Melosik Zbyszko

socjolog, profesor zwyczajny, doktor habilitowany, kierownik Zakładu Socjologii Edukacji na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członek Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, wykładowca na uniwersytetach amerykańskich (stypendysta Fulbrighta i wizytujący profesor - University of Virginia, Charlottesville).

Zajmuje się kulturą popularną, ze szczególnym uwzględnieniem kultury amerykańskiej oraz współczesnymi systemami edukacyjnymi. Autor wielu książek dotyczących tożsamości młodzieży współczesnej, kultury popularnej, społecznych funkcji edukacji oraz szkolnictwa amerykańskiego.

Wybrane publikacje:

• Współczesne amerykańskie spory edukacyjne : (między socjologią edukacji a pedagogiką postmodernistyczną), Poznań 1994, Wydawnictwo naukowe UAM .

• Postmodernistyczne kontrowersje wokół edukacji, Poznań–Toruń 1995, Wyd. Edytor.

• Tożsamość, ciało i władza. Teksty kulturowe jako (kon)teksty pedagogiczne, Poznań–Toruń 1996, Wyd. Edytor.

• (z Tomaszem Szkudlarkiem), Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Kraków 1998, Oficyna wyd. Impuls.

• Uniwersytet i społeczeństwo : dyskursy wolności, wiedzy i władzy, Poznań 2002, Wyd. Wolumin.

• Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Poznań 2002, wyd. II, Oficyna wyd. Impuls, Kraków 2006.

• Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej, Kraków 2007, Oficyna wyd. Impuls. Źródło: Wikipedia.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Wprowadzenie

Roman Kubicki

Granice kultury popularnej. Kontekst filozoficzny i egzystencjalny

Zbyszko Melosik

(Re)konstrukcje podróżowania w kulturze instant: konteksty socjopedagogiczne

Jan Kłos

Człowiek wobec pustyni: uwagi w kontekście doświadczenia amerykańskiego

Agnieszka Gromkowska-Melosik

Sukces edukacyjno-zawodowy i problem maskulinizacji kobiet

Dobrochna Hildebrandt-Wypych

Pokoleniowe wzory sukcesu w doświadczeniach amerykańskich i niemieckich   

Olga Mazurek-Lipka

Społeczne konstrukcje sukcesu życiowego w Stanach Zjednoczonych. Między orientacją na dyplom akademicki a telewizyjnym show

Marcin Jaworski

Idea buntu w kulturze popularnej; od buntu radykalnego, przez bunt upozorowany do buntu refleksyjnego

Maciej Bernasiewicz

Kultura popularna w percepcji nieletnich przestępców 

Anna Woźniak

O pożytkach z etnografii w badaniach zjawisk kultury popularnej 

Adam Roter, Karolina Olszańska

Kultura narcyzmu a społeczeństwo lipofobiczne   

Jolanta Spychalska-Kamińska

Znaczenie idoli w rozwoju tożsamości młodzieży w okresie wczesnej adolescencji 

Magdalena Giłka

Aktywność seksualna młodzieży a wpływ kultury popularnej 

Bożena Dusza

Sposoby bycia licealistów w roli ucznia w kontekście kultury popularnej   

Magdalena Cuprjak

Gimnazjum jako przestrzeń konstruowania tożsamości upozorowanej 

Ewa Bochno

Czy tylko rywalizacja i wyścig szczurów? Atmosfera w grupach studenckich (doniesienie z badań) 

Izabela Kiwak

Bylejakość w nawiązywaniu relacji osobowych

Sławomir Krzyśka

Konteksty bezpieczeństwa ontologicznego. Pedagogika emocji 

Grażyna Teusz

W kręgu „przygodnych serii drobnych interakcji”. Meandry tożsamościowe współczesnej rodziny

Danuta Kamilewicz-Rucińska

Rodzina źródłem konstruowania tożsamości (debaty na forum internetowym) 

Mirosława Nyczaj-Drąg

W drodze do tożsamościowej różnicy, czyli o edukacji dziecka w rodzinie klasy średniej 

Barbara Toroń

Wpływ kulturotechniki na konstrukcję społecznie akceptowanej tożsamości osób przebywających w jednostkach totalnych 

Jedną z najlepszych książek, z których można dowiedzieć się wszystkiego, co w jakikolwiek sposób wiąże się z kulturą popularną jest publikacja zatytułowana „Tożsamość w społeczeństwie współczesnym: pop-kulturowe [re-interpretacje]”, która ukazała się pod redakcją naukową dr hab. Agnieszki Gromkowskiej-Melosik oraz prof. zw. dr hab. Zbyszka Melosik.

Publikacja zawiera jedenaście bardzo starannie opracowanych artykułów naukowych, wśród których można znaleźć takie tematy jak: Kultura popularna w percepcji nieletnich przestępców autorstwa Macieja Barnesiewicza, Sukces edukacyjno-zawodowy i problem maskulinizacji kobiet Agnieszki Gromkowskiej-Melosik, Kultura narcyzmu a społeczeństwo lipofobiczne Adama Rotnera i Karoliny Olszańskiej, Bylejakość w nawiązywaniu relacji osobowych Izabeli Kwiak. Jest to więc całkowity przekrój współczesnej kultury.

Każdy rozdział posiada pełną dokumentację bibliograficzną, a na każdej stronie można zapoznać się z szeregiem przypisów, dzięki czemu czytelnik ma pełną świadomość, że temat został bardzo dokładnie zgłębiony. Warto też zwrócić uwagę na odnośniki, w których nie brakuje nie tylko wybitnych publikacji na poziomie międzynarodowym, ale także stron internetowych (również w języku angielskim), z których opłaca się korzystać przy poszukiwaniu dodatkowych informacji na interesujący czytelnika temat.

Różnorodność stylów w jakich zostały napisane artykuły sprawia, że całość czyta się z dużym zainteresowaniem. Ciekawe jest poruszenie kwestii dotyczących: pokoleniowych wzorców sukcesu, rywalizacji studentów, edukacji dziecka w rodzinie klasy średniej czy tożsamości osób przebywających w jednostkach totalnych. Każde z nich zostaje wytłumaczone nie tylko na podstawie suchych danych procentowych i wykresów, ale przede wszystkim przez zobrazowanie danego zjawiska w codziennym funkcjonowaniu w społeczeństwie.

Można być pewnym co do tego, że każdy czytelnik odnajdzie dla siebie rozdział warty uwagi. Tak więc nie tylko pedagodzy, psycholodzy oraz socjolodzy przeczytają ją z niezwykłą fascynacją, ale także wszyscy ci, którzy na co dzień interesują się zagadnieniami związanymi z popkulturą.

Dla mnie najciekawsze okazały się publikacje (Re)konstrukcje podróżowania w kulturze instant: konteksty socjopedagogiczne, w których można zapoznać się z wszechogarniającą kulturą typu instant (natychmiastowa komunikacja, nieustanne przemieszczanie się ludzi, świat stający się imitacją Ameryki czy komercjalizacja), Społeczne konstrukcje sukcesu życiowego w Stanach Zjednoczonych. Między orientacją na dyplom akademickim a telewizyjnym show (idea masowości i spreparowany obraz w programach typu reality show) i Sukces edukacyjno-zawodowy i problem maskulinizacji kobiet (syndrom królowej pszczół i odrzucenie tradycyjnej tożsamości kobiecej). Książka „Tożsamość w społeczeństwie współczesnym: pop-kulturowe [re-interpretacje]” jest bogatym źródłem informacji dotyczącej szeroko pojętej popkultury, a dodatkowo została napisana przez ekspertów, co niewątpliwie podnosi jej atrakcyjność.

Autor: Agata Hrebień – 25 maja 2012
źródło: http://popkultura.info/ksiazki/tozsamosc-w-spoleczenstwie-wspolczesnym-pop-kulturowe-re-interpretacje/

Tożsamość w społeczeństwie współczesnym – Agnieszka Gromkowska-Melosik, Zbyszko Melosik

Zgodnie z tytułem, książka pod redakcją Zbyszko Melosika i Agnieszki Gromkowskiej – Melosik porusza dwie zasadnicze kwestie: proces kształtowania się tożsamości oraz charakterystykę zjawiska popkultury.

R. Kubicki już pierwszym rozdziale nakreśla ramy rozumienia terminu popkultura: W popularnym obrazie świata życie ma sens także wówczas, a być może nawet zwłaszcza wtedy, gdy nie jest to sens wielki ani tym bardziej głęboki. Poczynając od filozoficznych rozważań, autorzy prowadzą nas przez ogólne analizy antropologiczne, aż do badań ściśle empirycznych, skoncentrowanych na coraz mniejszych grupach badawczych. O ile pierwsza część pobudza do polemicznej refleksji, o tyle kolejne artykuły pomagają lepiej zrozumieć, w jaki sposób kształtuje się tożsamość współczesnego pokolenia na poziomie jednostki, w odniesieniu do rodziny oraz grupy rówieśniczej. Taki układ zaprezentowanych treści sprawia wrażenie zbliżania się do bohaterów poruszanych tematów niczym przy zastosowaniu „zoom’a” optycznego, a przywołanie na samym końcu historii Polaka, który emigruje na Zachód, brany pod lupę w początkowych artykułach, stanowi zgrabną klamrę kompozycyjną.

Książka naświetla podstawowe zjawiska składające się na obraz popkultury, zaopatrzone w trafne i skłaniające do refleksji komentarze:

• Kultura instant (fast food, fast sex, fast car): Żyjemy w świecie przyspieszonego postępu, a jego zwolennicy chcieliby lekko, na skróty, głośno, dużo i natychmiast. (I. Majewska-Opiełka);

• Konsumpcjonizm i miałkość wartości promowanych w massmediach: Dyplomy i stopnie naukowe stały się dobrami konsumpcyjnymi, a mocą tworzącą wspólnotę zdaje się wspólnie wykonywana i doświadczana konsumpcja, a nie podzielane wartości;

• Seksualność i role związanych z płcią oraz ich przemiany (np. maskulinizacja kobiet);

• Dominacja kultu ciała (narcyzm i lipofobia);

• Powierzchowność relacji międzyludzkich: A przecież życie w pluralistycznym społeczeństwie tym bardziej wymaga zmiany postawy z reakcji na interakcję.

• Problematyka autorytetów wśród młodzieży, a także udział rodziny w rozwoju osobowości i przystosowania społecznego młodego człowieka: Powstają wspólnoty, w których w coraz większym stopniu prawo „przygodnych serii drobnych interakcji” stanowi (…) wyznacznik ich natury i konstytuuje substytuty prawdziwego i bezwarunkowego bycia dla siebie. (G. Teusz)

Temat tożsamości w kontekście współczesnego świata potraktowany jest bardzo szeroko. Omówiona została bowiem tożsamość narodowa i zawodowa, tożsamość kobiety i mężczyzny, tożsamość obywatela świata i przedstawiciela polskiej klasy średniej, tożsamość ucznia i studenta, tożsamość człowieka sukcesu i nastolatka „z poprawczaka”, tożsamość współczesnego rodzica i dziecka. Badacze wskazują i omawiają następujące czynniki kształtowania jej w społeczeństwie współczesnym: system edukacji, proces socjalizacji w rodzinie i resocjalizacji zinstytucjonalizowanej, dostęp (i jego brak) do kulturotechniki (głównie Internet i telewizja). Ponadto znajdziemy tu ciekawe spojrzenie na proces przemian tożsamościowych społeczeństwa zachodniego – autorzy artykułów przyglądają się m.in. zjawisku buntu, podróżowania i pojęciu sukcesu.

Jako studentkę psychologii szczególnie i nieoczekiwanie zaciekawiły mnie artykuły o charakterze antropologicznym, dotyczące porównań międzypokoleniowych i geograficznych, osadzonych w kontekście historycznym, natomiast czułam pewien niedosyt czytając artykuły z założenia psychologiczne, traktujące o rozwoju osobowości i pedagogice emocji.

Niewątpliwą zaletą jest to, że publikacja zawiera przekrój badań i refleksji z wielu dziedzin nauki, co pozwala Czytelnikowi na ukształtowanie kompleksowego obrazu rzeczywistości, począwszy od skoncentrowanej na jednostce perspektywy psychologiczno-pedagogicznej, po wnikliwą analizę przemian społeczno-kulturowych na przestrzeni kilku dziesięcioleci, uzupełnione o rozważania filozoficzne. Kultura rodzi się bowiem z dynamicznego połączenia tego, co wewnętrzne, z tym, co zewnętrzne, a nie z likwidacji wewnętrzności i zewnętrzności (J. Kłos).

Książka adresowana jest głównie do grona akademickiego – zarówno wykładowców, jak i studentów kierunków humanistycznych – z powodzeniem może posłużyć jako pomoc do dalszego zgłębiania wyżej przedstawionych tematów dzięki obszernej bibliografii, którą zaopatrzone są artykuły. Niemniej jednak Czytelnicy o umysłach ścisłych, zainteresowani problematyką kultury i funkcjonowania jednostki w świecie, także nie powinni się nudzić przy tej lekturze.

Redakcja MoznaPrzeczytac.pl