Oficyna Wydawnicza "Impuls"

REMIGIUSZ J. KIJAK
Dorosłość i starość osób niepełnosprawnych – wprowadzenie

DOROSŁOŚĆ Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

MAŁGORZATA KOŚCIELSKA
Przeżywanie własnej i cudzej dorosłości przez osoby z niepełnosprawnością   

STANISŁAW KOWALIK
Pomoc w dochodzeniu i utrzymaniu własnej dorosłości przez osoby niepełnosprawne 

AGNIESZKA WEDEŁ-DOMERADZKA
Dorosłość osób niepełnosprawnych – aspekt prawny  

CIĄGŁOŚĆ NA PRZESTRZENI ŻYCIA – NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ OD DOROSŁOŚCI DO STAROŚCI

Przygotowanie do dorosłości
JOANNA SKIBSKA
Kształtowanie autonomii – osiąganie niezależności    

LUDWIKA SADOWSKA, BOŻENA BARTOSIK, ANNA MARIA CHOIŃSKA, BARBARA GÓRECKA, ROKSANA BIBROWSKA, HENRYK FILIPOWSKI
Rozwijanie kompetencji społecznych i indywidualnych    

KAROL BIDZIŃSKI
Odkrywanie wartości jako przewodnika zachowania     

EWA KUBIAK-SZYMBORSKA
Podmiotowość: o szansach i możliwościach rozwoju   

Wczesna i średnia dorosłość

EWA GIERMANOWSKA
Praca zawodowa      

REMIGIUSZ J. KIJAK
Tożsamość dotycząca roli seksualnej – seksualność 

DOROTA LIZOŃ-SZŁAPOWSKA
Gotowość do małżeństwa i rodzicielstwa 

BARBARA MAZURKIEWICZ, EWA DMOCH-GAJZLERSKA
Poród i macierzyństwo     

ADAM CZABAŃSKI
Kryzysy dorosłości – samobójstwa   

Późna dorosłość

DOROTA TALARSKA, KATARZYNA WIECZOROWSKA-TOBIS
Starość – radzenie sobie z utratą       

CZESŁAW KUSTRA
Jakość życia w starości     

BOGUSŁAW STELCER
Kres życia – cierpienie, duchowość, nadzieja   

JÓZEF BINNEBESEL
Bilans życiowy – świadomość śmierci     

IZABELA FORNALIK
Śmierć i umieranie   

„…dr Remigiusz Kijak od kilku lat zajmuje się badaniami dotyczącymi doświadczeń seksualnych osób niepełnosprawnych intelektualnie. Rozwój każdego człowieka ma wiele wymiarów: biologiczny, poznawczy, emocjonalny, społeczny. Osoby niepełnosprawne mogą mieć trudności w każdym z tych obszarów funkcjonowania. Książka „Niepełnosprawność w zwierciadle dorosłości” może służyć całościowemu spojrzeniu na dorosłość takiej osoby. W tym celu redaktor opracowania wyodrębnił poszczególne perspektywy życia człowieka. Dotyczą one podmiotowości, wartości, seksualności, rodzicielstwa, pracy, okresu starości i śmierci. Człowiek od urodzenia nawiązuje interakcje społeczne wchodząc ze środowiskiem  w aktywny kontakt. Ta dyspozycja powinna być stale rozwijana. Autorzy poszczególnych rozdziałów książki wskazują na możliwości realizacji tych zadań, jako źródła społecznej refleksji związanej z podjęciem odpowiedzialności za planowanie działania w tym okresie.

Zamierzenie redakcyjne należy uznać za niezmiernie cenne z uwagi na oryginalność ujęcia książki, dostarczenie wielu cennych informacji, które wzbogacają wiedzę na temat dorosłości osób niepełnosprawnych w różnych aspektach ich funkcjonowania. Walorem książki jest zgromadzenie autorów poszczególnych rozdziałów, znanych specjalistów problematyki niepełnosprawności z różnych dziedzin (psychologii, pedagogiki, rehabilitacji, medycyny). Przedstawione propozycje poszczególnych autorów stanowią splot różnych czynników warunkujących dorosłość człowieka niepełnosprawnego. Do nich zaliczyć możemy funkcjonowanie w rolach macierzyńskich, rola wartości w życiu człowieka, seksualność, kompetencje społeczne, autonomia, podmiotowość. Problematyka ta została umiejscowiona na tle obszernej literatury. Redaktor konsekwentnie dobrał tematykę poszczególnych rozdziałów wskazując ze dorosłość osób z niepełnosprawnością zależy od wielu czynników o podłożu kulturowym, społecznym i możliwy jest do analizy przy zastosowaniu badań interdyscyplinarnych. Książka odpowiada na aktualne zapotrzebowanie teoretyków i praktyków związanych z edukacją i opieka nad osobami z niepełnosprawnością…”

Z recenzji wydawniczej prof. zw. dr hab. Janiny Wyczesany

Polskie społeczeństwo uczy się niepełnosprawności - w czasach komunizmu ukrywano ją, uniemożliwiano edukację niepełnosprawnych, utrudniano ich rehabilitację, nie dopuszczano do aktywności społecznej. Zamiatano tę problematykę pod dywan, rodziny zostawały same z – najpierw niepełnosprawnym dzieckiem, potem - niepełnosprawnym dorosłym.

Po dwudziestu kilku latach zmieniło się w tej materii w polskiej rzeczywistości bardzo wiele, zmienia się ciągle i wręcz zmieniać się powinno, a nawet musi. Przemiany ustrojowe, a także te związane z wejściem Polski do Unii Europejskiej, która mocno akcentuje i wspiera wszelkie działania wzmacniające niepełnosprawnych, spowodowały, że stali się oni widoczni, mówią swoim głosem, działają, zrzeszają się, podróżują – chciałoby się napisać, że po prostu żyją jak wszyscy. Nie jest tak jednak, bo problemy istnieją nadal, choć mają inny charakter w młodym demokratycznie państwie. Niepełnosprawność to inność, zetknięcie się z innością to (jeśli się nie chce, by była tylko myśleniem o strachu przed nią) konieczność otwarcia, przedefiniowywania, zadawania pytań – konfrontacje tego typu z samym sobą, tak przecież wymagające, za rzadko się ciągle jeszcze urzeczywistniają.

Kiedy czytałam książkę „Niepełnosprawność – w zwierciadle dorosłości” - zbiór artykułów (mniej lub bardziej) naukowych pióra różnych specjalistów czy studentów m.in. z dziedzin psychologii, pedagogiki specjalnej, rehabilitacji – myślałam o mojej dorosłej niepełnosprawnej siostrze. Najpierw o jej dzieciństwie, kiedy to cała była cudowną metodą na poznawanie ludzi - jej bezpośrednie pytania, niestandardowy sposób zachowania, niezwykłość wyobraźni – wprowadzały lekki niepokój do mojego licealnego podówczas towarzystwa. Kiedy zjawiał się ktoś nowy ciekawość Ewki sięgała zenitu, więc na swój własny sposób witała gościa: pytała o wiek, drugie imię, datę urodzin, a następnie albo zostawała, albo wychodziła (wiedziała, co robić), a ja wiedziałam już na ogół bardzo dużo o człowieku – jego sposobie myślenia i odbiorze świata. Dziś moja siostra jest dorosła. Nie wiem, jak potoczy się jej życie, mam jednak nadzieję dzięki zbiorowi „Niepełnosprawność – w świetle dorosłości”, który jest świetną sposobnością do refleksji na temat niepełnosprawności dorosłych i ich świata, że sprawna Europa (czymkolwiek jest) nie odwróci się od swej niesprawnej części (czymkolwiek jest).

Redaktor tomu – Remigiusz J. Kijak, adiunkt w Instytucie Pedagogiki Specjalnej przy Uniwersytecie pedagogicznym w Krakowie ułożył go w pierwszej części jako zbiór artykułów o dorosłości niepełnosprawnych w ogóle (w tym w aspekcie prawnym), w drugiej zaś niejako towarzyszymy niepełnosprawnym w ich życiu widzianym jako ciągłość czasową, podlegającą i biologii, i regułom społecznym.

Teksty są najczęściej naukowymi, opartymi na badaniach, bogatej bibliografii, obiektywizmie autorów artykułami związanymi z tematem niepełnosprawności dorosłych i dlatego – jak sądzę – stanowią one dobrą bazę dla każdego, kto zajmuje się tą problematyką jako badacz.

Czytałam jednak tę książkę jako siostra i znajdowałam w niej pytania, które zadaję sobie sama, które pojawiają się w mojej rodzinie, a są niezwykle złożone i wobec których najbardziej chyba czuje się swego rodzaju niemoc. Uznanie podmiotowości niepełnosprawnych, ich autonomii i pełnego prawa do życia w każdym jego przejawie powinny wiązać się z otwarciem społeczeństwa, by humanistyczne założenia nie pozostawały czczym życzeniem. Tymczasem znalezienie pracy, związki, kwestia seksualności, posiadanie dzieci (przywołuję najbardziej trudne obszary dorosłości niepełnosprawnych) są codziennymi bolączkami. W znacznym stopniu dzieje się tak dlatego, że zmiany wymagają czasu, tym bardziej te mentalne i obyczajowe. Coraz częstszy to widok na polskich ulicach i w mediach – człowiek niepełnosprawny. Gorzej jednak wyobrazić go sobie jako kolegę z pracy albo ojca kolegi naszego dziecka z ławki szkolnej. Być może jest tak, że tak naprawdę do dorosłości niepełnosprawnych muszą dorosnąć najpierw pełnosprawni dorośli? Ich sąsiedzi, rodzice, ewentualni pracodawcy, lekarze?

„Niepełnosprawność – w świetle dorosłości” to pozycja cenna, pozwala się zorientować, dokąd doszliśmy w rozumieniu niepełnosprawności i ile jeszcze przed nami.

Justyna Gola
źródło: http://www.pion.pl/index.php?page=BibliotekON&art=6333&cat=158