Człowiek w poszukiwaniu siebie. (Re)konstrukcja tożsamości uczestników wybranych grup religijnych
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 30,00 zł
[...] O walorach książki świadczy podjęcie tak trudnych badań nie tylko ze względu na przyjętą metodę, lecz także nieufność grup, które z uwagi na swój status społeczny są postrzegane jako sekty. [...]
Z recenzji dr hab. Bożena Domagała, prof. UWM
[…] książka bazuje na badaniach przeprowadzonych z osobami, których biografia zawiera doświadczenie głębokiej zmiany religijnych podstaw tożsamości, określanej w literaturze podmiotu jako konwersja. Autorka w serii pogłębionych wywiadów biograficznych szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu doświadczenie konwersji stało się punktem wyjścia rekonstrukcji tożsamości badanych opartej na nowych przekonaniach światopoglądowych, nowych wartościach i nowych więziach. O walorach książki świadczy podjęcie tak trudnych badań nie tylko ze względu na przyjętą metodę, lecz także nieufność grup, które z uwagi na swój status społeczny są postrzegane jako sekty. Warty podkreślenia jest sposób podejścia do zebranego materiału. Autorka próbuje głębiej wniknąć w mechanizmy psychologiczne i społeczne badanych przypadków konwersji oraz pokazać ich integrujący i dezintegrujący wpływ na tożsamość jednostki. […]
Problematyka, którą podjęła Autorka polecanej publikacji, związana z funkcjonowaniem grup religijnych określonych jako sekty czy kulty oraz ich uczestnikami, pozostaje w kręgu zainteresowania wielu doświadczonych badaczy. Materiał zebrany na półkach rodzimych księgarni, bibliotek i czytelni jest imponujący. Czy jednak wyczerpująco odpowiada na rodzące się pytania i nasuwające się wątpliwości?
Autorka doszła do wniosku, że niewystarczający poznawczo jest materiał odnoszący się do tożsamości indywidualnej (jednostkowej, osobowej) osób związanych z grupami religijnymi działającymi poza tradycyjnym Kościołem katolickim. Dlatego wyruszyła na poszukiwani w ramach zrealizowanych badań. Respondenci, dzieląc się swoim doświadczeniem zawartym w biograficznej narracji, wykazali się nie tylko umiejętnością (re)konstruowania przebiegu własnego życia, ale również jego analizy. Pozyskane (re)konstrukcje są nie tyle odtworzeniem ich drogi życiowej, ile również próbą argumentacji, uzasadniania dokonywanych wyborów i podejmowanych decyzji. Z dzisiejszej perspektywy mogłabym nazwać je „refleksyjnymi projektami Ja”. Możliwość podzielenia się osobistym doświadczeniem urzeczywistniła każdego z narratorów. Refleksyjne projekty Ja stały się świadectwem indywidualnego istnienia w świecie każdego z nich. Przeprowadzona (re)konstrukcja tożsamości nie była łatwa. Każdy badacz tworzy w pewnym sensie własny sposób poznawania i opisu przedmiotu badań.
Autorka traktując każdą opowieść w sposób głęboko zindywidualizowany, aby nie zatracić jej wyjątkowości i osobliwości, zrezygnowała z nastawienia na liczbę historii. Kwestie teoretyczne dotyczące tożsamości i religii: grup religijnych, ich uczestników oraz wyniki badań, tworzą sześć rozdziałów niniejszej książki. Pięć z nich ma charakter teoretyczny, natomiast rozbudowany rozdział szósty to analiza pozyskanego materiału empirycznego. Część przedstawionych treści pochodzi z dysertacji doktorskiej powstałej pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Kantowicz na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Książka nie jest adresowana do konkretnego grona odbiorców; Autorka starała się nadać jej interdyscyplinarny charakter. Dokonując ostatecznego podsumowania, nie opuszcza ją pytanie: Czy wydźwięk przedstawionego materiału poddanego analizie nie jest nazbyt optymistyczny?
