zagadnienia związane z oddechem, takie jak jego związek z immunologią, emocjami, stresem czy stanem umysłu. Pojawią się również niezwykle praktyczne ujęcia tematu, z perspektywy znaczenia edukacji społecznej, profilaktyki oddechu czy powiązanie wspomagania oddechu poprzez zrozumienie roli skóry człowieka w tym procesie.
Oddech nie jest tylko procesem czysto fizjologicznym, ale przede wszystkim także aktem dziejącym się pomiędzy ciałem a umysłem. Patrząc z tej perspektywy rozumiemy jego holistyczny charakter, który doskonale oddaje ta pozycja. Współczesne badania nad oddechem mają na celu nie tylko czysto mechaniczny opis oddechu jako aktu, ale także starają się pokazać w jaki sposób świadomość tego procesu może wpływać na nasze zdrowie, jakie sprawdzone, zbadane techniki oddechowe mogą być stosowane w celu poprawy funkcji organizmu, a także jak różnorodne podejścia do oddechu mogą wspierać leczenie zarówno ciała, jak i umysłu.
Książka pod redakcją dr Miry Rządzkiej prezentuje takie właśnie - nowoczesne ujęcie tematu i przedstawia zarówno dość klasyczne modele teoretyczne, jak i najnowsze odkrycia naukowe dotyczące oddechu i jego wpływu na organizm człowieka. Znajdują się tutaj także praktyczne wskazówki oparte na badaniach, które pozwolą zastanowić się nad świadomym zarządzaniem oddechem, wpływowi tegoż na poprawę jakości życia, a także lepsze zrozumienie, jak oddychanie może stać się kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia.
Publikację, która w czterech częściach zamyka kompendium wiedzy o oddechu. Kolejno są one poświęcone: anatomii i fizjologii oddychania, konsekwencjom zaburzeń oddechu, diagnozie oraz metodom pracy nad oddechem, a więc dają pełen ogląd tematu.
W kolejnych rozdziałach przyglądać się będzie zarówno dr Rządzka (autorka większości treści), jak i zaproszeni przez nią, wybitni znawcy tematu, oddechowi pod różnym kątem. Każdy z kolejnych rozdziałów stanowi pewnego rodzaju odrębną jednostkę, która jednak uporządkowuje spojrzenie na całość.
Jako logopedka, w szczególności cenię sobie propozycję Miry Rządzkiej uporządkowania wiedzy w zakresie pozycji języka nazwanych przez nią stanami spoczynkowymi obszaru oralnego albowiem bazując na wcześniejszych, rozsianych w różnych źródłach badaniach, tworzy ona składną całość okraszoną przejrzystymi ilustracjami.
Za niezwykle istotne dla logopedów uważam również treści poświęcone diagnozie oddechu. Ponownie jest to przede wszystkim porządkujące, lecz także dające konkretne wskazówki warsztatowe, w zasadzie gotowe do użycia i służące bardziej holistycznej i przejrzystej diagnostyce, skrupulatnie ukazującej pierwotne przyczyny zaburzeń.
Praktycznymi i jak sądzę nadzwyczaj poszerzającymi klasyczne podejście logopedyczne są rozdziały zaproponowane przez prof. José Durána von Arx i Monikę Ośko, dr Janusza Kocjana, a także Esther de Ru, które ukazują potrzebę wielospecjalistycznego podejścia do pacjenta, spojrzenia na niego i jego problemy z różnych perspektyw, co dopiero pozwala na stworzenie sensownego, pełnego planu terapii. Wnosi to zupełnie nową jakość i spojrzenie na zakres czynności logopedy, zakres jego współpracy z innymi specjalistami oraz wiedzy i umiejętności jaki powinien on się posługiwać.
Pewna jestem, iż wielu z Państwa również niezwykle zainteresuje przegląd wiedzy medycznej proponowany przez Aleksandrę Kosmędę, który jasno pokazuje nieustanny i stały rozwój wiedzy w zakresie oddechu i w korelacji do Kawiarni Snu Magdaleny Filcek i jej niezwykle nowatorskiej neuroarchitekturze Vinci Power Nap® (VPN) daje obraz coraz szerszych możliwości zdobywania wiedzy, ale i praktycznych rozwiązań w zakresie pracy nad poprawą oddechu.
Mira Rządzka zapraszając tak zróżnicowane grono autorów do swojej książki (lekarze różnych specjalności, fizjoterapeuci, osteopaci, trenerzy oddechu, pedagodzy i oczywiście logopedzi) daje świadectwo tak dziś postulowanej, ale wciąż nieoczywistej konieczności tworzenia zespołów wielospecjalistycznych, spojrzenia holistycznego na pacjenta. Wytycza tym samym nowe ścieżki wprowadzając na nie zarówno młodych logopedów, dla których książka stanie się niejako podręcznikiem wprowadzającym do strukturalnej pracy nad funkcjami, ale też doświadczonych praktyków zawodu, wskazując im drogę pracy zespołowej i szerokiego spojrzenia dla dobra pacjenta
Sądzę, że pozycja ta stanie się niezbędnikiem nie tylko dla logopedów, lecz też dla specjalistów wielu dziedzin, począwszy od fizjoterapeutów, stomatologów i ortodontów, psychologów i pedagogów, po lekarzy medycyny różnych specjalności. Nie wątpię również, iż będzie inspiracją dla kolejnych badań w tym temacie, a także konstruktywnych rozwiązań praktycznych.
Anna Skrzypek-Woźniacka
„Chcąc uczyć się na podstawie własnych doświadczeń, musimy być gotowi na codzienną żmudną pracę – to pewnego rodzaju akt introspekcji pozwalający nam odkryć nasze słabsze i mocniejsze strony. Natomiast uczenie się od innych to akt wewnętrznego uznania pewnych prawd i dogmatów, serwowanych nam z zewnątrz. Oba te mechanizmy uczenia się opierają się na kwestionowaniu koncepcji i wiedzy, które inaczej mogłyby trwać w czasie bez poddania ich w jakąkolwiek wątpliwość i bez możliwości odnalezienia w nich pewnych prawd. Dlatego też pozyskiwanie informacji ze źródeł zewnętrznych jest niezbędne dla wzbogacenia naszych własnych idei. Z tych dwóch mechanizmów uczenia się bierze początek myślenie krytyczne, które z jednej strony pozwala chłonąć idee pochodzące z zewnątrz, a z drugiej konfrontować je z najbliższym nam źródłem wiedzy, jakim jest doświadczenie kliniczne”
J. Duran von Arx, Pułapki, które prowadzą nas do standaryzacji nowych rozwiązań