Terapia przez kreację plastyczną w resocjalizacji recydywistów penitencjarnych
Autor:
Florczykiewicz Janina
ISBN: 978-83-8294-144-9
38,10 zł
28,10 zł
Oszczędzasz: 10,00 zł
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 30,00 zł
Mam nadzieję, że praca Janiny Florczykiewicz przekona decydentów i urzędników Ministerstwa Sprawiedliwości i departamentu więziennictwa, iż arteterapia może być istotnym elementem programu resocjalizacji recydywistów penitencjarnych. Trzeba tylko odwagi i konsekwencji w jej wdrażaniu. [...]
Książka dostępna w wersji elektronicznej - e-book:
Prezentowana książka została poświęcona zagadnieniu wykorzystania arteterapii w resocjalizacji recydywistów penitencjarnych. Jest to jej drugie wydanie, w którym poszerzono znacznie część badawczą o analizy dwojakiego rodzaju. Poddano badaniom wpływ programu arteterapeutycznego na poprawę zachowania recydywistów, zmianę w hierarchii wartości oraz zmianę w postawach wobec uczestnictwa w działaniach resocjalizacyjnych. Korzystna zmiana w zakresie tych kategorii jest istotnym wskaźnikiem efektywności resocjalizacji. Drugi nurt analiz podejmował zagadnienie wpływu czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji: systemu odbywania kary, charakteru przestępczości, statusu podkulturowego oraz stażu pobytu w zakładzie karnym na zróżnicowanie rezultatów terapii przez kreację plastyczną. Poszerzenie zaprezentowanych badań o analizę czynników pedagogicznych dopełnia zaprezentowany w pierwszym wydaniu książki obraz efektywności weryfikowanej metody terapii przez kreację plastyczną w zakresie korzystnego wpływu na zmiany w zachowaniu i osobowości resocjalizowanych jednostek – recydywistów penitencjarnych.
Książka obejmuje jedenaście rozdziałów, w tym cztery pierwsze składają się na część teoretyczną, a kolejne zawierają koncepcję badawczą oraz wyniki zrealizowanych badań.
Przedstawiona na łamach tej książki koncepcja resocjalizacji stanowi teoretyczne podłoże dla projektowania programów adresowanych do jednostek, u których nieprzystosowanie społeczne i przestępczość są wynikiem splotu niekorzystnych czynników socjokulturowych, sytuacyjnych bądź psychicznych, z wyłączeniem osób, u których zaburzenia zachowania są następstwem patologii w obrębie centralnego układu nerwowego lub innych uwarunkowań biologicznych. Zawężenie zasięgu stosowania koncepcji nie oznacza jej „nieprzydatności” w resocjalizacji wymienionej grupy jednostek, lecz sugeruje konieczność łączenia procedur resocjalizacyjnych z innymi formami terapii, często farmakologicznej i psychiatrycznej, co znacznie wykracza poza zakres pedagogiki resocjalizacyjnej.
Podjęta problematyka, oscylująca wokół zagadnień zaburzeń indywidualnego i społecznego funkcjonowania jednostki oraz kreatywności i samorealizacji, wpisuje się w nurt rozważań poszukujący recepty nie tylko na polepszenie relacji międzyludzkich, ale także na pomoc jednostce „zaburzonej” w nawiązaniu konstruktywnych relacji społecznych i osiągnięciu satysfakcji życiowej. Proponowane ujęcie resocjalizacji, nawiązując do myśli psychologii pozytywnej, przyjmuje orientację podmiotową i humanistyczną.
Istotne jest również zwrócenie uwagi na znaczenie działań o charakterze terapeutycznym w resocjalizacji penitencjarnej. Obszar terapii jest ciągle jeszcze marginalizowany w polskiej praktyce resocjalizacyjnej zakładów karnych, co jak się wydaje, stanowi wynik przekonań o konieczności punitywnego traktowania przestępcy, mających źródło w systemie dyscyplinarno-izolacyjnym, a także niedostatecznego przygotowania pedagogów w zakresie prowadzenia tego rodzaju oddziaływań (Bartkowicz 2001).
Janina Florczykiewicz
notka w przygotowaniu
Oficyna Wydawnicza "Impuls"
Autor | Janina Florczykiewicz |
ISBN druk | 978-83-7850-059-9 |
ISBN e-book | 978-83-8294-144-9 |
Objętość | 430 strony |
Wydanie | II, 2013 |
Format | B5 (160x235). E-book: PDF |
Oprawa | miękka, klejona |
Wstęp
Rozdział 1
Terapia w resocjalizacji. Wybrane zagadnienia teoretyczne i metodyczne
1.1. Terapeutyczny wymiar resocjalizacji
1.1.1. Biologiczne uwarunkowania zaburzeń adaptacji społecznej
1.1.2. Psychiczne uwarunkowania zaburzeń adaptacji społecznej
1.1.3. Środowiskowe determinanty zaburzeń adaptacji społecznej
1.1.4. Uwarunkowania recydywy penitencjarnej
1.2. Organizacja procesu resocjalizacji – strategie, procedury, metody
1.3. Zastosowanie procedur psychoterapeutycznych w resocjalizacji
1.4. Czynniki psychoterapeutycznej zmiany
1.5. Inhibitory resocjalizacji penitencjarnej a działania terapeutyczne
Rozdział 2
Terapia przez kreację plastyczną jako obszar arteterapii i resocjalizacji
2.1. Sztuka i jej istota
2.2. Terapeutyczna wartość sztuki
2.3. Terapeutyczny wymiar sztuki w świetle wybranych nurtów psychologii i psychoterapii
2.4. Kreacja plastyczna jako stymulator zmiany w strukturach osobowości
Rozdział 3
Teoretyczne podstawy zastosowania terapii przez kreację plastyczną w resocjalizacji recydywistów penitencjarnych
3.1. Resocjalizacja w perspektywie salutogenetycznej
3.2. Subiektywny dobrostan jako czynnik warunkujący adaptację społeczną i zachowanie
3.2.1. Dobrostan psychiczny – koncepcje, modele, korelaty
3.2.2. Poglądy na trwałość i zmienność dobrostanu psychicznego
3.2.3. Szczęście w poglądach humanistów
3.2.4. Twórczość i jej wpływ na poziom dobrostanu
3.2.5. Wpływ motywacji na dobrostan jednostki
3.2.6. Rola aktywności twórczej w podnoszeniu dobrostanu
3.2.7. Związki między nieprzystosowaniem społecznym, zachowaniem a dobrostanem
3.3. Założenia autorskiego modelu resocjalizacji
3.3.1. Twórczość a zachowani
3.3.2. Wpływ zaspokojenia potrzeb na zachowanie
3.3.3. „Ja” jako struktura warunkująca zachowanie
3.4. Podsumowanie
Rozdział 4
Metodologiczne aspekty autorskich badań nad zastosowaniem terapii przez kreację plastyczną w resocjalizacji recydywistów penitencjarnych
4.1. Cel badań i jego uzasadnienie
4.2. Problemy i hipotezy badawcze
4.3. Zmienne i wskaźniki
4.4. Metody i narzędzia badawcze
4.5. Procedura statystyczna
4.6. Autorski program arteterapeutyczny – założenia
4.7. Charakterystyka próby
4.8. Badania pilotażowe
Rozdział 5
Terapia przez kreację plastyczną a przeobrażenia systemu wartości recydywistów penitencjarnych
5.1. Wpływ terapii przez kreację plastyczną na przeobrażenia systemu wartości recydywistów penitencjarnych
5.2. Determinanty zmian w hierarchii wartości recydywistów
5.3. Podsumowanie i uwagi dyskusyjne
Rozdział 6
Terapia przez kreację plastyczną a dążenie do aprobaty społecznej recydywistów
6.1. Wpływ terapii przez kreację plastyczną na obronne wzmacnianie samooceny
6.2. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na zróżnicowanie poziomu obronnego wzmacniania samooceny u recydywistów
6.3. Podsumowanie i uwagi dyskusyjne
Rozdział 7
Terapia przez kreację plastyczną a poprawa zachowania recydywistów (perspektywa długofalowa)
7.1. Wpływ programu arteterapeutycznego na przestrzeganie zasad regulaminowych w perspektywie długofalowej
7.2. Podsumowanie i uwagi dyskusyjne
Rozdział 8
Efektywność terapii przez kreację plastyczną w zakresie kształtowania zasobów podmiotowych recydywistów penitencjarnych
8.1. Terapia przez kreację plastyczną a podmiotowe zasoby poznawcze
8.1.1. Udział w terapii przez kreację plastyczną a poczucie koherencji
8.1.2. Determinanty zróżnicowania w zakresie poczucia koherencji i jego składników
8.1.2.1. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na poziom globalnego poczucia koherencji u recydywistów
8.1.2.2. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na poziom poczucia zrozumiałości u recydywistów
8.1.2.3. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na poziom poczucia zaradności u recydywistów
8.1.2.4. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na poziom poczucia sensowności u recydywistów