Wszelkie komentarze w tej kwestii chciałaby jednak pozostawić Czytelnikom, dla których refleksji starała się zachować margines swobody interpretacyjnej. Praca z zebranym materiałem empirycznym to niekończący się dialog, to dostrzeganie kolejnych znaczeń, subtelności i odcieni w ludzkiej egzystencji. To także mimowolna analiza własnego losu. Kontakt z Innym niesie za sobą bezcenną możliwość wyłaniania podobieństwa i różnicy, których poczucie staje się nieodłącznym elementem budowania indywidualnego rozumienia nas samych. W przedstawionych historiach każdy może odnaleźć cząstkę samego siebie, osobistej historii własnego istnienia.
Mudrak Elżbieta
adiunkt w Katedrze Pedagogiki Wydziału Nauk Społecznych, Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie. Autorka artykułów z zakresu patologii społecznych i problemów społecznych, min. Wychowanie jako proces kreowania ludzkich tożsamości. Wybrane aspekty („Wychowanie Na Co Dzień”, 2014, nr 4), Wokół dylematów związanych ze zjawiskiem kontrowersyjnych grup religijnych („Kultura i Edukacja”, 2015, nr 1), (Wielo)wymiarowość tożsamości („Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne”, 2016, nr 3), książki Fenomen sekt. Diagnoza stanu wiedzy studentów z regionu warmińsko-mazurskiego na temat sekt i stosowanych przez nie technik manipulacji (Kraków, 2007), a także współredaktorka publikacji Zagubione człowieczeństwo. Wybrane patologie społeczne XXI wieku (Olsztyn, 2013).
Oficyna Wydawnicza "Impuls"
Autor | Elżbieta Mudrak |
ISBN druk | 978-83-8095-463-2 |
ISBN e-book |
|
Objętość | 270 stron |
Wydanie | I, 2018 |
Format | B5 (160x235) |
Oprawa | miękka, klejona |
Wstęp
Uwarunkowania procesów tożsamościowych we współczesnym świecie
Metodologiczne założenia przeprowadzonych badań
Rozdział 1
Tożsamość – w poszukiwaniu (auto)definicji człowieka
1.1. Wokół kontrowersji związanych z tożsamością
1.2. Tożsamość – wybrane definicje pojęcia
1.3. Doświadczenie jako źródło wiedzy o człowieku Tożsamość a biografia
1.4. Tożsamość jako nowa kategoria pojęciowa w pedagogice
Rozdział 2
Tożsamość w świetle wybranych koncepcji
2.1. Tożsamość narracyjna. Koncepcja Paula Ricoeura
2.2. Cykl życia – dowód kołowy. Koncepcja Erika H. Eriksona
2.3. Tożsamość komplementarna. Koncepcja Ronalda Lainga
2.4. Refleksyjny projekt. Koncepcja Anthony’ego Giddensa
Rozdział 3
Homo religiosus. Religia jako forma ludzkiej aktywności
3.1. (Nie)ograniczona przestrzeń fenomenu religii
3.2. Między Kościołem a sektą Przegląd podstawowych organizacji życia religijnego
3.3. Przyczyny przynależności do grup religijnych
3.4. Religia w ponowoczesności
Rozdział 4
Grupa religijna jako środowisko kształtowania tożsamości
4.1. Grupa religijna jako środowisko wychowawcze
4.2. Tożsamość członków grup religijnych
4.3. Tożsamość kultowa. Koncepcja Stevena Hassana
Rozdział 5
Działalność i doktryny wybranych grup religijnych
5.1. Grupy religijne na terenie Polski
5.2. Kościół zielonoświątkowy
5.3. Adwentyści dnia siódmego
5.4. Misja Czaitanii
5.5. Związek Buddyjski Karma Kagyu
5.6. Metodologiczne problemy badań grup religijnych
Rozdział 6
(Re)konstrukcja tożsamości w narracjach uczestników wybranych grup religinych
6.1. Dobór badanych i ich biograficzne sylwetki Charakterystyka wywiadów
6.1.1. Wywiad 1 (K.Z., M, 1): „[…] wszystko mi wolno, ale niczemu nie oddam się w niewolę […]”
6.1.2. Wywiad 2 (K.Z., K, 2): „[…] przejść po pasach przez życie do nieba […]”
6.1.3. Wywiad 3 (K.K., M, 3): „[…] bo każdą granicę należy pokonać, jeżeli wybiera się w podróż w nieznane […]”
6.1.4. Wywiad 4 (K.A., K, 4): „[…] do pewnego momentu to tak, jakby spałam […]”
6.1.5. Wywiad 5 (M.Cz., M, 5): „[…] ogólnie moje życie to było poszukiwanie sensu życia i wypełnienie mojej pustki […]”
6.1.6. Wywiad 6 (K.K., M, 6): „[…] moje życie nie kształtował jakiś plan, tylko spontaniczność, no, albo ucieczka, albo unikanie […]”
6.2. Tożsamość w doświadczeniu konwersji Tematyczna analiza wywiadów
6.2.1. Wśród dróg i ścieżek prowadzących do konwersji
6.2.2. Na rozdrożach życia. Momenty przełomowe
6.2.3. Inni – drogowskazy na szlakach życia
6.2.4. Grupa religijna i jej praktyki jako źródło wewnętrznej przemiany
6.2.5. Styl życia. Oś tożsamości człowieka
6.2.6. Życiowe plany – horyzonty tożsamości
6.3. Porównawcza analiza przypadków Refleksje podsumowujące Bibliografia Spis tabel Summary
[…] książka bazuje na badaniach przeprowadzonych z osobami, których biografia zawiera doświadczenie głębokiej zmiany religijnych podstaw tożsamości, określanej w literaturze podmiotu jako konwersja. Autorka w serii pogłębionych wywiadów biograficznych szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu doświadczenie konwersji stało się punktem wyjścia rekonstrukcji tożsamości badanych opartej na nowych przekonaniach światopoglądowych, nowych wartościach i nowych więziach. O walorach książki świadczy podjęcie tak trudnych badań nie tylko ze względu na przyjętą metodę, lecz także nieufność grup, które z uwagi na swój status społeczny są postrzegane jako sekty. Warty podkreślenia jest sposób podejścia do zebranego materiału. Autorka próbuje głębiej wniknąć w mechanizmy psychologiczne i społeczne badanych przypadków konwersji oraz pokazać ich integrujący i dezintegrujący wpływ na tożsamość jednostki. […]
Dr hab. Bożena Domagała, prof. UWM
Autorka książki „Człowiek w poszukiwaniu siebie, Innego i Boga", Elżbieta Mudrak, postanowiła przeprowadzić szereg wnikliwych wywiadów, mających na celu zdobycie wiedzy na temat wybranych grup religijnych, bardziej jednak określanych mianem sekt. Zadanie było o tyle trudniejsze, ponieważ tak delikatny temat jak religia i sprawy wiary, są bardzo indywidualną i wręcz intymną sprawą. Nieufność ludzi do odkrywania przed obcą osobą, jest trudne do uzyskania, ale autorce ta trudna sztuka się udała. Próbuje ona zgłębić zmiany jakie powstają w człowieku wskutek zmian religijnych. Za cel swoich badań Pani Elżbieta Mudrak wzięła sobie osoby, które doświadczyły głębokich religijnych zmian, ich tożsamość ulega modyfikacji.
W pierwszej części książki autorka zajmuje się obszernym zagadnieniem tożsamości. Zbiera informacje na jej temat z różnych źródeł i wprowadza czytelnika głęboko w temat. Podejmuje się wyczerpującego wyjaśnienia czym jest i jak działa tożsamość – jest to kluczowy wątek w późniejszych wynikach jej badań. W dalszych częściach „Człowieka w poszukiwaniu siebie, Innego i Boga", Pani Elżbieta Mudrak zajmuje się konwersją jednostki która doświadczyła znacznych zmian religijnych. W swoich badaniach autorka stara się pozostać obiektywna, pozostawiając czytelnikowi możliwość wnioskowania i zabrania własnego głosu.
Dla przeciętnego człowieka, nie zajmującego się socjologią czy psychologią, książka Pani Elżbiety może być mało atrakcyjna. [...] Moim szczególnym zainteresowaniem cieszyły się rozdziały końcowe: rozdział 3 poświęcony jest religii jako formy aktywności, rozdział 4 zawiera analizę środowiska kształtowania religii, piąty zawiera najbardziej interesującą część – doktryny grup religijnych działających na terenie naszego kraju i następny z rozdziałów mówi o tożsamości uczestników badania, poszczególnych grup religijnych.
