• Obniżka
Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży

Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży

Podtytuł: Dyspozytyw i urządzanie
ISBN: 978-83-8095-348-2
33,33 zł
29,33 zł Oszczędzasz: 4,00 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 31,00 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

Prezentowana książka jest kolejnym krokiem i rozwinięciem wcześniejszych przedsięwzięć badawczych Autorki, mieszczących się w obszarze badań nad dyskursami o młodzieży. Podstawowy problem, który ukierunkował prowadzony tutaj wywód, sprowadza się bowiem do pytania o to, w jaki sposób Foucault pozwala „przemyśleć” i poddać krytycznej analizie te dyskursy, strategie i instytucje, których zbiór w najbardziej ogólnym ujęciu określono mianem urządzania młodzieży?

Publikacja dostępna w wersji papierowej oraz elektronicznej e-book:

Wersja książki
Ilość

Tytułowa fraza „przemyśleć z Michelem Foucaultem” w intencji Autorki przybliża cel, jaki przyświecał napisaniu oddawanej do rąk Czytelników książki. Autorka podejmuje próby zaangażowania dla własnych celów badawczych koncepcji, kategorii i tropów wskazanych przez francuskiego filozofa. W tym sensie publikacja ta pomyślana jest jako skromny wkład w dyskusję nad możliwościami recepcji idei Michela Foucaulta w rodzimej pedagogice oraz ukazania, co Foucaultowskie i postfoucaultowskie podejście do badania dyskursów, władzy i wiedzy może wnieść do badań pedagogicznych.

Prezentowana książka jest kolejnym krokiem i rozwinięciem wcześniejszych przedsięwzięć badawczych Autorki, mieszczących się w obszarze badań nad dyskursami o młodzieży. Podstawowy problem, który ukierunkował prowadzony tutaj wywód, sprowadza się bowiem do pytania o to, w jaki sposób Foucault pozwala „przemyśleć” i poddać krytycznej analizie te dyskursy, strategie i instytucje, których zbiór w najbardziej ogólnym ujęciu określono mianem urządzania młodzieży? Pytania postawione w niniejszej monografii dotyczą m.in. możliwych pól badawczych i problematyzacji, które otwierają wybrane ujęcia definicyjne dyskursu edukacyjnego, dyspozytywu i urządzania.

Fragment z Przedmowy

Książkę tę uważam za oryginalne osiągnięcie naukowe wielce obiecujące dla otwierania nowych dróg badań edukacyjnych. Jest ona przejrzyście sproblematyzowana, wewnętrznie spójna, dobrze i jasno napisana. Bez wątpienia zasługuje na opublikowanie i dobrą promocję...

Książka Heleny Ostrowickiej [...] jest próbą wykorzystania całkowitego dorobku jednego z najwybitniejszych humanistów XX wieku, Michela Foucaulta, do metaanaliz polskich dyskursów o młodzieży, edukacji i polityce wobec młodzieży na europejskim tle porównawczym. Jest to duże wyzwanie nie tylko ze względu na rozmach i wielotematyczność dorobku Foucaulta, ale także wysoki stopień swoistości jego języka i kontrowersji znaczeń podstawowych kategorii jego teorii. Autorka bardzo dobrze poradziła sobie z tymi trudnościami i w rezultacie jej studiów krytycznych powstała zwięzła objętościowo, ale niezmiernie bogata problemowo i heurystycznie monografia, która może odegrać znaczącą rolę w rozwoju polskiej pedagogiki krytycznej i studiów nad młodzieżą. Książkę tę uważam za oryginalne osiągnięcie naukowe, wielce obiecujące dla otwierania nowych dróg badań edukacyjnych. Jest ona przejrzyście sproblematyzowana, wewnętrznie spójna, dobrze i jasno napisana...[...]

Z recenzji prof. zw. dra hab. Zbigniewa Kwiecińskiego

Dyspozytyw i urządzanie
196 Przedmioty

Opis

Książka elektroniczna - E-book
Epub, Mobi
Książka papierowa
oprawa miękka

Specyficzne kody

isbn
978-83-8095-348-2

Helena Ostrowicka

Helena Ostrowickadoktor habilitowana nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika, profesorka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, gdzie kieruje Katedrą Metodologii Badań i Studiów nad Dyskursem. W kadencji 2020-2024 jest dziekanem Wydziału Pedagogiki UKW, a w latach 2013-2019 była zastępczynią dyrektora Instytutu Pedagogiki tego Uniwersytetu. Prowadzi badania na pograniczach dyscyplin naukowych, pedagogiki ogólnej, pedagogiki młodzieży, polityki wobec szkolnictwa wyższego – przede wszystkim w interdyscyplinarnym obszarze studiów nad dyskursem. W badaniach empirycznych koncentruje się na eksploracji teoretycznej i filozoficznej perspektywy postfoucaultowskiej w analizach dyskursu, a także relacji wiedzy i władzy w czterech instytucjonalnych kontekstach: nauki, edukacji, polityki i mediów. Autorka lub współautorka około siedemdziesięciu publikacji naukowych, w tym sześciu monografii, m.in. Regulating social life: Discourses on the youth and the dispositif of age (Palgrave Macmillan, 2019), Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży. Dyspozytyw i urządzanie (Impuls, 2015), Urządzanie młodzieży. Studium analityczno-krytyczne (Impuls, 2012, 2015).

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Helena Ostrowicka

ISBN druk

978-83-8095-348-2

ISBN e-book

978-83-7850-990-5

Objętość

264 stron

Wydanie

II, 2017

Format

B5 (130x235). E-book: epub i mobi

Oprawamiękka, klejona, folia matowa

Podziękowania    

Przedmowa     

Michel Foucault i badania edukacyjne   

Terminy gouvernementalité i dispositif    

Pola problematyzacji   

Struktura monografii    

Rozdział pierwszy

Od pojęcia dyskursu do heurystyki dyspozytywu

1. Z recepcji Michela Foucaulta w polskiej pedagogice   

2. Wokół perspektyw badania dyskursu edukacyjnego    

3. Dyskurs edukacyjny – dyskurs pedagogiczny 

4. Przemyśleć z Michelem Foucaultem dyskurs edukacyjny 

5. Dyspozytyw jako kategoria dla analityczno-krytycznych badań pedagogicznych

Rozdział drugi

Urządzanie jako kategoria i perspektywa badawcza dla pedagogiki 

1. Pedagogie – praktyki dyskursywne    

2. Od wiedzy-władzy do urządzania

3. Urządzanie jako kategoria dla pedagogiki   

4. Studia nad urządzaniem

5. W diagramie urządzania  

Rozdział trzeci

Dyskursy o młodzieży w diagramie urządzania 

1. Diagram urządzania – model analizy  

2. Wiedza o młodzieży w dyskursach pedagogicznych

3. Urządzanie młodzieży z perspektywy dyspozytywu

4. Dyskursy edukacyjne i kategoria młodzieży – europejska przestrzeń urządzania

5. Dyspozytyw wieku w warunkach pedagogizacji życia społecznego 

Posłowie  

Heurystyczne perspektywy diagramu urządzania 

O (p)oszukiwaniu znaczenia dyskursu edukacyjnego o młodzieży 

Bibliografia 

Literatura cytowana

Prace Michela Foucaulta przywołane w książce

Analizowane dokumenty 

Spis schematów i tabel   

Aneks 

Michel Foucault i badania edukacyjne – recepcja (wybór)  

Michel Foucault i badania edukacyjne

Prace Foucaulta bez wątpienia zawierają idee ważne i wartościowe, pozwalające na prowadzenie badań w perspektywach inter- i transdyscyplinarnych. Jak trafnie zauważa Tomasz Szkudlarek, wszystkie prądy filozoficzne, epistemologie, teorie i metodologie powoli przenikają do myśli pedagogicznej i odczytywane są w optyce ich „edukacyjnych konsekwencji – zwykle nieprzeczuwanych w źródłowych wersjach teorii wchłanianych w obręb pedagogiki”. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku Foucaultowskich wykładów poświęconych problematyce urządzania. Dla pedagogów zainteresowanych pojęciami autora Porządku dyskursu oczywiste wydają się związki wczesnych publikacji Foucaulta z badaniami nad edukacją (zwłaszcza z książką Nadzorować i karać) oraz „ostatnich” tekstów, w których wyraźnie pojawiają się pedagogiczne kategorie, takie jak „paidea” czy „pedagogia”. Mniej popularne w rodzimych badaniach edukacyjnych są wykłady wygłoszone przez Foucaulta w Collège de France w latach 1977–1979. Być może przyczyną tego stanu rzeczy jest interpretacja terminu gouvernementalité wyłącznie jako kategorii historycznej.

Colin Gordon, tłumacz i redaktor tekstów Foucaulta, w wywiadzie udzielonym w 2013 roku Fabianie Jardim swoją odpowiedź na pytanie o to, jakie możliwości wykorzystania idei Foucaulta dostrzega dzisiaj, stwierdził:

Możesz wrócić do tych samych wykładów wiele razy i ciągle znaleźć w nich coś nowego. W tych źródłach jest tak wiele oryginalnych pomysłów, iż minie jeszcze wiele czasu, zanim się wyczerpią.

Ponowna lektura wykładów Foucaulta oraz zetknięcie się z kolejnymi badaniami z zakresu governmentality studies skłoniła mnie do napisania książki, w której podejmuję próbę pogłębienia wątku urządzania jako kategorii dla pedagogiki.

We wprowadzeniu do zbioru Governmentality studies in education Gordon nie bez racji zauważa, że pedagodzy dość wcześnie dostrzegli przydatność koncepcji, idei i stylu problematyzacji charakterystycznych dla Foucaulta, chociaż w pracach filozofa problematyka historii edukacji i polityki edukacyjnej nie była umieszczona w centrum rozważań. Proces recepcji idei Foucaultowskich w badaniach edukacyjnych rozpoczął artykuł Karen Jones i Kevina Williamsona pt. The birth of the schoolroom opublikowany w 1979 roku. Sięgając do recepcji dzieła Foucaulta, siłą rzeczy jesteśmy skazani na pewien redukcjonizm. Chociaż trudno jest objąć refleksją całość tego zakresu badań edukacyjnych, możemy znaleźć w literaturze przedmiotu próby systematyzacji i poszukiwania nurtów czy głównych linii recepcji w określonych obszarach językowych. Micheal Peters wyliczył osiem obecnych w badaniach edukacyjnych „twarzy Foucaulta”, w znaczeniu ośmiu nakładających się kierunków, najistotniejszych nurtów w odbiorze angloamerykańskim. Tych „osiem twarzy” recepcji Foucaulta i ich przedstawiciele to:

1. Foucault jako „znaturalizowany Kantysta”: James D. Marshall.
2. Foucault jako krytyczny etnosocjolog: Stephen Ball.
3. Foucault jako nietzscheański genealog: Tina Besley.
4. Foucault jako historyk systemów myśli: Bernadette Baker.
5. Foucault jako materialista historyczny (i demokrata): Mark Olssen.
6. Foucault jako epistemolog społeczny: Tom Popkewitz i Marie Brennan.
7. Foucault jako kryptofeminista: Sue Middleton.
8. Foucault jako poststrukturalista: Michael Peters.

Pejzaż perspektyw teoretycznych i epistemologicznych świadczy o potencjale idei Foucaultowskich dla badań pedagogicznych, choć nie wyczerpuje listy odwołań do dorobku autora Archeologii wiedzy. Podobny zbiór pól badawczych widoczny jest w recepcji niemieckojęzycznej, o której piszą m.in.: Ludwik Pongratz, Michael Wimmer, Wolfgang Nieke i Jan Masschelein. Obszary zainteresowań ulegają nieustannym zmianom, wyraźnym choćby w tematyce wydawnictw, cyklicznych konferencji i czasopism poświęconych Foucaultowi. W publikacjach, które powstają w ostatnich latach, już kilkadziesiąt lat po śmierci Foucaulta, nadal podkreśla się znaczenie rozszerzania i pogłębiania wiedzy o pracach francuskiego filozofa i ich wartości dla pytań o naszą edukacyjną teraźniejszość i przeszłość. W polskim środowisku akademickim również podejmowane są debaty na temat aktualności idei i atrakcyjności prac Foucaulta dla współczesnej pedagogiki.

Książki Foucaulta (napisane już na początku lat 60.) polskich przekładów doczekały się dopiero kilkadziesiąt lat po wydaniach oryginalnych, co nie pozostało bez wpływu na dynamikę recepcji w badaniach edukacyjnych. W Polsce szerszemu gronu czytelników prace Foucaulta znane są przede wszystkim z książek i wykładów, które zostały przetłumaczone na język polski. Kilka artykułów i wywiadów ukazało się także na łamach polskich czasopism (m.in. w periodykach: „Colloquia Communia”, „Kultura Popularna”, „Miesięcznik Literacki”, „Literatura na Świecie”, „Odra”, „Studia Estetyczne”, „Teksty Drugie”, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”).

Z badań nad perspektywami recepcji idei Foucaulta wynika, że w polskiej refleksji pedagogicznej problem przełożenia filozoficznych i abstrakcyjnych kategorii Foucaulta na język pedagogiki oraz ich zastosowania w badaniach empirycznych nie jest wyraźnie eksponowany. Dyskusja taka jest podejmowana przede wszystkim w ramach rozważań o korzeniach i perspektywach rozwoju krytycznie i socjologicznie zorientowanej analizie dyskursu oraz w analizach władzy i dyspozytywu.

Bez wątpienia Foucault jest jednym z najbardziej wpływowych myślicieli XX wieku. Znane są słynne polemiki między Foucaultem, Jürgenem Habermasem i Noamem Chomsky’m, a także głosy krytyczne formułowane w odniesieniu do jego idei oraz przy okazji krytyki nurtów intelektualnych, z którymi Foucault bywa utożsamiany (poststrukturalizmu i postmodernizmu). Dysponujemy już bogatą literaturą na temat tej krytyki. Ich omówienie wykracza poza cele stawiane niniejszej publikacji.

Niezależnie od głosów krytycznych możemy zaobserwować niesłabnące zainteresowanie koncepcjami Foucaulta w naukach społecznych i humanistycznych, w tym również w badaniach edukacyjnych. W tym kontekście, oddając głos Foucaultowi, można by zasadnie zapytać: „Jak to się dzieje, że zjawia się właśnie ta wypowiedź, a nie żadna inna na jej miejsce?”. Jak to się dzieje, że – pomimo trudności w odbiorze tekstów Foucaultowskich, związanych z ich „metakomunikacyjnymi własnościami” – jest on jednym z autorów dziś najczęściej cytowanych? Styl pisarstwa Foucaulta, dla którego charakterystyczne jest nie tylko unikanie ścisłych definicji pojęć i systematyzacji koncepcji, ale także ustawiczna polemika z własnymi wcześniejszymi ustaleniami, zachęca do eksperymentowania z rozproszonymi w jego tekstach kategoriami i nowymi tropami interpretacyjnymi. Chociaż żadna z prac Foucaulta nie była stricte ukierunkowana na problematykę edukacji, tezy stawiane przez tego filozofa niemal pół wieku temu są nadal inspirujące i płodne poznawczo dla prób opisu, wyjaśniania i rozumienia przeszłej i współczesnej praktyki i polityki edukacyjnej. Jak trafnie zauważa Gordon, byłoby wręcz zaskakujące, gdyby w dorobku filozofa nawiązującego do Nietscheańskiej historii myślenia nie pojawiły się zagadnienia mechanizmów pedagogicznej komunikacji i reprodukcji wiedzy. W efekcie wieloletnich „przeszukiwań” Foucaultowskich kategorii i zetknięcia, najpierw z tekstami francuskiego filozofa, a następnie z rozległym nurtem ich recepcji w badaniach społecznych i humanistycznych, moje zainteresowania poznawcze skupiły się na idei urządzania i jej zaangażowania w badaniach pedagogicznych. Zanim jednak przybliżę zawartość prezentowanej książki, kilka uwag natury terminologicznej.

„Dr Helena Ostrowicka złożyła jako propozycję wydawniczą monografię eksplorującą tradycję budowaną na dorobku Michela Foucaulta, jednego z najważniejszych dla współczesnej humanistyki i nauk społecznych badaczy francuskich. W recepcji jego prac widać pewne kolejne fale. Wzmożone ożywienie zainteresowania jego dorobkiem, jakie można obserwować w ostatnich kilkunastu bądź nawet dwudziestu latach, wiele zawdzięcza opracowywaniu i publikowaniu jego wykładów prowadzonych w College de France. Wyraźnie jest to widoczne w nurcie badań nad biopolityką (np. znany w Polsce Th. Lemke). Z drugiej strony, istnieje starsza nieco tradycja wykorzystywania Foucaultowskich koncepcji władzy – władzy rozproszonej, wiedzy / władzy, aparatów władzy – w tradycji krytycznej (np. E. Said, J. Butler, po części również P. Rabinow, w Polsce np. E. Charkiewicz). Książka dr Ostrowickiej wpisuje się w ten nurt (czy nawet nurty) analiz, dociekań, badań empirycznych, ale również teoretycznych, który szeroko rozlewają się w światowej humanistyce. Jest to ważna zaleta tej pracy, że na kilku poziomach jednocześnie odważnie włącza się do debat aktualnie toczących się w różnych kontekstach i w różnych językach. (…)

Przegląd recepcji twórczości Foucaulta oraz jego wykorzystanie są dokonane w książce wzorcowo. Autorka – zważywszy na olbrzymią ilość literatury inspirowanej przez Francuza – słusznie zawęża przywoływany zakres recepcji, pragmatycznie dopasowując go do własnych celów. Wykazuje przy tym dużą erudycję i rozeznanie w literaturze wykraczające z pewnością poza potrzeby tego akurat projektu.

Co ważne, przedstawia nie tylko użycia idei Foucaulta w obrębie socjologii, czy pedagogiki, co jest niejako naturalne. Dokładnie i z pełną znajomością tematu przywołuje spory toczące się wokół interpretacji i translacji jego głównych kategorii pojęciowych. Dotyczy to zwłaszcza wykorzystywanego przez Autorkę „urządzania”, które w języku polskim było również oddawane jako „rządomyślność”, ale także „dyspozytywu”, który przekładano również m.in. jako „urządzenie”. Decyzję dr Ostrowickiej, by pozostać przy „urządzaniu” oraz „dyspozytywie” – tym ostatnim skomentowanym również w kontekście skojarzeń w języku polskim – należy uznać za trafną i dobrze uzasadnioną. (…)

Tutaj upatrywałbym ważnej zalety pracy – w wyniku tego, że Autorka zdecydowała się trzymać ścieżki wprowadzania i wyjaśniania pojęć Foucaulta na ich własnych prawach, partie teoretyczne pracy są w gruncie rzeczy adresowane do każdego czytelnika z zakresu humanistyki i nauk społecznych, który usiłuje poznać, bądź lepiej zrozumieć Foucaulta przez lekturę prac komentujących. Ale zainteresują również czytelnika poszukującego aplikacji i rozszerzeń samych idei Foucaulta. Tym samym, odrzucając np. ścieżkę uzgadniania pojęciowości Foucaulta z jakoś dobranym korpusem „mainstreamowych” pojęć pedagogicznych, dr Ostrowicka przedstawia pracę interdyscyplinarną nie w sensie po prostu łączenia dyscyplin, ale w sensie posługiwania się teorią, która tak czy inaczej operuje w obrębie wielu różnych pól akademickich. Toteż uważam, że cała książka (…) może zainteresować wszelkich badaczy zajmujących się bardzo szeroko rozumianą teorią kultury, czy teorią społeczną. Jednocześnie nie mam wątpliwości, że praca będzie równie interesująca i cenna w obrębie samej pedagogiki dzięki wprowadzaniu i rozwijaniu w jej ramach pojęć i perspektyw, które pojawiły się w innym rejonie akademickiego świata.”

Z recenzji dra hab. Krzysztofa Abriszewskiego

Książka Heleny Ostrowickiej [...] jest próbą wykorzystania całkowitego dorobku jednego z najwybitniejszych humanistów XX wieku, Michela Foucaulta, do metaanaliz polskich dyskursów o młodzieży, edukacji i polityce wobec młodzieży na europejskim tle porównawczym. Jest to duże wyzwanie nie tylko ze względu na rozmach i wielotematyczność dorobku Foucaulta, ale także wysoki stopień swoistości jego języka i kontrowersji znaczeń podstawowych kategorii jego teorii. Autorka bardzo dobrze poradziła sobie z tymi trudnościami i w rezultacie jej studiów krytycznych powstała zwięzła objętościowo, ale niezmiernie bogata problemowo i heurystycznie monografia, która może odegrać znaczącą rolę w rozwoju polskiej pedagogiki krytycznej i studiów nad młodzieżą. Książkę tę uważam za oryginalne osiągnięcie naukowe, wielce obiecujące dla otwierania nowych dróg badań edukacyjnych. Jest ona przejrzyście sproblematyzowana, wewnętrznie spójna, dobrze i jasno napisana.

Z recenzji prof. zw. dra hab. Zbigniewa Kwiecińskiego

Oficyna wydawnicza Impuls znana jest z tego, iż publikuje ciekawe prace naukowe, monografie, opracowania. Tym razem mam przyjemność recenzowania książki Heleny Ostrowickiej pt. „Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży".

Publikacja niniejsza jest, jak pisze autorka rozwinięciem jej własnych badań nad dyskursem edukacyjnym o młodzieży. Dyskursem bazującym na Foucaultowskim podejściu do dyskursu rozumianego jako epistemologiczna wiedza na temat urządzania młodzieży rozumianego jako kompleksowa polityka realizowana czy planowana względem młodzieży. To zespół pojęć i przedmiotów wypowiedzi, które dotyczą szeroko pojętych badań lub analiz procesów polityki młodzieżowej połączonej z analityką procesu urządzania.

Kolejny trop, która „przemyśla" Ostrowicka związany jest z terminem użytym po raz pierwszy przez Michela Foucaulta - gouvernmentalité czyli tłumacząc to na polski "Rządomyślność". Pojęcie to może być rozumiane jako: sposób, w jaki rządy usiłują wytwarzać obywateli, którzy w najlepszy możliwy sposób realizują ich politykę lub zorganizowane praktyki (mentalne, racjonalne i techniczne), za pomocą których zarządza się podmiotami. Inaczej mówiąc jest to zespół technik i strategii, poprzez które społeczeństwo daje sobą kierować.

Obszar badawczy, który nakreśla w swojej pracy Ostrowicka oscyluje wokół trzech głównych kategorii: dyskursu edukacyjnego, dyspozytywu i urządzania.

Poszukując odpowiedzi autorka wykracza interpretacyjnie poza teksty Foucaulta odwołując się do prac powstałych z ich inspiracji, a mieszczących się jak pisze „w nutach nazywanych postfoucaultowską analizą dyskursu i dyspozytywu oraz studiami nad urządzaniem. Poszukiwanie inspiracji i związków łączących myśl Foucaulta z różnymi kontekstami społecznymi czy politycznymi znacznie wzbogaca współczesną pedagogikę czyniąc z niej współczesną interdyscyplinarną naukę otwartą na nowe interpretacje i przemyślenia.

Prace Michela Foucaulta przetłumaczono w większości na język polski z ponad dwudziestoletnim opóźnieniem w stosunku do czasu w jakich ukazały się oryginały. Nie umniejsza to spuścizny naukowej Foucaulta, gdyż jego przemyślenia ciągle inspirują nowe pokolenia badaczy, o czym świadczy też ta praca monograficzna.

Pedagogika i pedagogia współczesna są również związane ściśle z elementami praktyki edukacyjnej, gdzie przeważa dyskurs w szerokim jego rozumieniu. Obszar badawczy autorki mieści się w polu zainteresowań pedagogiki ogólnej, która postrzegana jest również jako metapedagogika stanowiąca wyjście ku budowaniu jak pisze Śliwerski pedagogiki komparatystyczno-syntetycznej. Pozwala to na przyjęcie różnych perspektyw poznawczych w opisie i interpretacji szeroko rozumianej praktyki edukacyjnej.

Aby tego dowieść Ostrowicka w pierwszym rozdziale wprowadza nas w problematykę i strategię recepcji prac Michele Foucaulta w polskiej pedagogice. Robi to tak, abyśmy zobaczyli jak Foucaultowskie kategorie rezonują ze sobą wchodząc w harmonijne relacje. W dalszej części rozwija znaczenia kategorii dyskursu edukacyjnego występujących w rodzimych badaniach empirycznych.

Poddaje je analizie leksykalnej definicje obecne w języku pedagogiki, z drugiej zaś ich praktykę badawczą. W rozdziale drugim poświęca analizie governemetality studie jako perspektywę badawczą, którą wiąże ściśle z interpretacją „racjonalności rządzenia" w kategoriach diagramu aktualizującego dyspozytywy władzy.

W ostatnim trzecim rozdziale Ostrowicka skupia się na przemyśleniach dyskursów pedagogicznych o młodzieży i tych związanych z dyspozytywem wieku. Proponuje w nim analityczny model diagramu urządzania, który zakłada analizę dyspozytywu na dwóch poziomach: dziedzinowym i prototypowym.

Zgodnie z Foucaultowską strategią transkrypcji i strategią fugi, autorka kończy swoją pracę analizując i interpretując dyspozytyw wieku jako zjawisko towarzyszące pedagogizacji życia społecznego. Przy czym strategia transkrypcji pozwala przenieść Foucaultowską metodę do innej dziedziny i tematyki badań.

Zaś strategia fugi pozwala na różne ich wariacje, transformacje i redefinicje jego kategorii oraz syntezę różnych podejść. Stąd właśnie bierze się też niezwykłe zainteresowanie spuścizną naukową Michela Foucaulta, gdyż poddaje się ona łatwo wieloaspektowej naukowej interpretacji dostosowując ją do dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. Jest polem badawczym, które pozwala szybko zrekonstruować porządek wiedzy, tym w perspektywie porównawczej.

Ciekawa praca, mająca znamię oryginalności i otwierająca dla kolejnego pokolenia Foucaultologów nowe ścieżki badawcze. Wszak to właśnie, że dostaliśmy jego tłumaczenia tak późno, pozwala nam odnosić je do problemów współczesnej pedagogiki i edukacji i interpretować prawie na bieżąco, zgodnie z potrzebami i rozwojem polskiej pedagogiki krytycznej i studiów nad młodzieżą i jej potrzebami.

Gabriel Leonard Kamiński

ksiazka.net.pl

Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło