Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne

Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne

ISBN: 978-83-8294-068-8
28,57 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 30,00 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

Celem publikacji jest uświadomienie przyszłym pedagogom znaczenia diagnostyki w przygotowaniu zawodowym oraz kształtowanie wrażliwości i umiejętności związanych z procesem diagnozowania w pracy terapeutyczno-wychowawczej.

Publikacja dostępna w wersji elektronicznej e-book:

Wersja książki
Ilość

Polecana publikacja omawia podstawowe założenia metodologiczne procesu diagnostycznego w pracy pedagogicznej oraz próbuje określić zakres kompetencji i obszar badawczy pedagoga. Spór o charakter diagnozy i zakres kompetencyjny między psychologiem a pedagogiem powoduje wycofywanie się pedagogów z działalności diagnostycznej lub ograniczenie ich pracy do diagnostyki edukacyjnej…

Celem publikacji jest uświadomienie przyszłym pedagogom znaczenia diagnostyki w przygotowaniu zawodowym oraz kształtowanie wrażliwości i umiejętności związanych z procesem diagnozowania w pracy terapeutyczno-wychowawczej.

Adresatami książki są studenci kierunków pedagogicznych, nauczycielskich, którzy w przyszłości podejmą pracę pedagogiczną z dziećmi i młodzieżą, stąd w książce posłużono się określeniami „nauczyciel”, „pedagog” – jako osoby dokonujące diagnozy pedagogicznej.

Niniejsza publikacja może też być wykorzystywana przez pedagogów i nauczycieli w samokształceniu i doskonaleniu zawodowym połączonym z kształtowaniem refleksji nad własnym profesjonalizmem zawodowym. Analiza literatury pozwala na pełniejszą ocenę dotychczasowych działań i ich odpowiednią weryfikację. Rozwijanie refleksji zawodowej to istotny element samokształcenia, którego celem jest stałe doskonalenie pracy i zwiększanie jej skuteczności. Autorka ma nadzieję, że książka będzie pomocna w podnoszeniu jakości kształcenia przyszłych kadr pedagogicznych.

Książka podejmuje kilka ważnych obszarów tematycznych pod kątem teoretyczno-pragmatycznym. Jej celem jest zapoznanie z założeniami teoretycznymi procesu diagnozowania oraz przedstawienie praktycznych rozwiązań diagnozy pedagogicznej. Część pierwsza zawiera teoretyczno-metodologiczne podstawy diagnozy w ujęciu określonych teorii i koncepcji badań w obszarze wybranych subdyscyplin pedagogicznych…

Część druga publikacji obejmuje zagadnienia diagnostyki w odniesieniu do wybranych obszarów (środowisk wychowawczych). Analiza możliwości diagnostycznych pedagoga w rozpoznawaniu środowiska rodzinnego, z wykorzystaniem opisanych sposobów poznawania, uwzględnia badania prowadzące do rozpoznania funkcjonowania rodziny i jej wpływu na proces wychowania oraz nauczania. Podkreślenie roli diagnozy pedagogicznej we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci zagrożonych niepełnosprawnością ma uświadomić pedagogom ich udział w pracach zespołów wczesnego wspomagania i określić działania profesjonalne ukierunkowane na dziecko i jego najbliższe otoczenie (rodzinę). Opis wybranych metod wczesnego diagnozowania dziecka ułatwi planowanie i realizowanie zadań z zakresu wczesnej obserwacji i wczesnego rozpoznawania objawów zaburzeń rozwojowych, przyczyniając się do lepszego przygotowania pedagogów do współpracy z rodzicami. Pokazanie sposobów diagnozy realizowanych przez innych specjalistów ma wartość poznawczą, uświadamia bowiem pedagogom zakres czynności diagnostycznych i przygotowuje do rozumienia oraz właściwego interpretowania treści diagnozy specjalistycznej (medycznej czy psychologicznej).