8.1.3. Uwagi dyskusyjne i podsumowanie
8.2. Terapia przez kreację plastyczną a dobrostan recydywistów penitencjarnych
8.2.1. Wpływ terapii przez kreację plastyczną na poziom dobrostanu u recydywistów
8.2.2. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na poziom dobrostanu emocjonalnego u recydywistów
8.2.3. Uwagi dyskusyjne i podsumowanie
8.3. Terapia przez kreację plastyczną a samoocena recydywistów i jej uwarunkowania
8.3.1. Wpływ terapii przez kreację plastyczną na samoocenę recydywistów
8.3.2. Determinanty zróżnicowania samooceny u recydywistów penitencjarnych
8.3.2.1. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na zróżnicowanie ogólnej samooceny u recydywistów
8.3.2.2. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na zróżnicowanie poziomu integracji tożsamości u recydywistów
8.3.2.3. Wpływ czynników związanych z przebiegiem resocjalizacji na zróżnicowanie poziomu samooceny kompetencji
8.3.3. Podsumowanie i uwagi dyskusyjne
Rozdział 9
Efektywność terapii przez kreację plastyczną w kształtowaniu postaw recydywistów wobec uczestnictwa w programie resocjalizacyjnym
9.1. Udział w programie terapii przez kreację plastyczną a zmiana poznawczo-emocjonalnego składnika postaw
9.2. Udział w programie terapii przez kreację plastyczną a zmiana behawioralnego komponentu postaw
9.3. Podsumowanie i uwagi dyskusyjne
Rozdział 10
Dyskusja i wnioski końcowe z badań ilościowych
Rozdział 11
Obraz zmian podmiotowych u uczestników terapii przez kreację plastyczną – studium przypadku
11.1. Uczestnik I – studium przypadku
11.2. Uczestnik II – studium przypadku
11.3. Uczestnik III – studium przypadku
11.4. Wpływ programu arteterapeutycznego na resocjalizacyjną zmianę – wnioski z analizy jakościowej
Zakończenie
Bibliografia
Aneks
Ministerstwo Sprawiedliwości, departament zajmujący się służbą więzienną informuje, iż na resocjalizację jednego więźnia w Polsce wydajemy rocznie 1,99 zł! Jak to się ma w stosunku do zaprezentowanego materiału w książce Janiny Florczykiewicz "Terapia przez kreację plastyczną w resocjalizacji recydywistów penitencjarnych" oceńcie Państwo sami.
Książka Janiny Florczykiewicz będąca połączeniem wiedzy teoretycznej i własnych wyników badań, a także zastosowania ich w resocjalizacji jest, jak myślę, bardzo potrzebną pracą. Może inspirować przyszłych arteterapeutów. Działania resocjalizacyjne poprzez sztukę mogą u nas poszczycić się pewnymi osiągnięciami. Ale kiedy spotykam się czasem z ludźmi takimi jak Agnieszka Kłos, która ze swoją akcją "Książka za kraty" odwiedzała duże więzienia takie jak Rawicz czy Wronki, to okazuje się, że tam resocjalizacja praktycznie nie istnieje. Księgozbiory w tych więzieniach pochodziły praktycznie jeszcze z lat pięćdziesiątych. Inaczej mówiąc więźniowie odsiadujący w niej wyrok skazani są na swoisty "Shawshank".
Jeśli praca Janiny Florczykiewicz przyczyni się do poszerzenia pola widzenia tych spraw przez kilku decydentów w Ministerstwie Sprawiedliwości lub w jego pionier penitencjarnym odpowiedzialnym za resocjalizację osadzonych to gotów jestem stawić się do darmowej jej wysyłki.
Myślę jednak, iż ta bogato udokumentowana praca, składająca się jak już podkreślałem z części teoretycznej, gdzie Autorka systematyzuje wybrane zagadnienia teoretyczne i metodyczne z zakresu terapii i resocjalizacji i wzbogaca ją o własne pole badań, skierowana jest do wąskiego grona osób i środowiska naukowego zajmującego się teorią socjalizacji osadzonych.
Nigdy nie odbywałem żadnego wyroku, ale wydaje mi się, iż Janina Florczykieiwcz przekonuje mnie do oczywistości, które nawet dla człowieka spoza środowiska psychologów i pedagogów wydają się być jasne jak słońce. Jedną z nich jest osiągnięcie przez osadzonych dobrego samopoczucia, odreagowania traumy związanej z popełnionym czynem i zasądzonym wyrokiem. Ten "dobrostan psychiczny" powinien być konsensusem od którego można dopiero zacząć prawdziwe zajęcia terapeutyczne ze skazanym. Wydaje się, że zajęcia arteterapii są wyższym etapem takich działań i dobry nastrój więźnia sprzyja pogłębieniu się u niego motywacji do tego rodzaju zajęć.
Pisze Autorka, iż "przestępczość jest oznaką dewiacji, związanej z niezdolnością lub niechęcią jednostki do spełniania przepisów pewnych ról". Otóż jest to według mnie znaczne uproszczenie tej sytuacji. Mam w swojej dzielnicy przypadki recydywy i ludzi po wyrokach. Większość z nich znakomicie funkcjonowało w społeczeństwie, dopóki warunki ekonomiczne (zawalenie się ich własnego świata wartości, utrata pracy) spowodowane tzw. transformacją nie spowodowały, iż odrzuceni przez nowy wykluwający się system zeszli na drogę przestępstwa. W większości to dobrzy ojcowie, zapobiegliwi o sprawy swoich własnych rodzin. Zepchnięci na margines, w końcu się nim stali. Nikt im nie pomógł w tamtych czasach, nie wyciągnął do nich ręki. Ich po prostu skazano, bo potrzebne były ofiary i z góry wiadomo było, że największą ceną zapłacą najsłabiej wykształceni i ekonomicznie spauperyzowani. To gwoli skomentowania tej definicji dla czytelnika wywodzącego się spoza kręgów naukowych.
Imponują zawarte w drugiej części pracy Florczykiewicz jej wyniki prac badawczych. Mamy tu do czynienia z wieloma wykresami, tabelami, które pokazują, iż systematyczne wzmacnianie potrzeb emocjonalnych skazanych, wywoływanie w nich samoakceptacji, pobudzanie dążeń osobistych wiążących się z byciem potrzebnym znakomicie wpisuje się właśnie w działania arte terapeutyczne. Na tej bazie w wielu więzieniach osadzeni penitencjariusze tworzą koła literackie, plastyczne, rzeźbiarskie. Oczywiście wszystko to zależy od współpracy z wychowawcą i dobrego nastawienia zarządu więzienia do takich niekonwencjonalnych działań. Wszak w tej materii wszystko zależy od ludzi i na nich się opiera. Nie zapominajmy o tym, gdy od teorii przejdziemy do działań praktycznych.
Mam nadzieję, że praca Janiny Florczykiewicz przekona decydentów i urzędników Ministerstwa Sprawiedliwości i departamentu więziennictwa, iż arteterapia może być istotnym elementem programu resocjalizacji recydywistów penitencjarnych. Trzeba tylko odwagi i konsekwencji w jej wdrażaniu.
źródło: http://www.ksiazka.net.pl/index.php?id=49&tx_ttnews%5Btt_news%5D=17839
[…] ważnym ustaleniem wynikającym z prezentowanych założeń teoretycznych jest właściwe rozumienie istoty uczestnictwa w doświadczeniu o charakterze kreacji plastycznej. Widoczne jest to szczególnie w traktowaniu arteterapii jako okazji do uwalniania wypartych konfliktów, myśli, uczuć, zafałszowań poznawczych. Pozwala to na zaakceptowanie wielu aktywności artystycznych z różnych obszarów sztuki najnowszej, często wykorzystującej podmiotowe doświadczenie artysty, zobrazowane w inny niż dotychczas sposób i za pomocą nowych środków i nowych technologii wizualizowania. […] Zwrócenie tak szczególnej uwagi na dokonującą się dzięki kreacji artystycznej transmisję wartości może okazać się niezwykle istotnym elementem kształtującym świadomość osób zawiadujących systemem penitencjarnym, celem modyfikacji i upowszechnienia programów arteterapeutycznych w systemie resocjalizacyjnym. z recenzji wydawniczej
prof. zw. dr. hab. Eugeniusza Józefowskiego
Przeprowadzone przez Janinę Florczykiewicz badania empiryczne są kolejnym przejawem istotnego przełomu w metodologii badań w obrębie pedagogiki resocjalizacyjnej, wyrażającego się w poszukiwaniu istotnych rozwiązań w praktyce penitencjarno-resocjalizacyjnej w toku zobiektywizowanych działań eksperymentalnych. Ten fakt warto podkreślić, gdyż od kilku dziesięcioleci polscy badacze unikali badań eksperymentalnych i preferowali metody głównie ankietowe […]. Autorka w toku eksperymentalnego postępowania starała się rozszerzyć wiedzę o uwarunkowaniach procesu resocjalizacji w warunkach izolacji więziennej, a przede wszystkim naukowo uzasadnić przydatność niezweryfikowanej dotąd formy resocjalizacji, czyli terapii plastycznej. Przeprowadzone badania eksperymentalne poprzedzone zostały pogłębionymi teoretycznymi analizami interdyscyplinarnymi, które same w sobie mają dużą wartość.
z recenzji wydawniczej prof. zw. dr. hab. Bronisława Urbana
Zobacz także
Powiązane produkty
- Brak powiązanych produktów