Czerepaniak-Walczak Maria

profesor, zastępca przewodniczącego KNP PAN, członek Europejskiej Rady do spraw studiów doktoranckich (EUA CDE), autorka prac na temat szkoły wyższej z perspektywy pedagogiki krytycznej.

Madalińska-Michalak Joanna

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Wstęp     

Idee

Zbigniew Kwieciński

Wychowanie do człowieczeństwa. Uwagi po Nicei   

Joanna Madalińska-Michalak

Pedagogika i życie wartościowe. Etos prawdy i odpowiedzialności 

Bogusław Śliwerski

(Nie)widzialność pedagogiki naukowej i praktycznej    

Stefan M. Kwiatkowski

Edukacja formalna, pozaformalna i nieformalna – wzajemne związki

Marian Nowak

Kryzys wartości czy kryzys człowieka XXI wieku? 

Jerzy Nikitorowicz

Tożsamości (nie)wartościowe w kontekście bogactwa kultur 

Agnieszka Cybal-Michalska

Rozwiązywanie problemów natury tożsamościowej w świecie różnorodności i wielości możliwości  

Zbyszko Melosik

Młodzież i przemiany kultury współczesnej (konstrukcje kontroli, wolności i rozproszenia) 

Mirosława Nowak-Dziemianowicz 

Jednostka i wspólnota wobec pytania o wartości. Tradycje, możliwości, zmiany 

Leszek Korporowicz

Od prawa narodów do praw kulturowych. Wartości jagiellońskie współcześnie 

Mariola Badowska

Ból wykluczenia i radość współdziałania. Zagrożenia i szanse współczesnych społeczeństw 

Koncepcje

Maria Mendel

Miejsce wartości, wartość miejsca. O wywłaszczeniu i niezbędności radykalnej pedagogiki miejsca

Agata Cudowska

Aksjologiczne podstawy dobrostanu w wymiarze indywidualnym i społecznym 

Krystyna Chałas

Godność podmiotów edukacji jako czynnik budowania życia wartościowego i kreowania środowiska edukacyjnego 

Alicja Kargulowa

Rozwój poradoznawstwa: teoria, metodologia, metodyka 

Mirosław J. Szymański

Nierówności społeczne, edukacja, życie wartościowe 

Maria Czerepaniak-Walczak

Wolność – równość – sprawiedliwość w dostępie do wyższego wykształcenia. O szansach emancypacji przez edukację 

Alina Marchewczyk

Pedagogika krytyczna szansą na (nie)pozorne zmiany edukacji polskiej 

Andrzej Ćwikliński

O potrzebie rekonstrukcji aksjologii w teorii pedagogicznej i praktyce edukacyjnej 

Anna Dąbrowska

(Nie)piśmienność młodzieży jako bariera na drodze ku życiu wartościowemu

Katarzyna Borawska-Kalbarczyk

Kreowanie kompetencji informacyjnych uczniów jako warunek urzeczywistniania życia wartościowego we współczesnej infosferze 

Elwira J. Kryńska

Poza horyzontem „życia urządzonego”. Sens istnienia kobiet „drugiej konspiracji” 

Joanna Sacharczuk

Życie wartościowe w obliczu traumatogennych przemian w życiorysie białostockich Żydów. Utraty ojczyzny prywatnej

Recenzowany tom stanowi pokłosie i dokumentację realizacji programu naukowego związanego z hasłem przewodnim IX Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego: „Ku życiu wartościowemu: idee – koncepcje – praktyki”, który odbył się w Białymstoku w dniach 21–23 września 2016 roku z udziałem wybitnych reprezentantów rodzimego środowiska pedagogicznego, wygłaszających w jego trakcie referaty plenarne oraz przewodnie w wybranych sekcjach. Cały zbiór stanowi zatem celowo dobrany zestaw reprezentatywnych dla tego wydarzenia naukowego tekstów na wysokim poziomie. [...] Oprócz walorów dokumentacyjnych […] posiada istotną wartość naukową, poznawczą i aplikacyjną, gdyż podejmuje i rozwija wiele aksjologicznych problemów współczesnej pedagogiki i edukacji w naszym kraju na tle porównawczym.

Z recenzji prof. dr hab. Dariusza Kubinowskiego

Podkreślić należy, że niniejszy tom wyznacza ramy oraz najważniejsze kategorie dla współczesnej myśli pedagogicznej, a także dla projektowanej i realizowanej praktyki pedagogicznej. Teksty nie pozostawiają czytelnika obojętnym wobec poruszanych w nich zagadnień, inspirują do dalszych poszukiwań badawczych. Przywołana w nich szeroka paleta kontekstów teoretycznych wzmacnia potrzebę wychowania do życia wartościowego jako zadania wybitnie humanistycznego, ugruntowując równocześnie tożsamość pedagogiki jako nauki i pedagogii jako praktyki społeczno-kulturowej. Rozważania zawarte w poszczególnych tekstach zapobiegają uproszczeniom i banalizacji dyskursu dotyczącego wychowania do życia wartościowego. Jestem przekonana, że lektura tomu będzie doskonałym impulsem do rekonstrukcji/zmiany własnego myślenia i działania oraz refleksji nad sensem prowadzonej aktywności pedagogicznej.

Z recenzji dr hab. Alina Wróbel, prof. nadzw. UŁ

Ku życiu wartościowemu z pozjazdowymi tomami

W tym tygodniu ukazały się dwa tomy z IX Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego, który obradował na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku w dn. 21-23.09.2016 r.