Sięgając po „Człowieka w poszukiwaniu siebie, Innego i Boga" miałam nadzieję, że biorę w rękę książkę z tajemniczymi kultami, przekraczającą temat religijnego tabu i zdradzającą sekrety, których zdradzać się nie powinno.
Bardzo przyciągającą uwagę jest okładka. Dziewczynka stojąca grzecznie ze złożonymi do modlitwy rękoma, wprowadza dziwny stan niepokoju. Wpatrywałam się w nią długo, szukając tajemnicy, czegoś nieznanego, nadprzyrodzonego. To ona sprawiła, że zapragnęłam sięgnąć po tę książkę, która liczy sobie 270 stron i oprawiona jest w miękką okładkę.
Pozyskane przez autorkę historie, są niezwykłe. Badanie zostało przeprowadzone w wyjątkowy sposób. Uczestnicy rekonstruowali swoje życie, zastanawiali się na głos nad podjętymi przez nich wyborami życiowymi, wspólnie analizowali i reflektowali nad ich własnym „ja". Autorka starała się nie zatracić indywidualności każdej z osób, poprzez to, pracowała nad jakością materiału, a nie ilością badanych. Część z przedstawionych treści pochodzi z dysertacji doktorskiej powstałej pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Kantowicz na Uniwersytecie Warmińsko – Mazurskim w Olsztynie.
[...] książka jest wartościowym źródłem wiedzy dla badaczy zgłębiających temat. Mnóstwo analiz, bardzo zgrabnie przeprowadzone badania z odpowiednimi osobami, a także godny podziwu obiektywizm, stają się podstawą do wiedzy o sektach i grupach religijnych działających na terenie naszej ojczyzny.
źródło: https://sztukater.pl/ksiazki/item/24954-czlowiek-w-poszukiwaniu-siebie-innego-i-boga.html
Autorka Pani Elżbieta Mudrak w najnowszej publikacji pt. "Człowiek w poszukiwaniu siebie, Innego i Boga. (Re) konstrukcja tożsamości uczestników wybranych grup religijnych" przedstawiła wiedzę teoretyczną, jak i praktyczną, która jest wizją współczesnego świata w relacjach z otaczającymi człowieka problemami dotyczącymi poszukiwania nieznanej mu tożsamości, do której dąży.
Wiedza na temat odkrywania siebie jest niestety postrzegana jako negatywny przedmiot, gdyż większość osób jest to droga trudna, a chwilami nie posiadają, wiedzy jak mają właściwie podążać, aby nie zabłądzić.
Książka ta składa się z 5 rozdziałów, a w 6 rozdziale zawarte zostały analizy przeprowadzonych przez autorkę badań. Szczególną uwagę zwróciłam na podejście do tematu, który łatwy nie jest, ale budzi zainteresowanie ze względu na podane przykłady, które opisane na podstawie przeprowadzonych wywiadów.
Pozytywnym aspektem jest tutaj znajomość zagadnień psychologii świadczącym o tym, że można pokonać poczucie bezradności towarzyszące w trakcie, kiedy się ono się nieoczekiwanie pojawia w momencie gwałtownego zagubienia się.
Autorka w sposób profesjonalny podeszła do problemu, z którym nie każdy człowiek-respondent radzi sobie na co dzień, ale za to potrafi go dostrzec. Wyjaśnione również zostały pojęcia związane ze słowem tożsamość, religia jako forma ludzkiej aktywności, grupa religijna.
Elementami dodatkowymi są tutaj zamieszczone tabele dotyczące stylów życia, znaczenie nadane grupie i praktykom, analiza porównawcza przypadków, plany odnoszące się do rozdziału VI. Od siebie mogę jedynie dodać, że respondenci wykazali się doświadczeniem i odwagą, a nie każdy byłby w stanie odpowiedzieć na te niełatwe pytania zadane przez autorkę zawarte w ankietach.
Oficynie Wydawniczej "Impuls" dziękuje za podarowany mi egzemplarz książki. Polecam przeczytać tę książkę.
źródło: Anna Sz.
Zobacz także
Powiązane produkty
- Brak powiązanych produktów