Diagnoza i terapia to działania uwarunkowane nauczycielskimi kompetencjami mieszczącymi się w obszarze metakompetencji – związanych ze zdolnością do uczenia się i refleksji oraz umiejętnością radzenia sobie w zmieniających się warunkach. Bycie kompetentnym nauczycielem diagnostą, nauczycielem terapeutą oznacza efektywne działanie w nieprzewi­dywalnych, nowych sytuacjach edukacyjnych, czyli im kompetencyjność nauczyciela jest wyższa, tym jakość jego pracy również. 

Kompetencje diagnostyczne i terapeutyczne przejawiają się w interakcjach nauczyciel – dziecko/uczeń wyrażanych dążeniem do osiągania wspólnych celów, które sprzyjają wsparciu i stymulacji psychofizycznego rozwoju osoby. Dodatkowo stanowią fundament działań podejmowanych na rzecz dzieci o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych, by zapewnić im warunki służące rozwojowi potencjału oraz przygotowaniu do samodzielnego, wartościowego i satysfakcjonującego życia w społeczeństwie.

Z uwagi na poruszaną problematykę niniejsza publikacja skierowana jest do szerokiego grona czytelników. Z jednej strony do środowisk naukowych, jako kontynuatorów dalszych i pogłębionych empirycznych poszukiwań w tym temacie, z drugiej – do osób związanych z praktyką pedagogiczną, czyli nauczycieli, specjalistów oraz studentów kierunków pedagogicznych, a także tych wszystkich, którzy poszukują inspiracji i nowych możliwości działań wspomagających codzienną pracę dziecka/ucznia.

Z recenzji prof. dr. hab. Zenona Gajdzicy

[…] publikacja wpisuje się w szeroki nurt badań nad kompetencjami nauczycieli. Mieści się zatem w obszarze tematycznym wymagającym nieustannej diagnozy i rozmysłu koncepcyjnego. Kompetencje diagnostyczne i terapeutyczne należą do kluczowych w pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami w rozwoju, warto jednak pamiętać, że są pewnego rodzaju nadbudową kompetencji humanistycznych i ogólnopedagogicznych. To zaś oznacza, że w praktyce – w związku z odmiennymi ścieżkami nabywania kwalifikacji nauczycielskich oraz kwalifikacji do kształcenia i wychowania uczniów z SPE – mogą się różnić znacząco w przypadku nauczycieli szkół ogólnokształcących, integracyjnych i specjalnych. Dlatego zamysł porównania tych kompetencji w odniesieniu do wskazanych trzech grup badanych już na wstępie oceniam jako interesujący poznawczo. Uzyskane wyniki badań można zatem doceniać w zakresie deskrypcji samych kompetencji, a także traktować jako głos w dyskusji nad uwarunkowaniami jakości kształcenia włączającego, integracyjnego oraz separacyjnego. To zaś niesie ze sobą również walory praktyczne […].