Albański Łukasz

Dr Łukasz Albański jest adiunktem w Instytucie Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Jego zainteresowania badawcze obejmują problematykę socjologii migracji i etniczności oraz socjologię wychowania i edukacji. Badał polską i niemiecką imigrację w Kanadzie, początki i działalność ruchu eugenicznego w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych oraz symbolikę polskich i ukraińskich cmentarzy w Manitobie. Autor kilkudziesięciu publikacji naukowych, w tym artykułów, które ukazały się na łamach czasopism: „Studia Socjologiczne”, „Great Plains Research”, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” i „Nowiny Lekarskie” oraz haseł w encyklopediach: The Making of Modern Immigration (hasło Remittances) i The Encyclopedia of Populism (hasła: Social Darwinism, Franz Boas, Thorstein Veblen). Otrzymał międzynarodowe wyróżnienia i granty m.in. Graduate Student Scholarship (International Council for Canadian Studies). Był na stypendiach w Winnipeg, Berlinie i Grazu.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Wstęp       

1. Przywiązanie i przynależność jako dwa fundamenty myślenia o dzieciństwie    
1.1. Dzieciństwo znormalizowane: rozwój i wychowanie      
1.2. Dzieciństwo uniwersalne: prawa dziecka      
1.3. Dzieciństwo jako konstrukt społeczny  
1.4. Kulturowe definicje dzieciństwa      
1.5. Podsumowanie        

2. Dziecko jako aktor społeczny      
2.1. Społeczna wartość dzieciństwa       
2.2. Dziecko jako przyszły dorosły       
2.3. Dorosłość i liminalność procesu dorastania    
2.4. Podsumowanie       

3. Dziecko jako migrant       
3.1. Opis kontekstu migracyjnego małoletnich migrantów   
3.2. Priorytet: łączenie członków rodziny       
3.3. Realia: rozdzieleni członkowie rodzin migrantów      
3.4. Podsumowanie       

4. Obywatelstwo dziecka      
4.1. Obywatelstwo niepełne?       
4.2. Kiedy status prawny dzieli członków rodziny na legalnych i nielegalnych   
4.3. Obywatelstwo przysługujące z urodzenia  
4.4. Podsumowanie   

5. Samodzielnie migrujące osoby małoletnie: wiktymizacja i zagrożenie wykluczeniem    
5.1. Ryzykowna podróż   
5.2. Dzieci w obozach dla uchodźców    
5.3. Podsumowanie    


6. Szkoła jako przestrzeń przynależności i wykluczenia    
6.1. Publiczna szkoła – ostoja dla dziecka migranta w świecie niepewności?   
6.2. Asymilacja i niepewny status migranta      
6.3. Aspiracje edukacyjne a nieuregulowany prawnie status migranta      
6.4. Podsumowanie  

7. Adopcja międzynarodowa, usługi reprodukcyjne i handel dziećmi   
7.1. Spór o znaczenie adopcji międzynarodowej   
7.2. Handel dziećmi, nielegalna adopcja i rynek usług medycznych      
7.3. Dziecko w sieci przestępców      
7.4. Podsumowanie   

8. Meandry sprawiedliwości społecznej: dzieci żołnierze   
8.1. Dziecko żołnierz – odhumanizowany obraz dzieciństwa  
8.2. Dylematy z pola walki    
8.3. Dziewczyny żołnierki      
8.4. Podsumowanie   

9. Śmierć małego migranta   
9.1. Obrazy śmierci, obrazy solidarności międzyludzkiej  
9.2. Trauma migracji, trauma śmierci   
9.3. Podsumowanie      

Uwagi końcowe i rekomendacje dla praktyki pedagogicznej    

Bibliografia

Bez wątpienia książka ta z dużym powodzeniem łapie w „diagnostyczną kamerę” społeczno-kulturowe implikacje migracji dzieci, a wielokontekstowy obraz, który czytelnik uzyskuje, jest zarówno bardzo przekonujący, jak i interesujący […]. Trzeba także zwrócić uwagę na fakt, iż doktor Łukasz Albański nie konfrontuje w swojej książce wyłaniających się z jej analiz obrazów tytułowego problemu z jakimkolwiek dyskursem „idealnym”, czy „postulowanym”. Jest to jednak także książka zdecydowanie zorientowana na wartości, nawiązująca do najlepszych wzorów pedagogicznych w tym zakresie – z jednej stronie pedagogiki społecznej, z drugiej pedagogiki krytycznej. I to nadaje jej, moim zdaniem, dodatkowy walor […]. Jest to książka pod każdym względem bardzo dobra, świadcząca jak najlepiej o kompetencjach Autora w sferze prowadzenia dyskursu naukowego. Dr Łukasz Albański podnosi w niej, analizuje i interpretuje problem bardzo oryginalny, wnosząc duży wkład we współczesne studia pedagogiczne.

Fragment recenzji prof. zw. dr. hab. Zbyszko Melosika

Każdy z nas słyszał lub oglądał relacje dziennikarskie o uchodźczej migracji z krajów Afryki czy Azji, wśród nich oprócz młodych mężczyzn dominują rodziny z dziećmi lub porzucone dzieci, oddzielone od swoich biologicznych rodziców. Informacje te wyświetlają się szybko, news goni news. Czy mamy czas na zastanawianie się nad ich losem, jak to odbija się na ich psychice, życiu, przyszłości. Jakie często traumatyczne przeżycia za tym stoją; przerwane dzieciństwo, przemoc ze strony dorosłych, siłowe wcielenie do wojska, przerwana nauka, zerwane kontakty z rodziną lub rówieśnikami. 

To musi mieć swoje długofalowe konsekwencje. Tych wszystkich spraw dotyka monografia Łukasza Albańskiego pt. „Społeczno-pedagogiczne i kulturowe konteksty migracji dzieci”.

Kryzys ekonomiczny dotykający afrykańskie, azjatyckie czy południowoamerykańskie rodziny zmusza do migracji setki tysięcy ludzi, w tym całe rodziny. Autor dokonuje analizy zjawiska migracji z naciskiem na problem, ten dotykający szczególnie dzieci. Jeszcze nigdy nie mieliśmy do czynienia z tak nasiloną migracją ekonomiczną rodzin z dziećmi. Albański w sposób skondensowany ale zarazem wielowymiarowy stara się spojrzeć na współczesne losy dziecka nie tylko przez pryzmat utraconego dzieciństwa, ale także globalne uwarunkowania jakie im towarzyszą, co prowadzi do ich wykluczenia i zamknięcia w etnicznym i środowiskowym getcie. Przede wszystkim kładzie nacisk na warunki i ich następstwa jakie odciskają się na psychice młodych ludzi. 

W pierwszym rozdziale „Przywiązanie i przynależności jako dwa fundamenty myślenia o dzieciństwie” stara się pokazać kontekst z jakiego zwykle rozpatrujemy rozwój i wychowanie dziecka. Zaangażowane w to są nie tylko psychologia dziecięca lecz także medycyna, pedagogika dziecięca, edukacja, prawodawstwo, które umiejscawia dziecko i rodzinę w strukturach społecznych i roztacza nad nimi parasol ochronny. Albański odwołuje się tu do klasyków: Freuda, Piageta, Ericssona, Durkheima. Dziecko jawi się tu jako istota społeczna w procesie socjalizacji, edukacji. Mamy tu do czynienia z zaplanowaną transformacją umysłu dziecka ma skutek działań edukacyjnych do standardów osoby dorosłej. Dzieci migrantów często są bardziej doświadczone życiowo niż ich rówieśnicy idący tradycyjną ścieżką edukacyjną. Nabyta wiedza życiowa staje się samoistną trampoliną w dorosłość. Ale pozbawia ich w ten sposób normalnego dzieciństwa. 

W kolejnych rozdziałach poznajemy dziecko jako aktora społecznego i jako emigranta. Proces dorastania i socjalizacji generuje często konflikty międzypokoleniowe, dominacja rodziców nad dzieckiem emigrantem zostaje siłą rzeczy poluźniona poprzez specyficzną sytuację przekraczania granic obcych państw. Oprócz ustalenia statusu takiego nieletniego jako emigranta zarobkowego, mamy tu do czynienia z małoletnimi o nieuregulowanym statusie, dotyczy to głównie emigrantów z krajów Ameryki Południowej i Centralnej. Często podróżują oni sdamodzielnie, bódź w grupach rówieśniczych. Ochrona prawna i opieka nad takimi dziećmi jest z jednej strony obowiązkiem kraju przejmującego migranta, z drugiej zaś naraża takie dzieci na przemoc ze strony przemytników, często stają się one ofiarami handlarzy dziećmi. Oddzielone od swoich rodzin nie mając pojęcia co do swoich praw, stają się mimo woli uczestnikami międzynarodowych adopcji.

Te i inne sytuacje z jakimi spotykają się dzieci migrantów odsłaniają przed nami całe spectrum socjoprawne z jakim ma do czynienia współczesny badacz tych problemów. Największym problemem przed jakim staje współczesny świat są samodzielnie migrujące osoby małoletnie. O ich sytuacji pisze Albański w rozdziale czwartym. Wiąże się to z całą gamą kontekstów społeczno-prawnych. Dzięki urządzeniom mobilnym, które stoją do ich dyspozycji możemy prześledzić losy takich migrantów. Tworzą oni swoje profile lub identyfikują się z już istniejącymi. Globalny przepływ siły roboczej z różnych kulturowo rejonów świata, w tym małoletnich otwiera przed współczesnymi badaczami całe nowe spectrum spraw i problemów. 

To powoduje, iż dzięki temu praca Łukasza Albańskiego wpisuje się w społeczny kontekst i zapotrzebowanie na tego rodzaju monografie. Stoimy przed prawdziwą katastrofą społeczną i humanitarną. Jej ofiarami najczęściej staje się rodzina i dzieci. To one ponoszą najwyższą cenę za socjalną migrację swoich rodzin. To oni stali się niemymi bohaterami tej pracy. To ich traumy, śmierć stają za obrazami ich odhumanizowanego dzieciństwa. 

Monografia Albańskiego, to bardzo ważny przyczynek do szerszych badań na ten temat. Dzięki Oficynie wydawniczej IMPULS możemy zapoznać się z całą gamą problemów dotykających małoletnich migrantów, którzy coraz częściej stają się milczący sumieniem XXI wieku.

źródło: https://ksiazka.net.pl/recenzja/spoleczno-pedagogiczne-i-kulturowe-konteksty-migracji-dzieci