Wiodący motyw obrad naukowców z całego kraju (nie tylko pedagogów i nie tylko akademickich nauczycieli) brzmiał: KU ŻYCIU WARTOŚCIOWEMU. IDEE-KONCEPCJE-PRAKTYKI. Warto powrócić do ówczesnych referatów, analiz, dyskusji i projektów, by móc do nich nawiązać w ramach przygotowań do kolejnego, już jubileuszowego X Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego, który organizują dwie warszawskie uczelnie: Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu warszawskiego i Wydział Nauk Pedagogicznych Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Ogólnopolskie Zjazdy Pedagogiczne odbywają się co cztery lata z inicjatywy i pod protektoratem Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, a w powyższym przypadku także z udziałem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Pisze o tym we wstępie przewodnicząca PTP prof. dr hab. Joanna Madalińska-Michalak m.in.:

Polskie Towarzystwo Pedagogiczne zostało powołane do życia w marcu 1981 roku. Był to w Polsce czas, w którym pojawiły się nadzieje i czas nasilających się napięć społecznych, czas zapowiadający wiele zmian w kraju. Lata osiemdziesiąte ubiegłego wieku oznaczały więc dla twórców Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego czas rozwijania jego działalności. Prace programowe i organizacyjne Zarządu Głównego Towarzystwa, realizowane pomimo wielu trudności, niejako na przekór temu, co się wokół działo, były wspierane przez silne społeczne zaangażowanie jego członków.

Towarzystwo, jak każda organizacja, miało swoje lata świetności i lata pewnego „zacisza”. Niewątpliwie rozwojowi pedagogiki i Towarzystwa służyły kolejne Ogólnopolskie Zjazdy Pedagogiczne, w trakcie których podejmowano poważny namysł i dyskusję tak nad tematyką związaną ze stanem pedagogiki, jak i wybranymi „palącymi” problemami edukacji. Począwszy od roku 1993, kiedy to odbył się I Zjazd, zjazdy stały się trwałą instytucją i ważnymi punktami orientacji we współczesnej pedagogice. Mają one istotne znaczenie zarówno dla członków Towarzystwa, jak i dla całego środowiska akademickiego związanego z edukacją. Stanowią niezwykle ważne forum wymiany myśli, współdziałania ludzi nauki i oświaty, stwarzają szanse poznania oraz spotkania znanych teoretyków i praktyków edukacji.

Ogólnopolskie Zjazdy Pedagogiczne stały się trwałą instytucją i wyraźnymi punktami orientacji we współczesnej pedagogice. Mają istotne znaczenie zarówno dla członków Towarzystwa, jak i dla całego środowiska związanego z edukacją. Zjazdy zawsze są wyjątkowymi spotkaniami pedagogów i służą rozwijaniu wiedzy o edukacji oraz wzmacnianiu praktyki pedagogicznej. Zjazdy organizowane są co trzy lata przez władze Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego we współpracy z różnymi uczelniami. Stanowią okazję do pokazania dorobku naukowego środowiska, które podjęło się współorganizacji Zjazdu, sprzyjają integracji tego środowiska, wzmacniają poznawczo, dają silne impulsy do dalszego rozwoju pedagogiki i pedagogów.

Zachęcam do sięgnięcia po oba tomy, by przekonać się o bardzo wysokim poziomie naukowym naszego środowiska akademickiego i oświatowego, jako że w zjazdach uczestniczą oprócz wybitnych socjologów, psychologów, filozofów, także znakomici nauczyciele oraz liderzy samorządowej oświaty. Piękną i mądrą klamrą spinają się debaty o polskiej pedagogice naukowej i praktycznej, o dyskursach naukowych i politycznych o edukacji, ponad podziałami światopoglądowymi, różnicami postaw wobec władz partyjnych i środowisk politycznych. Nauka rządzi się w tym przypadku dążeniem do odkrywania PRAWDY, a nie głoszenia ponoć jedynie słusznej czy mainstreamowej.

Szczególne wyrazy wdzięczności należą się władzom PTP oraz Gospodarzom IC Zjazdu - władzom i pracownikom Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku oraz redaktorom i recenzentom obu tomów, którzy zatroszczyli się o jak najwyższa jakość złożonych do druku rozpraw. Znacząco powiększyła się biblioteka pedagogicznej myśli. Pięknie kończą swój wstęp do I tomu prof. Maria Czerepaniak-Walczak i prof. Joanna Madalińska-Michalak:

Treści zawarte w tym tomie zawierające idee i koncepcje życia wartościowego potwierdzają, iż ku życiu wartościowemu wiedzie wiele dróg, wiele idei wyznacza ich cele, wiele kontekstów stymuluje, ale też wiele hamuje, ogranicza ich realizację. Większość z nich tkwi w nas samych, w uznawanych przez nas wartościach, w krytycznej refleksji nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością. Zdajemy sobie sprawę z zakresu i siły ograniczeń wyrażonych przez Wisławę Szymborską w wierszu pt: Są tacy, którzy , ale też żywimy nadzieję zawartą w jego zakończeniu:

„Są tacy, którzy sprawniej wykonują życie.

Mają w sobie i wokół porządek.

Na wszystko sposób i słuszną odpowiedź.

(…)

Przybijają pieczątki do jedynych prawd,

Wrzucają do niszczarek fakty niepotrzebne,

a osoby nieznane

do z góry przeznaczonych im segregatorów.

Myślą tyle, co warto,

ani chwilę dłużej,

bo za tą chwilą czai się wątpliwość.

(…).

Czasami im zazdroszczę -

na szczęście to mija.

źródło: blog prof. Bogusława Śliwerskiego http://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2018/02/w-tym-tygodniu-ukazay-sie-dwa-tomy-z-ix.html