Szkoła wobec wyzwań współczesnej edukacji. Role i zadania pedagoga, psychologa i wychowawcy
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 38,00 zł
Niniejsza publikacja powstała w wyniku rozważań podjętych przez osoby zajmujące się problematyką uwarunkowań funkcjonowania szkolnictwa na różnych etapach edukacyjnych. Tak jak szerokie kompetencje powinni posiadać pedagodzy, psycholodzy i wychowawcy, tak książka ta porusza problematykę sięgającą do wielu dyscyplin naukowych.
Książka dostępna w wersji papierowej i elektronicznej e-book
Niniejsza publikacja powstała w wyniku rozważań podjętych przez osoby zajmujące się problematyką uwarunkowań funkcjonowania szkolnictwa na różnych etapach edukacyjnych. Tak jak szerokie kompetencje powinni posiadać pedagodzy, psycholodzy i wychowawcy, tak książka ta porusza problematykę sięgającą do wielu dyscyplin naukowych. Praca zawiera 12 artykułów, których autorami są osoby związane z nauczaniem w szkołach, na uczelniach czy też w placówkach wspomagających pracę szkoły. Składają się na nią rozważania zarówno teoretyczne, jak i praktyczne.
Artykuł B. Ogonowski dotyczy funkcjonowania pedagogów i psychologów w rzeczywistości szkolnej. Autorka wskazuje, jakie problemy i ograniczenia mają oni w związku z wykonywaniem wielu czynności pozapedagogicznych, do jakich interwencyjnie są wykorzystywani. Ponadto zwraca ona uwagę na to, że takie podejście, związane z wielozadaniowością pedagogów i psychologów, uniemożliwia im udzielanie pomocy tym uczniom i rodzicom, którzy rzeczywiście jej potrzebują. Powoduje to z kolei szukanie przez nich pomocy na forach internetowych czy u anonimowych osób, które są specjalistami od wszystkiego.
Kolejny artykuł, U. Strzelczyk-Raduli, porusza problematykę pracy pedagogów w obliczu sytuacji kryzysowej. Autorka podkreśla również to, że pomieszanie zadań, do jakich delegowani są pedagodzy, komplikuje skuteczność niesienia pomocy dzieciom i ich rodzinom znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych. Szeroko opisuje ona formy wspierania pedagogów i uczniów oferowane przez pracowników ośrodków interwencji kryzysowej. Przedstawia szczegółowo problemy, z jakimi zgłaszają się rodzice i dzieci do pedagogów oraz psychologów pracujących w takich ośrodkach, a także ukazuje trudną sytuację niektórych uczniów.
Artykuł I. Koszyk pokazuje, jakie rozwiązania związane z pomocą psychologiczno-pedagogiczną są dostępne w Opolu. Przedstawiona oferta obejmuje zajęcia zarówno dla dzieci utalentowanych, jak i borykających się ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się czy też z zaburzeniami w sferze emocjonalno-społecznej. Dzięki temu Czytelnik może się zapoznać z dobrymi praktykami realizowanymi w szkołach w tym mieście.
Z kolei P. Gindrich porusza bardzo ważny problem, z którym muszą się zmagać pedagodzy, a mianowicie – wyuczonej bezradności uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Autor opisuje triangulacyjny model tego zjawiska, który stworzył na podstawie ujęć teoretycznych. Przedstawia także badania związane z wyuczoną bezradnością ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi z perspektywy trudności w uczeniu się i zaburzeń towarzyszących.
K. Dworecka opisuje funkcjonowanie uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w jednostkach oświatowych z oddziałami integracyjnymi w Opolu. Autorka dokonuje analizy kształcenia specjalnego w takich jednostkach, pokazując, jak funkcjonują przedszkola i szkoły, które mają oddziały integracyjne, a także przedstawia, jakie formy zajęć oferuje się uczęszczającym do nich dzieciom.
Kolejny artykuł, M. Garbca, porusza problematykę edukacji włączającej. Czytelnik może się dzięki niemu zapoznać z terminologią związaną z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, warunkami realizacji edukacji włączającej, a co najważniejsze – również z zaleceniami dla praktyki edukacyjnej.
O diagnozowaniu i wspieraniu rozwoju ucznia zagrożonego wystąpieniem dysleksji pisze E. Jędrzejowska. Autorka podaje symptomy ryzyka wystąpienia dysleksji w wieku przedszkolnym, co związane jest z diagnozą identyfikacyjną. Następnie przedstawia ona narzędzia, które mogą być przydatne w diagnozowaniu tych trudności w nauce.
Artykuł R. Reclik dotyczy trudności w uczeniu się matematyki na etapie wczesnoszkolnym. Autorka podkreśla, że właśnie uczenie się matematyki już na samym początku edukacji szkolnej sprawia uczniom wiele problemów. W dalszej części artykułu podaje ona przyczyny tych trudności, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
Kolejny artykuł związany jest z oddziaływaniami profilaktycznymi, które wspomagają proces wychowywania w domu i szkole, a także funkcjonowanie szkoły w kontekście kontaktów nauczyciel–rodzic. S. Śliwa opisuje, jakie kompetencje powinni posiadać nauczyciele-wychowawcy uczący na co dzień uczniów trudnych. Ukazuje on, jak duże umiejętności, doświadczenie i wiedzę powinni mieć pedagodzy, co wpisuje się w tematykę całej publikacji.
W następnym artykule S. Kania opisuje współczesne tendencje w profilaktyce, bazujące na profilaktyce pozytywnej. Autor podkreśla, jak ważne w dzisiejszych czasach staje się prawidłowe utrzymanie funkcji rodziny i jej struktury. Wyzwanie to jest istotne w szczególności w kontekście poziomów profilaktyki, na których oddziaływania względem rodziny są różnorodne, a rodzice są zarówno ich odbiorcami, jak i ich realizatorami.
Artykuł A. Śliwy i S. Śliwy również porusza problematykę związaną z rodzicami uczniów, ale w odniesieniu do ich kontaktów ze szkołą i nauczycielami. Autorzy sygnalizują, że współpraca ta niekiedy jest trudna, ponieważ zarówno nauczyciele, jak i rodzice wzajemnie na siebie narzekają, zamiast współdziałać. Badacze wskazują także, że tę sytuację problemową można rozwiązać, przyjmując wspólny cel: dobro dziecka.
Na zakończenie Czytelnicy mogą zapoznać się z przykładem dobrych praktyk w zakresie kształcenia ustawicznego w społeczeństwie norweskim w opracowaniu A. Sobczak. Autorka podkreśla, że kształcenie ustawiczne staje się współczesnym wymogiem cywilizacyjnym, a ze względu na to, że Norwegia jest w czołówce państw europejskich, w których udział dorosłych w edukacji jest największy, warto zapoznać się z jej systemem edukacyjnym. Artykuł ten wieńczy rozważania podjęte w publikacji, sygnalizując, że warto zajmować się problemami nieco dalszymi, a nie tylko bieżącymi.
Książka ta może posłużyć zarówno osobom uczącym przyszłych nauczycieli, jak i samym nauczycielom, wychowawcom, pedagogom czy też psychologom. Porusza ona różnorodne tematy w kontekście trans- i interdyscyplinarnym, co powinno być ciekawe dla wielu Czytelników.
Redaktorzy
Opis
- Książka elektroniczna - E-book
- Epub, Mobi
- Książka papierowa
- oprawa miękka
Specyficzne kody
- isbn
- 978-83-8095-373-4
Koszyk Irena
Ogonowski Bronisława
Adamek Irena
Śliwa Sławomir
Oficyna Wydawnicza "Impuls"
Autor | Koszyk Irena, Ogonowski Bronisława, Adamek Irena, Śliwa Sławomir |
ISBN druk | 978-83-8095-373-4 |
ISBN e-book |
|
Objętość | 204 stron |
Wydanie | I, 2018 |
Format | B5 (160x235) |
Oprawa | miękka, klejona, fola matowa |
Wstęp
Bronisława Ogonowski
Pedagog szkolny w realnym i wirtualnym świecie – wyzwania i możliwości
Urszula Strzelczyk-Raduli
Pedagog szkolny w sytuacji kryzysu rodziny i dziecka
Irena Koszyk
Miejsce pomocy psychologiczno-pedagogicznej w polityce oświatowej Opola
Przykłady rozwiązań
Piotr Gindrich
O wyuczonej bezradności uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Krystyna Dworecka
Próbujmy żyć razem. Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w przedszkolach i szkołach z oddziałami integracyjnymi w Opolu
Mariusz Garbiec
Realizacja założeń edukacji włączającej jako wyzwanie dla współczesnej szkoły
Ewa Jędrzejowska
Diagnozowanie i wspieranie rozwoju dziecka z grupy ryzyka dysleksji na etapie wczesnej edukacji
Renata Reclik
Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych i wspieranie rozwoju uczniów w wieku wczesnoszkolnym z trudnościami w uczeniu się matematyki
Sławomir Śliwa
Kompetencje profilaktyczne pedagogów w świetle profilaktyki problemów wychowawczych ucznia
Sławomir Kania
Profilaktyka pozytywna bazująca na rodzinie – kierunki i perspektywy rozwoju
Anna Śliwa, Sławomir Śliwa
Współpraca szkoły z rodzicami jako ustawiczne wyzwanie w pracy nauczyciela-wychowawcy
Anna Sobczak
Kształcenie ustawiczne w społeczeństwie norweskim jako przykład dobrych praktyk
Wstęp
W dzisiejszych czasach od nauczycieli, pedagogów i psychologów pracujących w szkołach wymaga się wielu rzeczy. Zdarza się tak, że pedagog i psycholog są od różnych zadań, co utrudnia im wykonywanie swoich obowiązków. Są to osoby, które najczęściej wykorzystywane są do zadań interwencyjnych, co zaburza ich codzienną pracę. Z jednej strony ta wielozadaniowość podyktowana jest zmianami, które następują w szkołach. Z drugiej strony przyjęło się, że zarówno pedagog, jak i psycholog to osoby, które potrafią radzić sobie z wieloma wyzwaniami.
Również nauczyciele-wychowawcy zmagają się z coraz to nowszymi problemami. Wystarczy zobaczyć, jak zmieniły się zachowania ryzykowne uczniów. Wagarowanie, palenie papierosów, spożywanie alkoholu czy też zażywanie innych substancji psychoaktywnych to jedynie czubek góry lodowej. Wachlarz ten uzupełniają nowe zachowania ryzykowne, związane m.in. z cyberprzemocą, sekstingiem, stalkingiem czy chociażby ortoreksją.
Należy zaznaczyć, że wyznaczniki jakości nowego modelu organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole mówią o następujących formach działań:
zajęcia rozwijające zdolności ucznia;
zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się;
zajęcia specjalistyczne: korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne i inne zajęcia o charakterze terapeutycznym;
zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu – w przypadku uczniów szkół podstawowych i uczniów szkół ponadpodstawowych; porady i konsultacje; warsztaty.
Już w 2010 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej wyznaczyło zasady, których należy przestrzegać w szkole, takie jak:
zasada indywidualizacji pracy z uczniem;
zasady „pomocy bliżej ucznia”;
zasady „pomocy bliżej rodzica”;
zasady „pomocy bliżej nauczyciela”;
zasady elastyczności oraz adekwatności planowanych i realizowanych działań do potrzeb ucznia.
Należy również pamiętać, że rodzice oczekują od wychowawców tego, by pomogli im oni wychować dzieci. Nauczyciel powinien być ekspertem, który ma złoty środek na wszystko.
Wystarczy tylko spojrzeć, jak szeroki wachlarz kompetencji powinien mieć nauczyciel w Unii Europejskiej. Są one następujące:
1. Związane z procesem uczenia się i nauczania:
umiejętność pracy w wielokulturowej i zróżnicowanej społecznie klasie;
umiejętność stworzenia dogodnych warunków do uczenia się;
umiejętność włączenia technologii informacyjno-komunikacyjnej do codziennego funkcjonowania uczniów;
umiejętność pracy w zespole (nauczycieli, osób szkolących i innych – team work) bezpośrednio zaangażowanym w uczenie się tej samej grupy uczniów;
umiejętność współpracy przy tworzeniu programów nauczania, organizacji procesu kształcenia i oceniania;
umiejętność współpracy z osobami ze środowiska lokalnego i z rodzicami;
umiejętność dostrzegania i rozwiązywania problemów;
umiejętność ciągłego rozszerzania swojej wiedzy i doskonalenia swoich umiejętności.
2. Związane z kształtowaniem postaw uczniowskich:
umiejętność wykształcenia w uczniach postawy obywatelskiej i społecznej;
umiejętność promowania takiego rozwoju kompetencji uczniów, które pozwolą im jako pełnoprawnym obywatelom danego państwa z sukcesem funkcjonować w społeczeństwie wiedzy;
umiejętność łączenia kształtowania wymaganych kompetencji z nauczaniem i uczeniem się danego przedmiotu.
Dodatkowo duży nacisk kładzie się na kształtowanie u uczniów kompetencji kluczowych. W Zaleceniu Parlamentu Europejskiego i Rady z 2006 r. kompetencje te definiuje się jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji. W dokumencie tym wyznaczono osiem kompetencji kluczowych:
porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne; kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się;
kompetencje społeczne i obywatelskie;
inicjatywność i przedsiębiorczość;
świadomość i ekspresja kulturalna.
Z kolei zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. najważniejsze umiejętności rozwijane w ramach kształcenia ogólnego w szkole podstawowej to:
sprawne komunikowanie się w języku polskim i w językach obcych nowożytnych;
sprawne wykorzystywanie narzędzi matematyki w życiu codziennym, a także kształcenie myślenia matematycznego; poszukiwanie, porządkowanie, krytyczna analiza i wykorzystanie informacji z różnych źródeł;
kreatywne rozwiązywanie problemów z różnych dziedzin ze świadomym wykorzystaniem metod i narzędzi wywodzących się z informatyki, w tym programowanie;
rozwiązywanie problemów, również z wykorzystaniem technik mediacyjnych; praca w zespole i społeczna aktywność; aktywny udział w życiu kulturalnym szkoły, środowiska lokalnego i kraju.
Kompetencje te potrzebne są do realizacji rozwoju osobistego, a nauczyciele, pedagodzy i psychologowie powinni kształtować je u dzieci i młodzieży. Ponieważ wymaga się od nich kształtowania takich umiejętności, wcześniej oni sami powinni opanować je w odpowiednim stopniu.
Publikacja stanowi cenne źródło wiedzy o pedagogu szkolnym i osobach z niepełnosprawnością, a także o możliwościach i sposobach ich kształcenia oraz szeroko rozumianej profilaktyce. W tym kontekście dzięki walorom poznawczym i dydaktycznym praca zasługuje na pozytywną ocenę. Przeznaczona jest ona dla osób interesujących się zakreślonymi problematykami.
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Janusza Kirenki
Wartością pracy, a zarazem osiągnięciem autorów i redaktorów naukowych jest przede wszystkim to, że przy dość wyraźnym skoncentrowaniu się na głównym temacie, którym są „role i zadania pedagoga, psychologa i wychowawcy”, udało się uniknąć jednostronności w podejściu do poszczególnych obszarów tegoż zagadnienia. Interdyscyplinarność, która dziś wydaje się nie tylko modą, ale i koniecznością, uzewnętrznia się w niniejszym tomie w dobrym tego słowa znaczeniu.
Z recenzji prof. nadzw. dr. hab. Mirosława Kowalskiego
Zobacz także
Powiązane produkty
- Brak powiązanych produktów