Książka opisuje również możliwości badania klimatu szkoły i klasy oraz rozpoznawania zjawisk zachodzących wewnątrz grup rówieśniczych, czyli czynności przygotowujących do podejmowania działań diagnostycznych zarówno indywidualnych, jak i grupowych (zespołowych), które mogą być wykorzystywane w opracowaniu programu wychowawczego czy profilaktycznego szkoły.

Publikacja ta jest wynikiem kilkuletniej pracy i doświadczeń zawodowych, ale też dużego zaangażowania osób naukowo zajmujących się tą problematyką.

66 Przedmioty

Opis

Książka elektroniczna - E-book
Epub, Mobi
Epub, Mobi, PDF

Specyficzne kody

isbn
978-83-8294-068-8

Barbara Skałbania

pedagog-terapeuta. Nauczyciel akademicki od 2003 roku (UMCS w Lublinie, UTH w Radomiu, WSP im. J. Korczaka w Warszawie). Aktywnie uczestniczy w pracach sekcji pedagogiki społecznej Polskiej Akademii Nauk oraz jest członkiem Naukowego Towarzystwa Poradoznawczego we Wrocławiu. Autorka siedmiu książek oraz kilkudziesięciu artykułów na temat pedagogiki. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problematyki diagnozy i terapii pedagogicznej oraz poradnictwa edukacyjnego i wychowawczego. Współpracuje z Ośrodkiem Rozwoju Edukacji w Warszawie. Jako nauczyciel akademicki i pedagog-terapeuta dąży do integrowania nauki z praktyką edukacyjną.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Barbara Skałbania

ISBN druk

978-83-7850-520-4

ISBN e-book

978-83-8294-068-8

Objętość

312 stron

Wydanie

III, 2013

Format

B5 (160x235)). E-book: PDF, epub i mobi

Oprawamiękka, klejona, fola matowa

Wstęp

Część pierwsza

Rozdział 1

Diagnoza i jej znaczenie w pedagogice i naukach społecznych

1.1. Definicje diagnozy – zakresy znaczeniowe i ujęcia modelowe

1.2. Diagnoza i jej rodzaje – różnorodność procesu poznawania

1.3. Obszary diagnozy w wybranych subdyscyplinach pedagogiki

1.3.1. Diagnoza kliniczno-wychowawcza J. Korczaka i jej znaczenie w teorii wychowania

1.3.2. Postępowanie diagnostyczne w pedagogice społecznej

1.3.3. Problem diagnozy w pedagogice resocjalizacyjnej

1.4. Nauczyciel w roli diagnosty – zakres diagnozy szkolnej

1.5. Podsumowanie rozdziału i dyskusja 1.6. Propozycje ćwiczeń praktycznych

1.7. Literatura do rozdziału

Rozdział 2

Założenia teoretyczno-metodologiczne procesu diagnozowania w pedagogice

2.1. Czynności i etapy postępowania diagnostycznego w naukach społecznych

2.2. Proces diagnostyczny jako forma relacji międzyosobowej

2.3. Kompetencje badacza i zasady etycznego postępowania

2.4. Podsumowanie rozdziału i dyskusja

2.5. Propozycje ćwiczeń praktycznych

2.6. Literatura do rozdziału

Rozdział 3

Metodologia badawcza – warsztat diagnostyczny pedagoga

3.1. Podstawowe założenia działalności diagnostycznej

3.2. Charakterystyka podstawowych metod, technik i narzędzi w diagnostyce pedagogicznej

3.2.1. Metoda sondażu diagnostycznego w badaniach pedagogicznych

3.2.2. Metoda indywidualnych przypadków

3.2.3. Podstawowe techniki diagnostyczne w pracy pedagoga – obserwacja, wywiad, ankieta i kwestionariusze

3.2.4. Techniki socjometrii i ich zastosowanie w pracy pedagogicznej

3.2.5. Techniki projekcyjne w badaniu pedagogicznym – możliwości i ograniczenia

3.3. Podsumowanie rozdziału i dyskusja

3.4. Propozycje ćwiczeń praktycznych

3.5. Literatura do rozdziału

Część druga

Rozdział 4

Diagnoza środowiska rodzinnego w ujęciu teoretyczno-metodologicznym

4.1. Rodzina w refleksji badawczej. Przedmiot i cele badań pedagogiki rodziny

4.1.1. Zasady postępowania diagnostycznego w poznawaniu środowiska rodzinnego

4.2. Warsztat badawczy pedagoga w diagnozie rodziny

4.2.1. Wywiad i ankieta jako sposoby zdobywania informacji o rodzinie

4.2.2. Wybrane narzędzia diagnozy – założenia teoretyczne i praktyczne stosowanie

4.2.3. Techniki projekcyjne w rozpoznawaniu sytuacji rodziny

4.3. Przemoc domowa wobec dziecka – dylematy diagnostyczne

4.3.1. Identyfikowanie przemocy w rodzinie badanego

4.3.2. Działania diagnostyczne w rozpoznawaniu zjawiska krzywdzenia dziecka

4.4. Podsumowanie rozdziału i dyskusja

4.5. Propozycje ćwiczeń praktycznych

4.6. Literatura do rozdziału

Rozdział 5

Znaczenie diagnozy we wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka

5.1. Definiowanie pojęcia, jego zakres znaczeniowy, prawny i praktyczny

5.2. Wybrane narzędzia do oceny rozwoju małego dziecka

5.3. Charakterystyka procesu diagnostycznego małego dziecka

5.4. Zadania pedagoga we wczesnym wspomaganiu rozwoju

5.5. Formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dziecku i rodzinie

5.6. Podsumowanie rozdziału i dyskusja 5.7. Propozycje ćwiczeń praktycznych

5.8. Literatura do rozdziału Rozdział 6 Poznawanie środowiska szkolnego – wybrane zagadnienia diagnostyczne

6.1. Klimat szkoły i klimat klasy w procesie rozpoznania pedagogicznego

6.1.1. Charakterystyka wybranych sposobów oceny klimatu szkoły i klasy

6.2. Podsumowanie rozdziału i dyskusja

6.3. Propozycje ćwiczeń praktycznych

6.4. Literatura do rozdziału

Rozdział 7

Uczeń w środowisku szkolnym – ocena procesu przystosowania i zachowań problemowych uczniów

7.1. Znaczenie diagnozy w pracy pedagogicznej nauczyciela

7.2. Ocena zaburzeń w przystosowaniu i trudności adaptacyjnych dzieci i młodzieży

7.2.1. Kryteria oceny poziomu przystosowania – opis wybranych narzędzi

7.3. Trudności wychowawcze a zaburzenia zachowania – wątpliwości definicyjne

7.4. Identyfikacja zachowań agresywnych – opis narzędzi pomiaru agresji

7.4.1. Charakterystyka wybranych narzędzi do pomiaru agresji

7.5. Uczeń z ADHD – rozpoznawanie i formy pomocy pedagogicznej

7.6. Diagnozowanie fobii szkolnej – dylematy pedagogiczne

7.7. Podsumowanie rozdziału i dyskusja

7.8. Propozycje ćwiczeń praktycznych

7.9. Literatura do rozdziału

Rozdział 8

Proces uczenia się jako przedmiot diagnozy pedagogicznej

8.1. Dojrzałość szkolna – uwarunkowania i kryteria diagnostyczne

8.1.1. Wybrane narzędzia do oceny szkolnej dojrzałości – charakterystyka

8.2. Rozpoznawanie i identyfikacja trudności w uczeniu się

8.2.1. Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu i ich rozpoznawanie w warunkach szkolnych

