Zarys ogólnej dydaktyki nauki - premiera

person Wysłane przez: Oficyna Wydawnicza "Impuls" list Kategoria: Aktualności Dodano: favorite Trafienie: 885

Monografia nie prezentuje uniwersalnego podejścia do przygotowywania i prowadzania lekcji ze wszystkich przedmiotów i w każdym typie szkół ani propozycji wielofunkcyjnej dydaktyki szczegółowej

PREMIERA WYDAWNICZA

Zarys ogólnej dydaktyki nauki. Podstawy i orientacje dla kształcenia nauczycieli, nauczania i badań edukacyjnych

Dietrich Benner - przełożył z języka niemieckiego i opracował Dariusz Stępkowski


Polecamy kolejny wyjątkowy podręcznik akademicki, monografię w ramach serii autorskich podręczników akademickich Pedagogika Nauce i Praktyce pt. Zarys ogólnej dydaktyki nauki. Podstawy i orientacje dla kształcenia nauczycieli, nauczania i badań edukacyjnych.

Monografia nie prezentuje uniwersalnego podejścia do przygotowywania i prowadzania lekcji ze wszystkich przedmiotów i w każdym typie szkół ani propozycji wielofunkcyjnej dydaktyki szczegółowej, którą można by się posługiwać na wszystkich przedmiotach należących do podstawy programowej kształcenia ogólnego. Jest to zarys ogólnej dydaktyki nauki. Opracowano w nim koncepcję umożliwiającą dalsze formułowanie dyrektyw dydaktycznych odnośnie do propedeutyki nauki w wyższych klasach ostatniego poziomu systemu kształcenia ogólnego i na pierwszych latach studiów wyższych. Odwołując się do wybranych paradygmatów nauki i typów wiedzy wykorzystywanych w nauczaniu szkolnym i akademickim, w książce położono powtórnie nacisk na zależności zachodzące między nauczaniem i uczeniem się.

Pojęcie dydaktyki stosuje się w niniejszym opracowaniu zgodnie z rozumieniem sięgającym swoimi korzeniami starożytnej Grecji. W jego centrum sytuują się czynności nauczania realizowane przez osoby nauczające i przyswajania przekazywanych treści przez uczącego się. To ostatnie dokonuje się w ramach procesu uczenia się wspieranego i zapośredniczonego przez nauczanie i jest od tego ściśle uzależnione. Współcześnie projektowanie i realizowanie dydaktyki jako nauki o nauczaniu straciło status oczywistości. W wielu koncepcjach dydaktycznych – zarówno ogólnych, jak i szczegółowych (przedmiotowych) – zrezygnowano w ogóle z pojęcia nauczania jako centralnej kategorii. Koncepcje te definiują siebie same jako teorie badające oraz analizujące dziedzinowe i ponad dziedzinowe uczenie się uczniów. Ta uwaga dotyczy nie tylko współczesnych projektów badawczych poświęconych nauczaniu–uczeniu się, które trafniej należałoby określić jako uczenie się–nauczanie, lecz także analiz teoretycznych z zakresu filozofii edukacji. Ich autorzy dostrzegają co prawda powiązania między doświadczeniem i uczeniem się, jednak zależność między nauczaniem i uczeniem się, tj. byciem nauczanym lub uczeniem się w trakcie nauczania, w znacznym stopniu wykracza poza obszar ich zainteresowania. Jako potwierdzenie tego niech wystarczy wskazanie na współczesne opracowania poświęcone podstawowym pojęciom pedagogicznym, takim jak „wychowanie” i „(samo)kształcenie”. W większości z nich analizy prowadzone są z perspektywy czynności uczenia się, a nie nauczania.

W odróżnieniu od zasygnalizowanej powyżej tendencji główny akcent prezentowanego zarysu pada na te aspekty dydaktyki ogólnej, a w szczególności dydaktyki nauki, które dotyczą nauczania i prowadzenia lekcji. Autorowi nie chodzi bynajmniej o faworyzowanie nauczania kosztem uczenia się, lecz o ponowne odkrycie specyfiki procesu (samo)kształcenia dokonującego się w trakcie nauki szkolnej. Specyfika ta wynika z tego, że nauczanie organizowane w formie lekcji powinno na wszystkich przedmiotach wzmacniać procesy uczenia się, które bez zapośredniczenia przez osobę nauczyciela i jego działania nie byłyby w ogóle możliwe. [...]

Całość składa się z siedmiu rozdziałów.

Rozdział pierwszy przywołuje w pamięci lekcje wybranych mistrzów, w których procesy nauczania i uczenia się zostały wyraziście opisane i wymodelowane teoretycznie. Opisy te zawierają – jak w pigułce – rozróżnienia, które zostaną systematycznie omówione w rozdziale drugim. To z kolei przygotuje grunt do odróżnienia od siebie w rozdziale trzecim paradygmatów nauki i typów wiedzy. Wśród mistrzów na pierwszym miejscu znajduje się Platon oraz jego pojęcia (samo)kształcącego wychowania i nauczania, które będą się powtarzały we wszystkich mistrzowskich lekcjach. Następnie przedmiotem dociekań są narracje literackie z praktycznymi przykładami i dwie wielkie teorie dydaktyczne, które stanowią podwalinę europejskiej resp. amerykańskiej historii namysłu dydaktycznego. Rozdział pierwszy kończą uwagi odnośnie do taktu pedagogicznego i badań na temat profesjonalizacji pracy pedagogicznej. W tym kontekście rozważono oddzielnie ścieżki kształcenia pedagogów i nauczycieli oraz znajdujące zastosowanie w tym temacie koncepcje doskonalenia zawodowego.

Drugi rozdział wprowadza w problematykę podstawowych rozróżnień (ogólno)dydaktycznych i naukowo-dydaktycznych. W szczególności są to: wychowanie versus (samo)kształcenie, nauczanie versus uczenie się, pozytywne doświadczenia versus negatywne doświadczenia, trzy rodzaje przyczynowości w procesach wychowania i (samo)kształcenia oraz (samo)kształcenie a kompetencje. Tym kategoriom autor przypisuje fundamentalne znaczenie zarówno przy tworzeniu teorii, jak i prowadzeniu badań z zakresu dydaktyki ogólnej, dydaktyk szczegółowych (przedmiotowych) i innowacyjnych projektów dydaktycznych.

W trzecim rozdziale omówiono wybrane paradygmaty nauki – od starożytności do czasów współczesnych. Ze szczególną uwagą prześledzono zależności między doświadczeniem, wiedzą i nauką oraz nauczaniem, uczeniem się i prowadzeniem zajęć. Rozważania kończą słowa zachęty do zweryfikowania pojęcia metody nauczania w tym sensie, żeby uwzględnić w nim różnicę między klasycznymi formami organizacyjnymi kształcenia (np. nauczanie frontalne, nauczanie grupowe, praca indywidualna) a wynikającym z paradygmatu nauki rozumieniem przystępu do świata i treści (samo)kształcenia.

Rozdział czwarty przedstawia wybrane koncepcje dydaktyki nauczania nauki, które zostały wypracowane w XX wieku w niemieckiej pedagogice i teorii wychowania i legły u podstaw projektów reform systemu kształcenia w Niemczech. Autor koncentruje się tutaj na określeniu ich współczesnej doniosłości dla refleksji teoretycznej oraz badań empirycznych w zakresie dydaktyki ogólnej i dydaktyk szczegółowych (przedmiotowych).
W piątym rozdziale wyszczególniono elementy składowe ogólnej dydaktyki nauki. W dydaktyce tej wyjątkową rolę odgrywają trzy triady. Pierwszą z nich można opatrzyć mianem triady szkolnej. Tworzą ją następujące składowe: wiadomości podstawowe, kompetencja sądzenia i kompetencja partycypacyjna. Druga triada ma charakter dydaktyczny i stanowią ją: nauczanie przedmiotowe, nauczanie ponadprzedmiotowe i nauczanie metodą projektu. Kolejna to triada ewaluacyjna, w skład której wchodzą: zadania dydaktyczne, zadania egzaminacyjne i zadania testowe. Na podstawie tych trzech układów triadycznych zostaną sformułowane reguły dotyczące konstruowania zadań sprawdzających kompetencje i postulat ściślejszego zintegrowania badań nad nauczaniem szkolnym i (samo)kształceniem.

Szósty rozdział zapoznaje Czytelnika ze specyficznymi problemami z zakresu dydaktyk szczegółowych (przedmiotowych). Na przykładach pochodzących z nauczania matematyki, fizyki, biologii, etyki i polityki objaśniono w nim tematy przeanalizowane w poprzednich rozdziałach.

Na zakończenie, w siódmym rozdziale, autor szkicuje perspektywę obejmującą dydaktykę szkoły wyższej. Za problematyczną należy uznać promowaną w niej jedność prowadzenia badań i nauczania oraz uczenia się i uczenia się przez uczestniczenie w badaniu. W związku z tym zademonstrowano fundamentalne dyferencjacje między badaniem, nauczaniem, uczeniem się i uczeniem się przez badanie. Uświadomienie sobie ich ma kluczowe znaczenie dla dydaktyki szkoły wyższej rozumianej jako dydaktyka nauki, w której (samo)kształcenia przez naukę nie podporządkowuje się dominacji tylko jednego typu wiedzy, lecz dostrzega się i wykorzystuje różnorodność paradygmatów nauki uobecniających się zarówno w badaniach, jak i nauczaniu akademickim.

Przełożył z języka niemieckiego i opracował Dariusz Stępkowski

___________________________________________________________________________________________________________________


Polecamy wyjątkową serię 21 autorskich monografii i podręczników akademickich Pedagogika Nauce i Praktyce autorstwa prof. Czesława Kupisiewicza, prof. Ewy Wysockiej, prof. Mirosława J. Szymańskiego, Jolanty Szempruch, prof. Bronisława Siemienieckiego, prof. Bogusława Śliwerskiego, prof. Iwona Chrzanowska, prof. Jerzy Nikitorowicz, prof. Wiesław Ambrozik, prof. Inetta Nowosad, prof. Roman Schulz, prof. Dietrich Benner i innych:

1.  Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości
2.  Dydaktyka. Podręcznik akademicki 
3.  Z dziejów teorii i praktyki wychowania. Podręcznik akademicki
4.  Socjologia edukacji. Podręcznik akademicki
5.  Pedeutologia. Studium teoretyczno - pragmatyczne
6.  Diagnostyka pedagogiczna – nowe obszary i rozwiązania metodologiczne
7.  Pedagogika kognitywistyczna
8.  Pedagogika porównawcza
9.  Pedagogika resocjalizacyjna 
10. Współczesna filozofia edukacji 
11. Pedagogika społeczna
12. Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji
13. Pedagogika specjalna
14. Pedagogika resocjalizacyjna
15. Habilitacja
16. Etnopedagogika
17. Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia
18. Kultura szkoły w rozwoju szkoły
19. Teorie kształcenia w świecie cyfrowym
20. Całość i struktura jako kategorie systemowego oglądu edukacji
21. Zarys ogólnej dydaktyki nauki. Podstawy i orientacje dla kształcenia nauczycieli, nauczania i badań edukacyjnych


Premiera w naszej księgarni internetowej: https://www.impulsoficyna.com.pl/monografie-i-podreczniki-akademickie/2268-zarys-ogolnej-dydaktyki-nauki.html

Zapraszamy!

niedziela poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło