• Obniżka
Kształtowanie się celów życiowych nastolatków w pieczy instytucjonalnej. Model ontologiczno-gnozeologiczny

Kształtowanie się celów życiowych nastolatków w pieczy instytucjonalnej. Model ontologiczno-gnozeologiczny

ISBN: 978-83-8095-527-1
64,00 zł
52,00 zł Oszczędzasz: 12,00 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 52,00 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

[…] książka jest bardzo potrzebna, gdyż przedstawia zagadnienia resocjalizacji wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych w kontekście współczesności, humanizacji, inkluzji, czynienia działalności resocjalizacyjnej sublimowaną z potrzebami jednostkowymi, oczekiwaniami społecznymi oraz maksymalnie możliwą efektywnością.

Publikacja dostępna w wersji papierowej i elektronicznej e-book (epub, mobi i pdf):

Wersja książki
Ilość

Współczesne nauki pedagogiczne, szczególnie pedagogika specjalna, w tym również pedagogika resocjalizacyjna, stanowiąca na razie subdyscyplinę pedagogiki specjalnej, nie tylko ukierunkowują się na działania mające na celu wpisanie dotychczasowych rozwiązań teoretycznych i praktycznych w wymogi aktualnego poziomu rozwoju cywilizacji ludzkiej, ale przede wszystkim dokonują nowej interpretacji oraz reinterpretacji zagadnień znanych i obecnych w przebiegu doświadczeń historycznych. Monografię przygotowaną przez dr Karinę Szafrańską postrzegam we wskazanych kontekstach, relacjach, wymiarach oraz założeniach. Opierając się na humanistyczno-emancypacyjnej wizji współczesnej pedagogiki resocjalizacyjnej, autorka podjęła badania naukowe, których założeniem było nie tylko poznanie celów życiowych wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych, determinant indywidualnych, społecznych i kulturowych, przyczyniających się do kształtowania przywołanych celów danej grupy adolescentów, ale także opracowanie modelu resocjalizacji, który uwzględnia zakres formowania, modyfikacji oraz rekonstrukcji celów życiowych młodzieży wykazującej zachowania zdefiniowane jako niedostosowane społecznie. Modelu o charakterze utylitarnym, postulującego zasadę otwartości na osobę, jej indywidualne potrzeby i środowisko. Modelu resocjalizacji we współpracy i współdziałaniu różnych ludzi i modalności socjalizacji: rodzinnej, instytucjonalnej, profesjonalnej, lokalnej. […] książka jest bardzo potrzebna, gdyż przedstawia zagadnienia resocjalizacji wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych w kontekście współczesności, humanizacji, inkluzji, czynienia działalności resocjalizacyjnej sublimowaną z potrzebami jednostkowymi, oczekiwaniami społecznymi oraz maksymalnie możliwą efektywnością.

Z recenzji prof. zw. dr hab. Marzenny Zaorskiej


W zmiennej i różnorodnej rzeczywistości społeczno-kulturowej każdy człowiek staje przed koniecznością samodzielnego i nieustającego budowania własnej biografii, planowania przyszłości, wyznaczania celów i planów życiowych. W okresie adolescencji, będąc u progu dorosłości, młodzież podejmuje ważne decyzje życiowe, związane z wyborem zawodu, dalszym kształceniem, zatrudnieniem czy budowaniem rodziny. Są one rezultatem wielorakich doświadczeń i przemyśleń, zmierzających do lepszego zrozumienia świata. W realiach neoliberalnego społeczeństwa gubią się młodzi ludzie, wychowani w kochających i wspierających rodzinach, kończący dobre szkoły. Jakie zatem szanse na rozumienie współczesnego świata i celowe konstruowanie własnego życia ma młodzież zagrożona niedostosowaniem społecznym czy nieprzystosowana społecznie? Wszelkie oddziaływania wychowawcze wiążą się z „ukształtowaniem prawidłowej postawy wychowanka wobec przyszłego życia”, a więc przygotowaniem się do lepszego życia poprzez naukę, zdobycie zawodu, znalezienie własnego miejsca w społeczeństwie oraz założenie własnej zdrowej i trwałej rodziny. Analiza obrazu wymarzonej przyszłości pozwala ocenić, według jakiego wzoru wychowanek modeluje własne „ja” i jakimi wartościami się kieruje. W wyniku nieudanego procesu socjalizacji może powstać „spaczony” plan życiowy, skierowany przeciw systemowi normującemu, reprezentowanemu przez obyczaj, prawo czy wychowanie.

Celem badań przedstawionych w niniejszej publikacji było poznanie celów życiowych młodych ludzi przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych województwa mazowieckiego oraz zbadanie wybranych, dotąd nieanalizowanych w tej grupie, determinant, które te cele kształtują. Autorka proponuje zbudowanie modelu relacji pomiędzy celami życiowymi a takimi determinantami, jak: orientacja pozytywna, sprawczość i wspólnotowość czy poczucie osamotnienia, który może być pomocny w opracowaniu metod oddziaływań pedagogicznych i terapeutycznych, wspierających wychowanków w wyborach dotyczących przyszłości. Analiza niezbadanych dotąd w tej grupie determinant ma również ogromne znaczenie dla korygowania planów życiowych osób z nieprawidłowo przebiegającą socjalizacją, zagrożonych nieprzystosowaniem społecznym, a tym samym zwiększenia efektywności szeroko pojętej profilaktyki, przeciwdziałania zagrożeniu nieprzystosowania społecznego młodzieży.

Słowa kluczowe: cele życiowe, adolescencja, młodzież zagrożona wykluczeniem społecznym, młodzieżowe ośrodki wychowawcze

96 Przedmioty

Opis

Książka elektroniczna - E-book
Epub, Mobi, PDF
Książka papierowa
oprawa miękka

Specyficzne kody

isbn
978-83-8095-527-1

Karina Szafrańska

dr nauk hum., pedagog, pedagog specjalny, neurologopeda, terapeuta pedagogiczny, socjoterapeuta, ekspert Fundacji Polskiej Akademii Nauk, ekspert Polskiego Związku Logopedów, adiunkt na Wydziale Pedagogicznym w Katedrze Prawa Oświatowego i Polityki Społecznej Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej „Ad Verbum” Centrum Terapii Mowy i Dysleksji w Warszawie. Autorka publikacji na temat zaburzeń komunikacji, profilaktyki i zaburzeń psychospołecznych dzieci i młodzieży oraz pracy metodą dramy.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Karina Szafrańska 

ISBN druk

978-83-8095-527-1

ISBN e-book

978-83-8095-589-9

Objętość

410 stron

Wydanie

I, 2018. Kraków

Format

B5 (160/235). E-book: epub, mobi i pdf

Oprawamiękka, klejona, fola matowa

Wstęp    

Rozdział 1
Koncepcje teoretyczne wykorzystywane w resocjalizacji ukierunkowanej na kształtowanie celów życiowych nieletnich   

1.1. Wybrane teorie antropologiczno-filozoficzne 
1.2. Behawioryzm, psychologia humanistyczna i nurt poznawczy 
1.2.1. Koncepcje społeczno-poznawcze 
1.2.2. Koncepcja psychotransgresjonizmu 
1.2.3. Wybrane teorie socjologiczne istotne w resocjalizacji nieletnich

Rozdział 2
Problematyka celów życiowych ludzi ze szczególnym uwzględnieniem adresatów resocjalizacji 

2.1. Cele życiowe i pojęcia pokrewne 
2.1.1. Dylematy wyznaczania celów      
2.1.2. Cele życiowe a wyobrażenia, marzenia i aspiracje   
2.1.3. Cele życiowe a orientacje życiowe  
2.2. Cele życiowe w świetle teorii społeczno-poznawczych  
2.2.1. Poczucie własnej skuteczności      
2.2.2. Samoregulacja i samowzmacnianie   
2.2.3. Koncepcja autodeterminacji  
2.3. Mechanizmy kształtowania się celów życiowych w okresie adolescencji 

Rozdział 3
Uwarunkowania kształtowania celów życiowych młodzieży w okresie adolescencji 

3.1. Kształtowanie się systemu wartości 
3.1.1. Psychospołeczne, kulturowe i osobowościowe determinanty kształtujące cele życiowe a niedostosowanie społeczne
3.1.2. Uwarunkowania psychologiczne 
3.1.3. Uwarunkowania socjologiczne 
3.1.4. Uwarunkowania pedagogiczne 
3.2. Wybrane osobowościowe determinanty celów życiowych 
3.2.1. Samoocena   
3.2.2. Orientacja pozytywna  
3.2.3. Poczucie osamotnienia 
3.2.4. Sprawczość i wspólnotowość 
3.2.5. Moralność, etyka, kody etyczne 
3.3. Cele życiowe młodzieży w badaniach wybranych autorów  

Rozdział 4
Teoretyczno-metodologiczne podstawy badań nad celami życiowymi wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych 

4.1. Wyjaśniana koncepcja teoretyczna   
4.2. Cele badań  
4.3. Problemy badawcze   
4.4. Strategie, typ i schemat badań oraz narzędzia zastosowane w badaniach własnych 
4.4.1. Strategie badań  
4.4.1.1. Badanie ilościowe  
4.4.1.2. Typy badań 
4.4.1.3. Schemat badań  
4.4.1.4. Charakterystyka narzędzi badawczych  
4.4.1.5. Badanie jakościowe  
4.4.1.6. Dyspozycje do wywiadu (narzędzie własne)      
4.5. Operacjonalizacja i indeks zmiennych  
4.5.1. Indeks zmiennych wyjaśnianych  
4.5.2. Indeks zmiennych wyjaśniających  
4.5.3. Teren i organizacja badań  
4.6. Charakterystyka badanej populacji wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych  

Podsumowanie   

Rozdział 5
Charakterystyka celów życiowych wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych 

5.1. Zależność między celami życiowymi a płcią i miejscem zamieszkania badanych wychowanków MOW
5.2. Zależność między celami życiowymi a liczbą i czasem pobytu wychowanków w MOW, realizowanymi programami resocjalizacyjnymi i skutecznością działań resocjalizacji
5.3. Zależność między celami życiowymi wychowanków MOW a uzyskiwanym wsparciem i poczuciem stygmatyzacji 

Podsumowanie 

Rozdział 6
Wybrane determinanty celów życiowych wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych 

6.1. Charakterystyka wybranych determinantów (zmiennych) 
6.1.1. Pięć kodów etycznych – Kwestionariusz Etyk 
6.1.2. Sprawczość i wspólnotowość  
6.1.3. Samoocena i orientacja pozytywna  
6.1.4. Poczucie osamotnienia 
6.1.5. Skala Braku Tolerancji      
6.1.6. Test Item Personality Inventory (TIPI)      
6.2. Zależność między determinantami celów życiowych a płcią badanych wychowanków MOW
6.3. Zależność między determinantami celów życiowych a przekonaniem badanych wychowanków MOW o skuteczności oddziaływań terapeutycznych oraz liczbą pobytów w MOW 
6.4. Zależność między badanymi determinantami celów życiowych a poczuciem wsparcia i stygmatyzacji 

Podsumowanie 

Rozdział 7
Wyniki analizy skupień uwarunkowań celów życiowych wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych 

7.1. Wynik analizy skupień – Skala Celów Życiowych 
7.2. Wynik analizy skupień – Skala Etyk 
7.3. Wynik analizy skupień – Skale Sprawczości i Wspólnotowości 
7.4. Wynik analizy skupień – Skale Orientacji Pozytywnej oraz Samooceny
7.5. Model wyjaśniający klasyfikację skupień uwarunkowań celów życiowych wychowanków MOW 

Podsumowanie 

Rozdział 8
Omówienie wyników badań dotyczących celów życiowych i ich uwarunkowań psychospołecznych uzyskanych przez badanych usamodzielnianych wychowanków w relacji do ogólnej grupy badanej młodzieży w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych  

8.1. Cele życiowe 
8.2. Kwestionariusz Etyk      
8.3. Skale do Pomiaru Orientacji Sprawczej i Wspólnotowej oraz Skale Niepohamowanej Sprawczości i Niepohamowanej Wspólnotowości  
8.4. Skala Samooceny SES 
8.5. Skala Orientacji Pozytywnej 
8.6. Poczucie samotności  
8.7. Zależność między celami życiowymi a danymi metryczkowymi 
8.8. Zależność między celami życiowymi a pobytem w MOW
Wybrane aspekty 
8.9. Zależność między celami życiowymi a wsparciem i poczuciem stygmatyzacji 

Podsumowanie  

Rozdział 9
Model wyjaśniający kształtowanie się celów życiowych wszystkich usamodzielnianych i nieusamodzielnianych badanych wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych  

9.1. Związek między analizowanymi zmiennymi (determinantami celów życiowych) a celami życiowymi wychowanków MOW  
9.2. Modele regresyjne wyjaśniające kształtowanie się celów życiowych 
9.3. Wyniki modelowania strukturalnego celów życiowych 

Podsumowanie 

Rozdział 10
Wyniki badań jakościowych   

10.1. Charakterystyka badanych   
10.2. Uzależnienia  
10.3. Wyniki dla wielokrotnych mediacji 
10.4. Ontologiczno-gnozeologiczny model kształtowania się celów życiowych młodzieży niedostosowanej społecznie 

Rozdział 11
Weryfikacja wielowymiarowego modelu kształtowania się celów życiowych młodzieży niedostosowanej 

Rozdział 12
Dyskusja wyników i wnioski z badań  

Zakończenie  

Bibliografia      

Spis schematów, tabel i wykresów 

Aneks 

Streszczenie 

Abstract  

Contents   

Introduction 

Wstęp

W zmiennej i różnorodnej rzeczywistości społeczno-kulturowej każdy człowiek staje przed koniecznością samodzielnego i nieustającego budowania własnej biografii, planowania przyszłości, wyznaczania celów i planów życiowych. W okresie adolescencji, będąc u progu dorosłości, młodzież podejmuje ważne decyzje życiowe, związane z wyborem zawodu, dalszym kształceniem, zatrudnieniem czy budowaniem rodziny. W tym czasie obok doraźnych planów krótkoterminowych powstają plany długofalowe, perspektywiczne. Są one rezultatem wielorakich doświadczeń i przemyśleń zmierzających do lepszego zrozumienia świata. W przeszłości socjalizacja miała charakter jednoznaczny; współcześnie jej podstawową zasadą jest stwierdzenie: „możesz być, kim chcesz”, a oferta w zakresie dostępnych tożsamości wydaje się nieograniczona. Z drugiej strony, społeczeństwo

[…] przerzuca na jednostkę całkowitą odpowiedzialność za konsekwencje dokonywanych przez nią wyborów tożsamościowych, co wzbudza przekonanie, iż sukces osobisty i społeczno-zawodowy zależy wyłącznie od niej samej. Ma się przy tym nieprawomocne wrażenie, że zniknęły wszystkie czynniki, które kiedyś kanalizowały społeczne możliwości jednostek.

Młody człowiek osiągnąć sukces pragnie za wszelką cenę, identyfikując się przede wszystkim z samym sobą. Straciły na znaczeniu takie punkty odniesienia, jak: ojczyzna, naród czy ideologia. Na skutek przemian, które zaszły w świecie, pojawił się termin „izolowany prywatyzm”, nieodnoszący się do „głębszych presji społecznych, obowiązków lub zobowiązań”. Taka wizja jednostki powoduje, że wolność osobista postrzegana jest w kategoriach osobistej władzy i zdolności do ponoszenia odpowiedzialności. Człowiek powinien być niezależny, racjonalnie planować swoją przyszłość, samokontrolować się i samodoskonalić. Podstawowym warunkiem zarządzania własnym życiem jest wysoki poziom poczucia własnej wartości.

Charakter zmieniły wszelkie relacje międzyludzkie, w tym związki bliskie. Mają być bezproblemowe i wygodne, co powoduje, że mają powierzchowny charakter i dopasowują się do tymczasowych sytuacyjnych lub instrumentalnych potrzeb. Jeśli tych warunków nie spełniają przyjaźń czy miłość, to można z nich zrezygnować i podjąć próbę wejścia w inne relacje. Związki kojarzą się bardziej z przyjemnością czy realizacją własnych interesów niż lojalnością, solidarnością czy wspólną identyfikacją. Pojawiło się pokolenie singli, skoncentrowanych na sobie i problemach z samymi sobą (psychologicznych), wychodzących z bezpiecznego schronienia własnej prywatności, aby wkroczyć w intensywne, krótkotrwałe relacje.

Współczesny neoliberalny człowiek nie chce mieć problemów zarówno z własną psychiką, jak i z innymi ludźmi. Jego tożsamość powinna być wolna od problemów egzystencjalnych. Zadawanie sobie pytań o sens i cel własnego życia oraz tworzenie dylematów egzystencjalnych jest „balastem tożsamościowym”.

Współczesna „[…] jaźń doświadcza znaczący brak społeczności, tradycji i wspólnych znaczeń, któremu towarzyszy spadek roli rodziny”. Erich Fromm stwierdził: „Powszechny indywidualizm jest »pustą skorupą«”, co powoduje, że jednostka chce zapełnić ją konsumpcją dóbr, nowymi ludźmi i doświadczeniami. Podstawą funkcjonowania jest idea rywalizacji o sukces oraz podziału na zwycięzców i całą resztę. Według Agnieszki Gromkowskiej-Melosik 

[…] brak stabilności i prowizoryczność biografii jednostki w jej relacjach z neoliberalną (pozbawioną motywów wspierania jednostki) ekonomią przynoszą u milionów ludzi – internalizujących konieczność sukcesu – nieustanne poczucie porażki.

Konieczność nieustannych zmian niesie ze sobą niepewność i brak stałego odniesienia, co powoduje lęk i bezradność wobec wyzwań ponowoczesności. Skutkiem tej otwartości na zmiany jest zanik przewidywalności i powtarzalności. Życie w społeczeństwie neoliberalnym nie jest więc łatwe nawet dla zdolnych, wyedukowanych młodych osób, których socjalizacja przebiegła prawidłowo; przeciwnie, jawi się jako pełne zagrożeń, lęków niepewności, ryzyka i dylematów. Każdy sukces jest tylko punktem wyjścia do dalszej pogoni, a brak sukcesu przeżywany jest dotkliwie i przekształca się w pragnienie cudzej porażki. Nie jest więc niespodzianką, że rośnie procent ludzi, którzy życzą innym źle. Pojawiające się coraz częściej w mediach społecznościowych negatywne czy wręcz nienawistne komentarze w odniesieniu do osób popularnych, zamożnych, będących na szczycie kariery są – jak sygnalizuje Zbyszko Melosik – skutkiem „ubocznym neoliberalnej ideologii rywalizacji i podziału na zwycięzców i sfrustrowanych nieudaczników”.

W realiach neoliberalnego społeczeństwa gubią się młodzi ludzie wychowani w rodzinie, która się kocha i wspiera, kończący dobre szkoły. Jakie zatem szanse na rozumienie współczesnego świata i celowe konstruowanie własnego życia ma młodzież zagrożona niedostosowaniem społecznym czy niedostosowana społecznie?

Wszelkie oddziaływania wychowawcze wiążą się z „ukształtowaniem prawidłowej postawy wychowanka wobec przyszłego życia”, a więc

[...] przygo­towaniem się do lepszego życia poprzez naukę, zdobycie zawodu, znalezienie własnego miejsca w społeczeństwie i założenie własnej zdrowej i trwałej rodziny.

Analiza obrazu wymarzonej przyszłości wskazuje na zrozumienie przemian zachodzących w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości oraz tego, w jakim stopniu młody człowiek potrafi je zrozumieć i elastycznie się do nich dostosować; jakie są jego pragnienia i oczekiwania. Pozwala także ocenić, według jakiego wzoru wychowanek modeluje własne „ja” i jakimi wartościami się kieruje. W wyniku nieudanego procesu socjalizacji może powstać spaczony plan życiowy skierowany przeciw systemowi normującemu, który jest reprezentowany przez obyczaj, prawo czy wychowanie.

Analiza celów życiowych ze względu na ich doniosłą rolę oraz wielorakie funkcje ogólnie pojmowanych planów życiowych adolescentów stanowi ważny element badań pedagogicznych, ponieważ w formułowanych przez młodzież marzeniach i wyobrażeniach własnej przyszłości, a także konstruowanych celach życiowych widoczne są rezultaty oddziaływań wychowawczych, które w pewien sposób pozwalają weryfikować efektywność wychowania.

Celem badań przedstawionych w niniejszej publikacji było poznanie celów życiowych młodych ludzi przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych (MOW) województwa mazowieckiego oraz zbadanie wybranych determinantów, które je kształtują.

Zbudowanie modelu relacji między celami życiowymi a takimi determinantami, jak: orientacja pozytywna, sprawczość i wspólnotowość czy poczucie osamotnienia, może być pomocne w opracowaniu metod oddziaływań pedagogicznych i terapeutycznych wspierających wychowanków w wybo- rach dotyczących przyszłości. Analiza niezbadanych dotąd w tej grupie determinantów ma również ogromne znaczenie dla korygowania planów życiowych osób z nieprawidłowo przebiegającą socjalizacją – zagrożonych nieprzystosowaniem społecznym wychowanków MOW.

Praca ma charakter interdyscyplinarny, co wydaje się słuszne w złożonych poszukiwaniach naukowych dotyczących konstruowania celów życiowych młodych ludzi. Projektowanie przyszłości może być rozpatrywane jako zjawisko z pogranicza różnych dyscyplin: psychologii, pedagogiki, socjologii czy filozofii, w różnorodnych koncepcjach i teoriach. Ujęcie interdyscyplinarne oraz całościowa analiza zjawisk i procesów dają szansę na szersze niż dotąd spojrzenie na diagnozowanie w pedagogice i projektowanie zmian. [...]

Współczesne nauki pedagogiczne, szczególnie pedagogika specjalna, w tym również pedagogika resocjalizacyjna, stanowiąca na razie subdyscyplinę pedagogiki specjalnej, nie tylko ukierunkowują się na działania mające na celu wpisanie dotychczasowych rozwiązań teoretycznych i praktycznych w wymogi aktualnego poziomu rozwoju cywilizacji ludzkiej, ale przede wszystkim dokonują nowej interpretacji oraz reinterpretacji zagadnień znanych i obecnych w przebiegu doświadczeń historycznych. Monografię przygotowaną przez dr Karinę Szafrańską postrzegam we wskazanych kontekstach, relacjach, wymiarach oraz założeniach. Opierając się na humanistyczno-emancypacyjnej wizji współczesnej pedagogiki resocjalizacyjnej, autorka podjęła badania naukowe, których założeniem było nie tylko poznanie celów życiowych wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych, determinant indywidualnych, społecznych i kulturowych, przyczyniających się do kształtowania przywołanych celów danej grupy adolescentów, ale także opracowanie modelu resocjalizacji, który uwzględnia zakres formowania, modyfikacji oraz rekonstrukcji celów życiowych młodzieży wykazującej zachowania zdefiniowane jako niedostosowane społecznie. Modelu o charakterze utylitarnym, postulującego zasadę otwartości na osobę, jej indywidualne potrzeby i środowisko. Modelu resocjalizacji we współpracy i współdziałaniu różnych ludzi i modalności socjalizacji: rodzinnej, instytucjonalnej, profesjonalnej, lokalnej. […] książka jest bardzo potrzebna, gdyż przedstawia zagadnienia resocjalizacji wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych w kontekście współczesności, humanizacji, inkluzji, czynienia działalności resocjalizacyjnej sublimowaną z potrzebami jednostkowymi, oczekiwaniami społecznymi oraz maksymalnie możliwą efektywnością.

Z recenzji prof. zw. dr hab. Marzenny Zaorskiej

Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło