Grodecka Ewa

Ewa Konstancja Grodecka urodziła się 15 lutego 1904 roku w Warszawie. Była córką Józefa Grodeckiego oraz Katarzyny z domu Stempkowskiej. Wyrastała w domu przesiąkniętym patriotyzmem, charakteryzującym szczególnie rodziny, których członkowie brali udział w powstaniu styczniowym. Dziad Ewy Ludwik Stempkowski został za udział w powstaniu zesłany na Sybir.

Zarówno ojciec, jak i matka byli nauczycielami. Józef Grodecki ukończył Politechnikę Warszawską, a następnie uczył w Warszawskiej Siedmioklasowej Szkole Handlowej, założonej w roku szkolnym 1900/1901 przez Zgromadzenie Kupców. Szkoła znajdowała się pod kontrolą carskiego ministra skarbu, który był w stosunku do szkolnictwa nieco bardziej liberalny niż Ministerstwo Oświaty. Szkoła miała solidne zaplecze finansowe i wysunęła się wkrótce na czoło średnich szkół prywatnych w Królestwie Kongresowym. Opisując atmosferę panującą w tej szkole, J. Maliniak pisał w 1932 roku:

Panująca w niej atmosfera wzajemnego zaufania, dbałości personelu nauczycielskiego o rozwój umysłowy i fizyczny dziecka czyniła ze szkoły jedyny w swoim rodzaju wyjątek, prawdziwą oazę wolnego wychowania wśród otaczającego ją z zewnątrz ucisku rusyfikatorskiego przymusu.

Szkołę wyróżniała także osoba dyrektora Rosjanina Jurija Cwietkowskiego. Był on prawdziwym pedagogiem, doskonale rozumiał narodowe żądania spolszczenia szkoły i je w pełni popierał. Cytowany wyżej autor pisał:

Pod takim kierownictwem duch obywatelskiego uspołecznienia był chlebem powszednim i dewizą zakładu.

Grodeckim przyszło nauczać w okresie wielkich wydarzeń: rewolucji 1905 roku, walki o polską szkołę oraz wojny światowej i walki o niepodległość. Do 1905 roku oboje uczyli w języku polskim mimo surowych zakazów i możliwości represji. Weszli też do powstałego w 1904 roku Koła Wychowawców, skupiającego nauczycieli Polaków, których celem była polska szkoła. Oboje brali czynny udział w strajku szkolnym w 1905 roku. W marcu tegoż roku J. Grodecki objął redakcję „Kuriera Codziennego”. Rok później sprzedał pismo przedstawicielom Polskiej Partii Socjalistycznej. Poszczególne numery pisma były tak rewolucyjne, że 15 grudnia 1906 roku całą redakcję i z nią Grodeckiego aresztowano i osadzono na Pawiaku. Grodecki przesiedział trzy miesiące, lecz to nie osłabiło w nim chęci dalszego działania.

Józef i Katarzyna Grodeccy należeli do tej części postępowej inteligencji, która traktowała swe życie jako służbę narodowi, a później także państwu polskiemu. Byli przedstawicielami nauczycielstwa polskiego szczególnie wrażliwego na los dzieci i młodzieży – prawdziwi Judymowie i Siłaczki.

Po rewolucji w 1905 roku Katarzyna działała w Towarzystwie Kultury Polskiej, któremu prezesował Aleksander Świętochowski. Zajmował się on organizowaniem letnisk dla dzieci. W TKP działał także Józef, lecz bardziej aktywny był on w Polskim Związku Nauczycielskim. Związek był jednak czymś więcej niż organizacją zawodową nauczycieli. Wymogi tamtych czasów powodowały, że działacze związkowi musieli wkraczać w takie obszary, jak równouprawnienie kobiet (postulat zrównania płac nauczycieli i nauczycielek), równy dostęp do szkół wszelkich stopni dla różnych warstw społecznych (postulat szkół bezpłatnych) itd. Katarzyna była autorką trzynastu podręczników i pomocy metodycznych z zakresu oświaty dorosłych.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Opiekunowie

1. Skauting w Galicji w latach wojny światowej

a. Lwów

Przemyśl

Stryj

Jarosław

Sambor

Sanok

Tarnopol

Kraków

Zakopane

Nowy Sącz

Tarnów

b. Wiedeń

Chocnia

Berno

Pardubice 

c. Obrona Lwowa

Wspomnienia uczestniczek obrony Lwowa

Na odcinku Szkoły Konarskiego 

Na Bema

Najgorszy dzień na Bema

Na Teatyńskiej 

2. Harcerstwo na Wileńszczyźnie 1918—1919 

Wilno

Suwałki

3. Harcerstwo w Wielkopolsce 1918—1919

Poznań

Bydgoszcz

Gniezno

Pleszew

Śrem

Środa

Kościan

4. Harcerstwo na Pomorzu

5. Harcerstwo w Europie Wschodniej 1914—1919

Kijów

Mińsk Litewski

Żytomierz 

Humań

Witebsk

Sławuta

Taraszcza

Winnica

Koziatyn

Hajszyn

Równe

Ekaterynosław 

Hałta 

Odesa 

Charków

Moskwa

Petersburg

Twer

Ekaterynodar 

Hufiec Syberyjski

6. Harcerstwo na Wołyniu 1918—1919 

Łuck

Kowel 

Zwiahel 

6. Harcerstwo na Wołyniu 1918—1919

Drużyny harcerskie na Wołyniu wiążą się w swej tradycji z organizacją „Harcerstwa polskiego na Rusi i w Rosji“. Od pierwszych rozwijających się na tym terenie jednostek harcerskich oddzieliły je walki i przemiany wojenne, które podzieliły życie tamtejsze na dwa odrębne okresy.

Łuck

W r. 1918, w okresie okupacji niemieckiej Maria Skorupska, powróciwszy z Kijowa na Wołyń, zorganizowała I żeńską drużynę harcerską w Łucku. 

Drużyna ta składała się z 18 dziewcząt w wieku od 8 do 16 lat, zorganizowanych w 2, a potem w 3 zastępy. Patronką jej była Królowa Jadwiga. Zbiórki odbywały się w ogrodzie i poza miastem. Starsze dziewczynki przygotowywały się do próby na stopień „młódki“ (drużyna była zgłoszona w Naczelnictwie Kijowskim i pracowała według kijowskich programów). Młodsze, przeważnie dziewczynki bardzo ubogie i sieroty, jedynie w drużynie miały swoje radosne środowisko i gry, zabawy na powietrzu i krótkie wycieczki nad Styr, mnóstwo piosenek polskich i harcerskich, śpiewanych w dużej gromadce, czasem ognisko. Ze smutkiem rozstawały się z drużyną i zastępem, wracając do domów, w których 4 lata wojny i głodu dały się ludności łuckiej srodze odczuć.

We wrześniu 1918 r., z chwilą otwarcia przez Macierz Szkolną Gimnazjum Polskiego im. T. Kościuszki, zaczęły napływać nowe zgłoszenia do drużyny. Przybyły wówczas wartościowe jednostki, które w latach 1918 i 1919 wyrobiły się na dobre i bardzo odpowiedzialne zastępowe, a w latach późniejszych stały się oparciem dla pracy harcerskiej w Łucku. Wkrótce potem, gdy praca w drużynie osiągnęła już pewien poziom, drużynowa uznała za konieczne oparcie roboty na stałej współpracy ze starszym społeczeństwem. Został zatem razem z harcerstwem męskim zorganizowany pierwszy w Łucku „Wieczór Harcerski“ o bardzo urozmaiconym i starannie opracowanym programie. Miał on na celu pokazać miejscowemu społeczeństwu jak harcerstwo pracuje i jakie są jego dążenia. Referat, jaki M. Skorupska wygłosiła wówczas o Harcerstwie, zapoznał rodziców i grono nauczycielskie z robotą harcerską i był poniekąd zachętą do utworzenia pierwszego Koła Przyjaciół Harcerstwa Łuckiego, jakie jeszcze w tym miesiącu się zawiązało.

Od stycznia 1919 do sierpnia 1921 M. Skorupska była nieobecna na Wołyniu i z drużynową, w miarę możności, utrzymywała jedynie listowny kontakt. Drużynę do końca 1918/19 prowadziła Wanda Pomianowska, a następnie aż do inwazji bolszewickiej, która spowodowała przerwę w pracy — Róża Jakowicka. We wrześniu 1920 drużyna została zorganizowana na nowo.

M. Skorupska wraca na Wołyń w sierpniu 1921 roku po odbyciu Wyższego Kursu Instruktorskiego w Rydzynie i natychmiast przystępuje do pracy. Umacnia podstawy organizacyjne I-ej Drużyny, tworzy 3 drużyny nowe. Wkrótce potem przenosi się do Kowla.)

Kowel

W latach 1919 i 1920 istniała w Kowlu jedna drużyna żeńska, prowadzona kolejno przez Wicherkiewiczównę ze Sławuty, Stęmpkowską i inne.)