Fatamorgana saudyjskiej przestrzeni społeczno-kulturowej kobiet
Autor:
Anna Odrowąż-Coates
Cena
30,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 50,00 zł
Książka ta jest skierowana do czytelników spoza świata nauki w celu upowszechniania badań w obszarze nauk społecznych. . Dzienniki zawierają opisy zmagań dnia codziennego i podejmowaną w duchu emancypacyjnym refleksję nad doświadczanymi zdarzeniami. Książka ma na celu przybliżenie sytuacji badawczej i związanych z nią dylematów...
Publikacja dostępna w wersji papierowej oraz elektronicznej e-book:
W książce zawarto obszerne relacje z pobytu w Arabii Saudyjskiej w latach 2010–2012. Motywami przewodnimi prezentowanego dziennika autoetnograficznego są szok kulturowy oraz wyzwania związane z długoterminowym zanurzeniem się w odległą rzeczywistość społeczną. W książce wyraźnie uwidaczniają się subiektywizm i usytuowanie badaczki: kobiety, Europejki, chrześcijanki przebywającej w jednej z najbardziej konserwatywnych części Królestwa. Dzienniki zawierają opisy zmagań dnia codziennego i podejmowaną w duchu emancypacyjnym refleksję nad doświadczanymi zdarzeniami. Książka ma na celu przybliżenie sytuacji badawczej i związanych z nią dylematów. Publikacja ma za zadanie przyczynić się do popularyzacji badań naukowych.
Fragment Wstępu
Nazywam się Anna Odrowąż-Coates, jestem polską badaczką terenową, wykładowczynią w Katedrze Pedagogiki Społecznej, Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Od zakończenia pięcioletnich studiów magisterskich na kierunku socjologia na Uniwersytecie Gdańskim żyję tworzeniem sytuacji badawczych, zauważaniem i interpretacją faktów społeczno-kulturowych. Pasją badawczą zaraził mnie świętej pamięci profesor socjologii Mieczysław Gulda, promotor mojej pracy magisterskiej (2002), a później doktorskiej (2005). Mój osobisty mistrz i przyjaciel, który towarzyszy mi w myślach codziennie, także dziś.
W latach 2010–2012 prowadziłam badania etnograficzne w okolicach miasteczka Taif w Arabii Saudyjskiej. Były one podstawą do napisania książki i serii artykułów naukowych. Nie miałam jednak wcześniej odwagi do opublikowania jednego z wykorzystanych przeze mnie narzędzi badań, tj. obszernej części dzienników z podróży, które są de facto, w słownikowej nomenklaturze naukowej, dziennikami autoetnograficznymi. Moje obawy wiązały się z ujawnieniem siebie, odsłonięciem swojej pozycji, swoich przekonań, myśli, licznych uprzedzeń i nieuniknionego eurocentryzmu. Patrząc na dzienniki z perspektywy czasu, zauważam jeszcze wyraźniej powyższe cechy szoku kulturowego i wartość dodaną, jaką jest analiza pozycji badacza, umożliwiona przez ujawnienie moich zapisków z tamtej podróży, a byłam wtedy zupełnie inną osobą, mną bez całego bagażu doświadczeń kolejnych dziesięciu lat. [...]
Książka ta jest skierowana do czytelników spoza świata nauki w celu upowszechniania badań w obszarze nauk społecznych. W związku z tym rozdział metodologiczny, nadający publikacji charakter naukowy, zamieściłam na samym końcu opracowania. W pierwszej kolejności bowiem zamierzam pokazać świat kobiet w Arabii Saudyjskiej, jaki odkryłam dziesięć lat temu. Moim pragnieniem jest nie tylko pokazanie zanurzenia badacza w obcej mu kulturze, jego dylematów etycznych, wyzwań, przed którymi staje, ale także przybliżenie czytelnikom tego, jak wygląda prowadzenie badań autoetnograficznych w terenie. (Szczególnie w terenie tak odmiennym kulturowo i światopoglądowo). Niemniej chciałabym, by stało się to niejako przy okazji, bez wysiłku, bez odwoływania się do teorii naukowych, bez znużenia, jakie mogłaby odczuć osoba spragniona dreszczyku emocji, związanego z poznaniem innej kultury. Zdecydowałam również, by pozostawić tekst w oryginalnej postaci (uwzględniającej jednak korektę redakcyjną), gdyż wydaje mi się, że swobodną, spontaniczną i barwną relację czyta się z większą przyjemnością niż wymuskany tekst, napisany żargonem naukowym, zrozumiałym tylko dla wąskiego grona odbiorców.
Prezentuję zatem dziennik etnograficzny w czystej postaci, bez postedycji, bez budowania ram. Jest to dziennik pedagoga społecznego, skupionego na oddziaływaniach środowiskowych i zarazem pedagoga krytycznego, obnażającego relacje władzy i zależności. Nade wszystko jednak jest to dziennik kobiety, Europejki, chrześcijanki. Przedstawiana czytelnikom wersja jest nieco skrócona z uwagi na ograniczenia objętości książek popularnonaukowych oraz fakt wykorzystania obszernych fragmentów w wydanych już publikacjach, które wymieniam w aneksie. Kluczem doboru fragmentów dziennika był zawarty w nich nacisk na pokazanie własnej „inności” oraz obcości i odmienności badanego środowiska społeczno-kulturowego i swojej reakcji na nie, gdyż autentyczność i szczerość to istotny aspekt w interpretacji danych obserwacyjnych. Dopiero po części zawierającej notatki terenowe – podobnie jak uczynił to kanadyjski pedagog krytyczny Peter McLaren (2015) w swoim klasycznym dziele antropologicznym o szkole na amerykańskim suburbium (przełożonym na język polski przez Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk, Jana Dzierzgowskiego i Marcina Starnawskiego) – przedstawiam refleksję naukową, którą polecam młodym badaczom terenowym i osobom zainteresowanym autoetnografią jako nurtem w badaniach społecznych i jednym z narzędzi w warsztacie badacza. W związku z tym przedstawiciele świata nauki, dla których rozważania teoretyczne będą stanowić interesującą lekturę, mogą rozważyć rozpoczęcie czytania tej książki od ostatniego rozdziału. Mam nadzieję, że taka kompozycja książki sprawi, że stanie się ona bardziej uniwersalna i tym samym bardziej użyteczna społecznie.
Opis
Specyficzne kody
Anna Odrowąż-Coates
jest polską badaczką terenową w zakresie nauk społecznych, a także wykładowczynią akademicką, profesorem Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (www.odrowaz-coates.com).
Jej eklektyczne zainteresowania badawcze łączą wiele dyscyplin z zakresu nauk społecznych i obejmują przede wszystkim nierówności społeczne, osadzone w nurcie pedagogiki krytycznej, a w szczególności sytuację kobiet i dzieci w kontekście edukacji, szans życiowych i reprodukcji systemu społecznego.
Oficyna Wydawnicza "Impuls"
Autor | Anna Odrowąż-Coates |
ISBN druk | 978-83-8294-002-2 |
ISBN e-book | 978-83-8294-002-2 |
Objętość | 250 stron |
Wydanie | I, 2022. Kraków |
Format | B5 (160x235). E-book: pdf |
Oprawa | miękka, klejona, folia matowa |
Wstęp
Dzienniki
Na zakończenie
O (auto)etnografii słów kilka
Bibliografia