Książka dostępna w wersji elektronicznej - e-book.
Rywalizacyjność jako cecha człowieka charakteryzuje się względną trwałością. Osoby o wysokim natężeniu tej właściwości częściej porównują się z innymi niż osoby o rywalizacyjności niskiej. Niektórzy z własnej inicjatywy niemal stale mierzą się z innymi. Takie osoby Horney nazywa neurotykami.
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 30,00 zł
Książka dostępna w wersji elektronicznej - e-book.
Rywalizacyjność jako cecha człowieka charakteryzuje się względną trwałością. Osoby o wysokim natężeniu tej właściwości częściej porównują się z innymi niż osoby o rywalizacyjności niskiej. Niektórzy z własnej inicjatywy niemal stale mierzą się z innymi. Takie osoby Horney nazywa neurotykami.
Zgodnie z definicją gatunkową, baśń uruchamia – zarówno po stronie autora (czyli, na ogół, pewnej ludzkiej zbiorowości), jak i odbiorcy – wielorakie pokłady świadomości, w tym magiczne i archetypiczne. Nie wchodząc zbytnio w zawiłości genologiczne, warto jednak odnotować irracjonalizm rządzący baśnią – dlaczego zatem Danilewska wybrała właśnie baśń, skoro jej książka jest z założenia naukowa? Rozwikłanie tej zagadki to drugi wielki temat książki, skrywający się w koncepcji „myślenia wielorakiego” (Gardner), „myślenia integralnego” (Wilber), „myślenia ironicznego” (Egan), wreszcie – „myślenia refleksyjnego” (Kegan), oznaczającego zerwanie z dotychczasowym, racjonalnym oglądem świata na rzecz oglądu transparentnego, pozwalającego ujmować rzeczywistość z wielu stron jednocześnie; wyklucza to monopol na prawdę którejkolwiek z filozofii i uprawomocnia ambiwalentny obraz świata – Danilewska, zwolenniczka nowego modelu rzeczywistości, dopuszcza zatem do głosu argumenty racjonalne na równi z irracjonalnymi, nawet jeśli zdają się pozornie wykluczać. Myślenie integracyjne zdaje się w podjętej tematyce szczególnie potrzebne, Danilewska pokazuje bowiem dwie rzeczy:
1. mimo upływu czasu i zmiany epok hasła o rywalizacji i „nowym, wspaniałym świecie” pozostają bez zmian;
2. cechuje nas coraz większy pęd ku doskonałości i coraz większy nacisk na rywalizację, bez oglądania się na jej, ewentualne, destrukcyjne skutki – owa niefrasobliwość staje się jedną z cech charakterystycznych naszego społeczeństwa, występującą w połączeniu z niemal sarmacka lekkomyślnością pt. „jakoś to będzie”. Nie będzie – przekonuje nas Autorka – samo „nic się nie będzie”, stąd potrzeba zrywania zasłon i ukazywania brutalnych mechanizmów rządzących rywalizacją. By zyskać na wiarygodności, drugą część książki wypełniają opowieści bezpośrednio zainteresowanych, czyli uczniów, poddanych i poddawanych nieustającej presji konkurencji i konieczności „bycia najlepszym”.
Fragment książki
Miliony ludzi wciąż wierzą, że rywalizacja prowadzi uczniów ku wyżynom doskonałości. Stanowi ona spiritus movens i perpetuum mobile ich aktywności; nie wyczerpuje się, lecz wzrasta podczas potyczek. Gdy dwóch równych uczniów zaczyna się ze sobą mierzyć o to, który z nich jest lepszy w nauce, duch rywalizacji nie pozwala żadnemu z nich spocząć na laurach. Raz jeden wygrywa, raz drugi, co zagrzewa ich obu do podnoszenia własnej kondycji przed kolejnym bojem o zwycięstwo na szkolnej arenie, zapowiedzianym i kontrolowanym przez nauczyciela. Niektórzy wyobrażają sobie, że nauczyciel panuje nad klasą dzięki sile swego autorytetu, a gdy trzeba, jest zdolny nawet ciskać gromami jak Zeus kontrolujący rywalizację bogów na Olimpie. Inni – że wyposażony w tajemną wiedzę pedagogiczną kieruje uczniami liberalnie jak bóg Rynek; niewidzialną ręką utrzymuje żywiołową rywalizację uczniowską na wodzy rozumu.
Opis
Specyficzne kody
Wprowadzenie
Pedagogiczna baśń o rywalizacji, czyli zachęta do pogłębionego namysłu nad tym, dokąd homo aemulus prowadzi swoje dzieci
Rozdział 1
O kilku znaczeniach rywalizacji ważnych w namyśle nad jej wychowawczą rolą
1.1. Rywalizacja jako wewnętrzny napęd ludzkiej aktywności
1.2. Rywalizacja jako zachowanie – cecha homo aemulus – atrybut jego kultury
1.3. Rywalizacja jako narzędzie wywierania wpływu na innych ludzi i siebie
Rozdział 2
O rywalizacji w wychowaniu i jej wymykaniu się spod kontroli rozumu
2.1. O prowadzeniu uczniów ku wyżynom doskonałości z potęgą rywalizacyjnego żywiołu w zaprzęgu
2.2. O tym, jak badacze sto lat chwytali doskonalącą moc rywalizacji siecią naukowej racjonalności
2.3. O wychowaniu w duchu rywalizacyjnego sukcesu po obu stronach Oceanu, w mroku żelaznej kurtyny oraz oślepiającym blasku uwolnionego rynku
Rozdział 3
Opowieści uczniów pewnego gimnazjum o rywalizacji w ich życiu codziennym – w opracowaniu rozumiejącego słuchacza
3.1. Wprowadzenie metodologiczne. O rozmowach z uczniami i dążeniu do zrozumienia ich opowieści
3.2. O rywalizacji i jej rodzajach
3.3. O torach wyścigowych szkolnego życia i wznoszeniu się po drabinie społecznej do „elity szkoły”
3.4. O uwarunkowaniach angażowania się w rywalizację
3.5. O dobrej i złej rywalizacji oraz przejmowaniu ich mocy pod kontrolę własnego umysłu
3.6. O chorej rywalizacji oraz jej zapobieganiu
3.7. Uczniowskie bilansowanie korzyści i kosztów rywalizacji
Rozdział 4
Rywalizacja szkolna młodzieży i jej konsekwencje wychowawcze – „mędrca szkiełkiem i okiem”
4.1. Wprowadzenie metodologiczne. O tym co, jak i dlaczego badano ilościowo
4.2. Zaangażowanie rywalizacyjne młodzieży w dziedzinie przodowania w nauce
4.3. Zaangażowanie rywalizacyjne młodzieży w zakresie prestiżu wśród kolegów szkolnych
4.4. Poczucie krzywdy uczestników rywalizacji
4.5. Skumulowany efekt uboczny rywalizacyjnego dopingu w edukacji
4.5.1. Narastanie agresywności młodzieży
4.5.2. Zaangażowanie w rywalizację szkolną – poczucie krzywdy – agresja i... da capo al fine
Bibliografia
Aneks
Rozmiar zjawiska rywalizacji, stwierdzony w badaniach zaprezentowanych w monografii, musi niepokoić nie tylko naukowców, ale także wszystkich, którzy wpływają na kształt przyszłej edukacji i którzy tę edukację realizują.
[…] Opinie uczonych, decydentów oświatowych, a także nauczycieli dotyczące roli rywalizacji w edukacji są nadal podzielone; wykorzystywanie rywalizacji jako środka wychowawczego ma wciąż swoich zagorzałych zwolenników. Tym bardziej cieszy pojawienie się nowej publikacji, która – mam nadzieję – stanie się ważnym głosem w ciągle aktualnej dyskusji na ten temat.
Z recenzji wydawniczej dr hab. Grażyny Miłkowskiej, prof. UZ
Współcześni badacze zajmujący się pedagogiką muszą nieustannie rozszerzać zakres swoich badawczych zainteresowań po to, aby ich dokonania naukowe miały walor aktualności i użyteczności. Wskazane zalety bez wątpienia posiada najnowsza monografia autorstwa Joanny Danilewskiej pod tytułem „O wychowaniu na arenie szkolnego wieloboju. Pedagogiczna baśń o rywalizacji”. Jej autorka skoncentrowała się wszakże na słabo dotychczas omówionym w literaturze zagadnieniu rywalizacji. Dzięki temu publikacja okaże się przydatna nie tylko do poznania specyfiki wyzwań stających przed refleksją badawczą o edukacji, ale przede wszystkim do wpływania na kształt tej edukacji, zwłaszcza w Polsce. Jaj dowodzi badaczka – jedynie pełne namysłu, odpowiedzialne podejście do rywalizacji może być konstruktywne. O tym na czym powinno polegać to konstruktywne działanie traktuje właśnie ta gorąco polecana publikacja.
Książka zaczyna się od wartościowego i fachowego wprowadzenia dającego czytelnikowi istotny punkt odniesienia i inspiracje do myślenia nad wybranymi problemami w trakcie lektury. Ukazuje konieczny kontekst interpretacyjny. To oznacza, że ukierunkowuje na odbiór nieskażony potocznym myśleniem o rywalizowaniu. Jego myśl przewodnią stanowi pełne doskonale pomyślanej i dobranej przekory – „dokąd homo aemulus prowadzi swoje dzieci?”.
Z pierwszego rozdziału zyskamy wiedzę o znaczeniach rywalizacji ważnych w namyśle nad jej wychowawczą rolą. Autorka proponuje instrumentalne wykorzystanie rywalizacji po to, aby osiągać za jej pomocą pożądane społecznie cele. Jest to niewątpliwie nowatorskie podejście i warto zastanowić się nad możliwościami wdrożenia postulatów, które są odpowiednie do danej sytuacji komunikacyjnej. Świetnym uzupełnieniem tego rozdziału są rozważania na temat rywalizacji w wychowaniu i jej wymykaniu się spod kontroli rozumu. Rozważania te dają pełen obraz współczesnego zjawiska będącego głównym przedmiotem rozprawy.
Nie do przecenienia są wyniki własnych badań empirycznych przeprowadzonych przez autorkę. Autorka przedstawiła wartościowe rozwiązania metodologiczne obrane na ich potrzebę, a następnie zaprezentowała ich działanie w praktyce, a także rezultat użycia. W konsekwencji pokazała, na czym polega dążenie do zrozumienia opowieści uczniów gimnazjum. Ważne jest to, że nie spoczęła na nakreśleniu wizerunków uczniów, lecz odniosła się również do ich rodziców. Uświadomiła, że są elementem konfiguracji, którego nie wolno pominąć w tego typu badaniach. Równie interesujące są wnioski na temat sposobów wyścigów w szkolnym życiu, wznoszeniu się po społecznej drabinie, która istnieje w społeczności uczniowskiej, o pojmowaniu „elity szkoły”, angażowaniu się w rozmaite typy rywalizowania o partykularnie pojęte dobra czy interesy. To pasjonujące studium słabo poznanego fragmentu dzisiejszej rzeczywistości społecznej.
Warto podkreślić, iż autorka wykazała się dążeniem do uchwycenia intersubiektywnej perspektywy. Nie oceniła badanych przez siebie przypadków jako skrajnie złych lub skrajnie dobrych. W przypadku wystąpienia mnogości obliczy, pokazała w jaki sposób należy podchodzić do każdego z nich. Przykładowo oddzieliła rywalizację, która może przynosić pozytywne skutki od tej całkowicie zgubnej, czyli tak zwanej chorej rywalizacji. Dodatkowym atutem jest opatrzenie tych naukowych konkluzji ocenami sformułowanymi z poziomu uczniów. Zestawienie przynosi nad wyraz ciekawe efekty.
Istotnym walorem publikacji jest to, że autorka omawiając zagadnienia teoretyczne, każdorazowo pokazywała ich faktyczne odniesienie do praktyki. Na przykład, gdy omawiała zjawisko chorej rywalizacji, pokazywała strategie jej zapobiegania. Umożliwiła także zrozumienie rywalizujących stron i zniwelowanie dystansu podczas wchodzenie w relacje z uczniami. Dzięki temu praca ta może być przydatna dla każdego, kto ma styczność ze sferą edukacji.
Książkę Joanny Danilewskiej pod tytułem „O wychowaniu na arenie szkolnego wieloboju. Pedagogiczna baśń o rywalizacji” gorąco poleca się wszystkim czytelnikom chcącym wyzwolić swe umysły ze stereotypów i uprzedzeń dotyczących obszaru edukacji. Autorka z powodzeniem rozprawiła się wszakże z potocznym ujmowaniem rywalizacji, które w ostatnich latach przyćmiło obraz faktycznych wyzwań dla pedagogiki. Po monografię tę sięgnąć powinni jednak przede wszystkim ci, którzy poszukują inspiracji do zawodowego czy po prostu intelektualnego rozwoju.
źródło: http://www.konserwatyzm.pl/artykul/12255/joanna-danilewska-o-wychowaniu-na-arenie-szkolnego-wieloboju 777 O rywalizacji słów kilka
Rywalizacja istniała już od zarania dziejów – to ona jest motorem cywilizacyjnego rozwoju, to ona sprawia, że przekraczamy granice swoich możliwości, że wciąż mierzymy się ze swoją niedoskonałością. Ale rywalizacja ma też swoją drugą twarz – zmusza do podziału na tych, którzy są zwycięzcami i na pokonanych, deprecjonuje słabszych, sprawia, że porażka rozpatrywana jest w kategoriach klęski.
Ten podział na lepszych i gorszych, pojawiający się w kontekście rywalizacji, zdominował już świat biznesu – przedsiębiorstwa konkurują ze sobą nie zawsze z zachowaniem zasad etyki i tzw. fair play. Rywalizacja opanowała również polskie szkoły, stając się bodźcem do irracjonalnych niekiedy zachowań i zmuszając decydentów do podejmowania populistycznych decyzji. Jakość, mierzona poziomem rzeczywistej wiedzy, odeszła już w zapomnienie. Liczy się skuteczność i efekt w postaci zaliczonych testów, zdanych egzaminów oraz zajmowania wysokich pozycji w różnego rodzaju rankingach. Czy rzeczywiście rywalizacja jest niezbędna, by przetrwać? Czy jest gwoździem do trumny kolektywizmu? Czy kształtując liderów, pozostawia choć trochę miejsca na działanie zespołowe i umiejętność kooperacji?
O rywalizacji w rzeczywistości szkolnej zajmująco pisze Joanna Danilewska, autorka książki O wychowaniu na arenie szkolnego wieloboju. Pedagogiczna baśń o rywalizacji. Opublikowana nakładem Oficyny Wydawniczej IMPULS pozycja to niezwykle realistyczne spojrzenie na rywalizację uczniowską w zwierciadle umysłu człowieka kultury rywalizacji. Zwracając uwagę na złożoność zjawiska, Danilewska odchodzi niekiedy od spraw wychowania i pedagogiki, snując swoją „baśń”, posługując się nie tylko językiem liczb i faktów, ale i symboliczno-metaforyczną narracją. Zmusza nas tym samym do myślenia, do wyciągania własnych wniosków i wydawania sądów – do poszukiwania „drugiego dna”, wszechobecnego w opowieściach.
Adresowana do pedagogów i psychologów, a także nauczycieli różnych specjalności i studentów pozycja skłania do refleksji nad własnym postępowaniem i, być może, do wprowadzenia zmian w sposobie prowadzenia lekcji oraz dokonywania oceny osiągnięć szkolnych. W czterech rozdziałach autorka zajmuje się zagadnieniem rywalizacji, zarówno z naukowego punktu widzenia, jak i w jej wymiarze praktycznym, co było możliwe dzięki przeprowadzeniu badań wśród młodzieży. Rozdział pierwszy książki przynosi treści wiązane z traktowaniem rywalizacji jako siły napędowej ludzkiej aktywności – przytoczone tu zostają badania Karola Darwina, przyczyniające się do rozwoju myśli psychologicznej, postawa pierwszych instynktywistów, a także prace Freuda. Czytamy również o badaniach nad motywacją oraz o samej motywacji rywalizacyjnej, a także o rywalizacji jako zachowaniu, które może przejawiać się w różnych formach.
Rozdział drugi zajmuje się rywalizacją w wychowaniu i jej wymykaniu się spod kontroli rozumu, czyli podejściem do rywalizacji jako do środka wychowawczego na przestrzeni wieków. Autorka szczególną uwagę zwraca na wytrwałe dążenia badaczy empirycznych do ujęcia w naukowe ramy rywalizacji jako środka prowadzącego do doskonałości. Opierając się na przeprowadzanych badaniach i analizach, Danilewska wskazuje nie tylko pozytywne efekty rywalizacji, ale i jej szkodliwe konsekwencje – konieczność wygrywania za każdą cenę, nawet kosztem takich wartości, jak uczciwość i sprawiedliwość.
Rozdziały trzeci i czwarty zostały oparte na badaniach własnych autorki. Zaproszenie do indywidualnych rozmów na temat rywalizacji w życiu codziennym przyjęli gimnazjaliści z Krakowa. Posługując się fragmentami wypowiedzi uczniów, Danilewska ilustruje rozumienie przez młodzież rodzajów rywalizacji i dowodzi, że rywalizacja jest dostępna w życiu już od wczesnego dzieciństwa. Jest ona przedstawiana przez uczniów we wszystkich dziedzinach aktywności zarówno jako cel sam w sobie, jak i środek prowadzący do celu, jakim jest prestiż.
Publikacja O wychowaniu na arenie szkolnego wieloboju. Pedagogiczna baśń o rywalizacji charakteryzuje się nie tylko rzetelnym podejściem autorki do tematu, ale również refleksyjną wymową. Trudno przejść obojętnie obok badań autorki, trudno nie przeanalizować własnego podejścia do działania i do kwestii samej rywalizacji. Z przeprowadzonych przez Danilewską rozmów z uczniami jednoznacznie wynika konieczność zmiany podejścia do wszelkiego rodzaju rankingów i wskaźników. Pojawia się jednak nadzieja, że rywalizacja nie zawsze jest traktowana jako przyczynek wartościowania i segmentacji, nie zawsze musi budzić wrogość i agresję. Może istnieć rywalizacja nie wywołująca kosztów psychologicznych, rywalizacja z poszanowaniem zasad etyki, skłaniająca nie do zajęcia najwyższego stanowiska, ale do samorozwoju.
źródło: http://www.granice.pl/recenzja,o-wychowaniu-na-arenie-szkolnego-wieloboju-pedagogiczna-basn-o-rywalizacji,10916