8.2.2. Wczesna diagnoza ryzyka dysleksji – kryteria diagnostyczne i narzędzia

8.3. Diagnoza trudności w czytaniu i pisaniu

8.3.1. Opis wybranych narzędzi do oceny czytania i pisania

8.4. Czynności oceniania w działaniach praktycznych nauczyciela

8.5. Podsumowanie rozdziału i dyskusja

8.6. Propozycje ćwiczeń praktycznych

8.7. Literatura do rozdziału

Rozdział 9

Rozpoznawanie zdolności uczniów w obszarze edukacyjnym

9.1. Egalitaryzm społeczny a rzeczywistość edukacyjna w kształceniu uczniów zdolnych

9.2. Pojęcie zdolności w rozumieniu psychologicznym

9.3. Charakterystyka ucznia zdolnego

9.4. Sposoby rozpoznawania zdolności dziecka – opis narzędzi badań

9.5. Metody badania uzdolnień artystycznych dzieci – obszar zaniedbany

9.6. Podsumowanie rozdziału i dyskusja

9.7. Propozycje ćwiczeń praktycznych

9.8. Literatura do rozdziału

Zakończenie Wykaz literatury

Spis schematów

Spis tabel

fragment

W kręgu diagnostyki pedagogicznej

Zarówno nauczyciele, pedagodzy, jak i inne osoby, zawodowo zaangażowane w sferę edukacyjno-wychowawczą, z biegiem lat są zmuszone borykać się z coraz większymi problemami. Są one związane z występowaniem nowych zagrożeń, warunkowanych postępem cywilizacyjnym, patologii społecznych, ale i trudnościami w odgrywaniu ról – poczynając od roli rodzica, po rolę opiekuna, wychowawcy. Dlatego też tak istotną kwestią służącą zapobieganiu, ale i wdrożeniu form pomocy, jest umiejętna diagnoza stanu istniejącego, środowiska dziecka, a także jego możliwości oraz słabych stron. Stąd też tak istotna i nagląca stała się potrzeba uporządkowania kwestii związanych z metodyką postępowania diagnostycznego.

Wyzwanie to podjęła Ewa Wysocka, pedagog i psycholog, pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Śląskiego. Specjalizująca się w problematyce młodzieży oraz metodologii i diagnostyce psychopedagogicznej autorka oddaje w nasze ręce książkę, będącą nieocenionym wsparciem dla wszystkich, zajmujących się szeroko pojętą edukacją, ale też terapią. Publikacja Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania, która ukazała się nakładem Oficyny Wydawniczej Impuls, to kompendium wiedzy na temat diagnostyki pedagogicznej, diagnozowania oraz procesu diagnostycznego. Forma książki oraz jej zawartość merytoryczna sprawia, że jest ona przydatna zarówno dla osób rozpoczynających dopiero pracę z sferze edukacji, jak i dla tych, którzy chcą utrwalić, usystematyzować wiedzę, a także zdobyć nowe, cenne informacje.

Jak podkreśla autorka, książka jest podsumowaniem i uzupełnieniem publikacji dotyczących diagnozy pedagogicznej, jakie w ostatnich latach pojawiły się na rynku. Stanowi także przybliżenie warsztatu diagnostycznego, wraz z przedstawieniem problemów pojawiających się w procesie diagnozowania, a także zasad i standardów tego procesu w pedagogice. W czterech kolejnych rozdziałach Wysocka podejmuje próbę zebrania i uporządkowania wiedzy dotyczącej diagnozy i podstawowych rozwiązań metodologicznych, a także podstawowych kompetencji diagnostycznych.

W rozdziale pierwszym autorka dokonuje analizy historycznej rozwoju diagnostyki pedagogicznej, uwzględniając jednocześnie jej główne obszary. Przedstawia osoby, które wywarły nieoceniony wpływ na kształtowanie się definicji i formy diagnozy, począwszy od Hipokratesa, przez Alice Salomon, Mary Ellen Richmond, Antoniego Kępińskiego czy Tytusa Chałubińskiego. Zajmuje się diagnozą kliniczno-wychowawczą, środowiskową, społeczną, ratowniczą i leczniczą, a także pokazuje rolę diagnozy jako czynnika wspierającego pracę wychowawczą i miejsce tej diagnozy w resocjalizacji. Omawia również podstawowe pojęcia i przedmiot diagnozowania w pedagogice oraz definicje samej diagnozy. Podkreśla również, że diagnozowanie w praktycznym działaniu pełni różne funkcje, wskazuje na istniejące problemy oraz dylematy diagnozy pedagogicznej oraz roli diagnosty.

W rozdziale drugim, zajmującym się podstawami metodologicznymi, Ewa Wysocka zadaje pytania strukturalizujące proces diagnostyczny i wyznaczające przyjętą procedurę badania diagnostycznego. Omawia modele diagnozowania w pedagogice w ujęciu strukturalno-funkcjonalnym, model diagnozy Stefana Ziemskiego, model diagnozy humanistycznej Antoniego Kępińskiego, model diagnozy rozwojowej Ireny Obuchowskiej i inne modele właściwe dla diagnozy właściwej dla działalności pedagogicznej.

Rozdział trzeci dotyczy kompetencji diagnostycznych rozumianych jako kompetencje, na które składają się: wiedza, specyficzne umiejętności, nastawienia i wartości. Autorka kategoryzuje umiejętności diagnosty, pisze o cechach relacji diagnostycznej i jakości tego kontaktu oraz głównych dylematach diagnosty. Z kolei w rozdziale czwartym przedstawia standardy wyznaczające przebieg procesu diagnostycznego oraz praktyczne zasady etycznego postępowania pedagoga.

Każdy rozdział zakończony jest pytaniami do dyskusji oraz słownikiem ważniejszych terminów, co pozwala na szybkie odszukanie interesujących nas definicji, a także zwraca uwagę na kwestie warte rozważenia, pochylenia się nad nimi czy wymiany doświadczeń, poglądów z innymi osobami. Również w samym tekście istotne z punktu widzenia omawianego tematu informacje zostały umieszczone w kolorowych ramkach, dzięki czemu zwracają naszą uwagę i zapadają w pamięć.

Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania to publikacja, która nie tylko stanowi podbudowę merytoryczną realizowanych przez jej odbiorców zadań, ale również jest wstępem do dalszego zgłębiania tematyki. Dzięki przejrzystej formie oraz usystematyzowaniu informacji pozwala nam spojrzeć z szerszej perspektywy na zagadnienie diagnostyki pedagogicznej, by móc ostatecznie skupić się na interesujących nas fragmentach bądź kwestiach. Docenić trzeba również przydatność tej pozycji w toku studiów pedagogicznych i możliwość samodzielnego poszerzania wiedzy zdobytej w trakcie nauki. Książka Wysockiej z pewnością pomoże jej czytelnikom stać się lepszymi pedagogami, co przełoży się na efektywniejsze realizowanie zadań opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych. źródło: http://www.granice.pl/recenzja

[...] uważam publikację [...] za wartościową i znaczącą dla rozwoju wiedzy i zwiększenia świadomości kompetencyjnej studentów i pedagogów w obszarze podejmowanej problematyki. Szczególne walory książki wynikają z jej praktycznych zastosowań i przydatności w działalności dydaktycznej.

Z recenzji dr hab. Ewy Wysockiej, prof. Uniwersytetu Śląskiego

[...] praca jest cennym zbiorem ogólnych informacji na temat diagnozy pedagogicznej możliwej do zastosowania przez nauczyciela i pedagoga. Jest także zbiorem wielu informacji o źródłach, które zawierają prezentację narzędzi diagnostycznych oraz opisy ich zastosowania. Autorka przedstawiła w swojej książce również opisy niektórych testów, ankiet, wykorzystując własne doświadczenie diagnostyczne.

Z recenzji dr Elżbiety Siarkiewicz (Uniwersytet Zielonogórski)

Recenzja wydawnicza

Książki autorstwa Barbary Skałbania pt. Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary i rozwiązania praktyczne; mszp. ss.254

Przedstawiona do recenzji książka, jest w zamierzeniu Autorki refleksją dotyczącą diagnozy pedagogicznej realizowanej w pracy nauczyciela - pedagoga, z przesłaniem, które zawiera we wstępie, a które próbuję od lat wskazywać jako jedynie skuteczne w kontekście efektywnego realizowania funkcji i zadań szkoły. Autorka bowiem wskazuje: Struktura systemu edukacyjnego zapewnia większą dostępność pomocy pedagogicznej (obecność pedagogów w szkołach, stały kontakt ucznia z nauczycielem), stąd konieczność przygotowania ich do diagnozowania środowisk wychowawczych, rozpoznawania i diagnozowania potrzeb edukacyjnych, rozwojowych, wychowawczych dzieci i młodzieży. W osobistym przesłaniu idę zwykle dalej, wskazując, iż proces diagnostyczny realizowany dla potrzeb edukacji powinien odbywać się w ramach zespołu interdyscyplinarnego (wspomaganego przez całą kadrę pedagogiczna), systemowo ulokowanego w szkole, gdzie jest możliwość obserwowania ucznia w sposób kompleksowy i w naturalnych sytuacjach uczenia się, a także obserwowania go w sytuacjach pozaszkolnych w środowisku życia (uczeń w jego kontekście środowiskowym), czego niestety nie ma w innych instytucjach, które realizują zadania diagnostyczno-interwencyjne (gdzie identyfikowanie problemów ucznia dokonuje się wyrywkowo i na podstawie danych pochodzących z obserwacji tzw. pośredniej). […]

Dokonując ogólnej oceny książki, mogę stwierdzić, iż przyjęte przez Autorkę założenie o konieczności przygotowania środowiska nauczycielskiego do pełnienia zadań stricte diagnostycznych, realizowane jest konsekwentnie, biorąc pod uwagę zakres dokonywanych analiz i ich ukierunkowanie na identyfikację zarówno czynników zagrożeń rozwojowych, i tym samym edukacyjnych (diagnoza obszarów zagrożeń, diagnoza deficytów – diagnoza negatywna), jak i czynników wspierających rozwój dzieci i młodzieży (diagnoza czynników chroniących, potencjałów – diagnoza pozytywna). Ogólnie wartość ocenianej książki podnoszą także jej walory stricte dydaktyczne, które wynikają z przyjętej formuły podsumowującej każde omawiane zagadnienie, a także z konstruowania zadań praktycznych i zagadnień do dyskusji, wraz ze wskazaniem konkretnych odniesień do literatury wspomagającej rozumienie poszczególnych tematów, które mogą być wykorzystywane zarówno w kształceniu studentów, jak i samokształceniu i zwiększaniu refleksyjnej świadomości nauczycieli i pedagogów wykonujących swą profesję (profesjonalizacja zawodowa).

[…] Konkludując wstępnie, uważam, że przedłożona przez Autorkę propozycja publikacji, warta jest rekomendacji ze względu zarówno na zakres poruszanych problemów, adekwatnie przedstawiających specyfikę diagnozy dla realizowania potrzeb edukacyjnych, jak i metodykę przedstawiania poszczególnych zagadnień. […]

[…] Dokonując ostatecznej oceny, uważam przedłożoną do recenzji publikację autorstwa Barbary Skałbania, pt. Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary i rozwiązania praktyczne (mszp. ss. 254), za wartościową i znaczącą dla rozwoju wiedzy i zwiększania świadomości kompetencyjnej studentów i pedagogów w obszarze podejmowanej w publikacji problematyki. Szczególne walory książki wynikają z jej praktycznych zastosowań i przydatności w działalności dydaktycznej. […]

Ewa Wysocka

Uniwersytet Śląski, Wydział Pedagogiki i Psychologi

Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło