Zielińska-Pękał Daria

Autorka książki jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki (Uniwersytet Zielonogórski). Napisała pracę doktorską na temat „Przekaz telewizyjny w odbiorze młodzieży gimnazjalnej”. Aktualnie pracuje jako adiunkt w Zakładzie Pedagogiki Społecznej na Wydziale Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Witelona w Legnicy.

Jej zainteresowania koncentrują się wokół zagadnień związanych z mediami oraz poradnictwem. W ostatnim czasie przedmiotem jej badań stało się tzw. poradnictwo zapośredniczone. Jest autorką wielu publikacji z tego zakresu.

Wybrana bibliografia:

Refleksje o poradnictwie debiutujących doradców, Oficyna Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009. Poradnictwo a świat mediów [w:] „Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu” pod red A.Kargulowej, PWN 2009. Klient w poradnictwie telewizyjnym - między oglądaniem a doświadczaniem [w:] Dyskursy młodych andragogów. T. 10 / red. nauk. Małgorzata Olejarz - Zielona Góra: Oficyna Wydaw. Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2009. Zapośredniczone poradnictwo [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku: T. 7: V - Ż . - Warszawa: Wydaw. Akademickie "Żak", 2008. Od wirtualnego realis do symulakrum. Historia pewnego zniewolenia, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2007, nr 3. Pomiędzy krzątactwem a rytualizacją - codzienne formy "bycia" z mediami [w:] Estetyka - Sztuka - Media: przestrzenie i konteksty pedagogiczne, praca zbiorowa red. M. Jabłońska, ATUT, Wrocław 2008. Poradnictwo zapośredniczone – rozważania definicyjne i pierwsze próby badawcze [w:] Dyskursy młodych andragogów, T.8/ red. nauk. Małgorzata Olejarz – Zielona Góra, Oficyna Wydaw. Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2007. Wykorzystanie hermeneutyki w badaniach nad tekstem medialnym [w:] Dyskursy młodych andragogów. T. 5 / red. nauk. Józef Kargul .- Zielona Góra: Oficyna Wydaw. Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2004; Telewizyjny "talk show" jako instytucja poradnicza [w:] Dyskursy młodych andragogów. T. 4 / red. nauk. Józef Kargul .- Zielona Góra: Oficyna Wydaw. Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2003.

Siarkiewicz Elżbieta

Pracownik naukowy Katedry Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Zielonogórskiego. Prowadzi wykłady, ćwiczenia i seminaria dotyczące diagnozy pedagogicznej, metod pracy doradców, poradnictwa i poradoznawstwa. Pracuje z przyszłymi pedagogami, doradcami, pracownikami socjalnymi. Wykorzystuje bogate zawodowe doświadczenie zdobyte w pracy doradczej, terapeutycznej i diagnostycznej w działalności badawczej i naukowej. Oublikowała już kilka książek oraz liczne artykuły związane z problematyką poradniczą. Jest współzałożycielką Naukowego Towarzystwa Poradoznawczego (NTP) orazstałą uczestniczką Letniej Szkoły Młodych Andragogów. Publikuje w dwujęzycznym czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”.

Trębińska-Szumigraj Ewa

Pracownik naukowy Katedry Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Zielonogórskiego. Prowadzi wykłady, ćwiczenia i seminaria dotyczące diagnozy pedagogicznej, metod pracy doradców, poradnictwa i poradoznawstwa. Pracuje z przyszłymi pedagogami, doradcami, pracownikami socjalnymi. Wykorzystuje bogate zawodowe doświadczenie zdobyte w pracy doradczej, terapeutycznej i diagnostycznej w działalności badawczej i naukowej. Oublikowała już kilka książek oraz liczne artykuły związane z problematyką poradniczą. Jest współzałożycielką Naukowego Towarzystwa Poradoznawczego (NTP) oraz stałą uczestniczką Letniej Szkoły Młodych Andragogów. Publikuje w dwujęzycznym czasopiśmie „Studia Poradoznawcze”.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Wstęp    

Rozdział I

Rozumienie profesjonalizmu a kształcenie doradców   

1. Między profesją a zawodem (od uwolnienia do zniewolenia)    

2. Profesjonalizm nowoczesny   

3. Niejednoznaczność oczekiwań   

3.1. Niejednoznaczność oczekiwań w obszarze edukacji 

3.2. Niejednoznaczność oczekiwań w obszarze pracy zawodowej   

3.3. Niejednoznaczność oczekiwań w prowadzonych refleksjach „nad” i „w” praktyce poradniczej 

Rozdział II

Drzewo wsparcia – doświadczanie i rozumienie problemów społecznych 

1. Gry miejskie   

2. Opis projektu Drzewo wsparcia   

3. Rekrutacja i wzajemne relacje uczestników gry 

4. Edukacja przez rozwiązywanie problemów w grupie   

5. Superwizja i podział ról w konstruowaniu projektu    

6. Doświadczanie problemów przez zmienność ról

7. Redefinicje i rekonstrukcje – „stawanie się” przez uczestnictwo 

Podsumowanie projektu 

Konspekty do zajęć dydaktycznych wraz z komentarzem    

Rozdział III

Etiudy poradnicze – o weryfikacji metod pracy doradców   

1. Dlaczego etiuda?   

2. Konstruowanie etiud – pomaganie oferowane   

3. Dekonstruowanie Etiud poradniczych – trudności w realizacji projektu    

3.1. Poradnictwo w mało przyjaznych miejscach   

3.2. Poradnictwo na ulicy, czyli spotkanie dwóch obcych (Innych)   

3.3. Mało aktywny udział w praktyce poradniczej    

4. Rekonstruowanie Etiud poradniczych – pomaganie „sterowane” (?)   

5. Prospektywna pomoc komunikacyjna 

Podsumowanie projektu    

Konspekty do zajęć dydaktycznych wraz z komentarzem    

Rozdział IV

Stragan dobrych rad – wokół poradniczych ofert   

1. Po co metafora? 

2. Dlaczego „stragan”? Opis idei 

3. Przestrzeń dla poradniczego doświadczenia   

4. Stragan dobrych rad jako przestrzeń dla studiowania poradniczej praktyki 

5. Możliwe interpretacje   

6. Poradnictwo na poczekaniu 

7. Osobiste oceny uczestników 

8. „Przekonywanie jest bezpłodne”   

9. Odpowiedzialność i zaufanie   

Podsumowanie projektu 

Konspekty do zajęć dydaktycznych wraz z komentarzem 

Rozdział V

Konstruowanie poradniczych doświadczeń i umiejętności 

1. Uczenie się/rozumienie roli doradcy 

2. Poradnicze doświadczenie i refleksja w praktyce 

3. Stawanie się doradcą w codzienności 

4. Doradca jako refleksyjny badacz   

Rozdział VI

Refleksje nad możliwością i efektami zastosowania etnografii performatywnej w procesie/metodyce kształcenia doradców 

1. Refleksyjna praxis

2. Etnografia performatywna jako akademicki konstrukt 

3. Moc zaangażowania   

4. Moc doświadczenia i doświadczania   

Zakończenie 

Bibliografia   

Edukacyjny śmigus-dyngus

Rozprawa Elżbiety Siarkiewicz, Ewy Trębińskiej-Szumigraj, Darii Zielińskiej-Pękał pt. Edukacyjne prowokacje. Wykorzystanie etnografii performatywnej w procesie kształcenia doradców, (Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012) jest wynikiem dydaktycznej inspiracji, jaka pojawiła się dzięki pasji nauczycieli akademickich, poszukujących nowych form wspomagania procesu studiowania w ramach prowadzonych przez siebie zajęć ze studentami. Tylko ktoś, kto tak właśnie podchodzi do swojego zawodu i chce w nim rozmiłować swoich studentów, wpada na pomysł, który otwiera zupełnie nowe podejścia do analizowania problemu andragogicznego doradztwa. Jedna metafora wzmacnia w tej narracji inną metaforę tylko po to, by podkreślić poziom zaangażowania naukowców w otwieranie refleksyjnej przestrzeni do dialogu o kluczowych dla interesującej ich dyscypliny wiedzy problemów. Jest to rozprawa z pogranicza pedagogiki szkoły wyższej, w tym szczególnie - dydaktyki szkoły wyższej i andragogiki.

Nie jest to książka stricte naukowa, jeśli weźmiemy pod uwagę to, że w dużej mierze autorki skupiają się na odnowieniu tradycyjnej dydaktyki, którą już same są znużone, kreując nowe formy i metody aktywizujące obie strony procesu kształcenia. Nie można jednak odmówić jej naukowej narracji i treści, gdyż autorki doskonale wykorzystują najnowsze teorie nauk społecznych do wyjaśniania i interpretowania analizowanych procesów kształcenia oraz ich dydaktycznych efektów. Tego typu prac jest na naszym rynku niewiele.

Są tu omówione zajęcia ze studiującymi poradnictwo, które trafnie nawiązują do pedagogiki Gestalt, konstruktywizmu, happeningu, sztuki performance, do elementów dydaktyki przez przeżywanie, by zachęcić kandydatów do zawodu do aktywnego uczenia się. Mamy tu bardzo ciekawą prezentację założeń i sprawdzonych już form realizacji projektu dydaktycznego, którego głównym przesłaniem jest aktywizacja studentów do uczenia się w działaniu i przez jego przeżywanie, doświadczanie i wzbudzanie autorefleksji. Jest to niesłychanie ważne i cenne, by w toku edukacji wyczulić kandydatów do tego zawodu na umiejętne poznawanie wiedzy. Szczególną zaletą tego tomu jest zachęcanie edukatorów do kształcenia umiejętności dostrzegania i rozumienia problemów społecznych w toku i dzięki zabawom, które stają się źródłem płodnych konwencji, pozwalających na rozwój ich (także przypadkowych) uczestników.

Znajdziemy w niniejszej publikacji odpowiedź na pytanie, jak stać się konstruktywistycznym nauczycielem. Autorki pokazują nam swój warsztat od kuchni, dzieląc się nie tylko osobistymi wrażeniami, odwołując do założeń naukowych z obszaru pedeutologii czy andragogiki, ale także prezentując fragmenty uzyskanych efektów w postaci plakatów, wypowiedzi studentów itp. Ze zdumieniem odkryjemy w proponowanych projektach gry i formy prace, które od stu lat realizowane są w ruchu skautowym (harcerskim). Ci, którzy mają to doświadczenie społeczne w swojej biografii, natychmiast uchwycą sens i socjalizacyjną wartość proponowanych zajęć. Gry dydaktyczne są bowiem doskonałą symulacją procesów i zdarzeń, dzięki którym możemy sprawdzać swoją gotowość do profesjonalnego czy społecznego działania, bez realnych szkód dla jego obiektów. Stosowane są w kształceniu sił zbrojnych, kadr menedżerskich jak i służb społecznych czy polityków. Przywrócenie im należytego miejsca także w pedagogice akademickiej jest powrotem do wielokrotnie już realizowanych metod aktywizujących młodzież w procesie studiowania. Etnografia performatywna jest niewątpliwie tą, która ma na celu kształcenie holistyczne, integralne, by w procesie uczenia się procesy intelektualne były równoważone z cielesnym doświadczaniem świata innego człowieka. Jest to także niewątpliwie interesująca kulturowo wymiana doświadczeń i podejmowanie dzięki nim świadomego dialogu.

Zamieszczenie konspektów zajęć w powyższym nurcie i klimacie, duchu refleksyjnej zabawy czyni tę książkę niezwykle ważną inspiracją do konstruowania własnych ich odmian, projektów czy nowych metod kształcenia. Biorąc pod uwagę autentyzm, kreatywność i pedagogiczną wartość zawartych w tej książce projektów, można stwierdzić, że czytając o nich, stajemy się niejako uczestnikami dydaktycznego koncertu. Całość znakomicie spina teoretyczna analiza konstruowania poradniczych doświadczeń i umiejętności, zachęcając zarazem każdego, kto stanie się w tym zakresie profesjonalistą, do pogłębiania swoich kompetencji, refleksyjnego odwoływania się do własnych doświadczeń, badań, superwizji czy społecznej wymiany myśli i doświadczeń.

Jak dla mnie jest to pedagogiczny śmigus-dyngus na tych, którzy tkwią w starych schematach kształcenia andragogów.

źródło: sliwerski-pedagog.blogspot.com/2013/04/edukacyjny-smigus-dyngus.html

Recenzja wydawnicza książki Elżbiety Siarkiewicz, Ewy Trębińskiej-Szumigraj, Darii Zielińskiej-Pękał pt. Edukacyjne prowokacje. Wykorzystanie etnografii performatywnej w procesie kształcenia doradców, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012

Recenzowana rozprawa jest wynikiem dydaktycznej inspiracji, jaka pojawiła się dzięki pasji nauczycieli akademickich, poszukujących nowych form wspomagania procesu studiowania w ramach prowadzonych przez siebie zajęć ze studentami. Tylko ktoś, kto tak właśnie podchodzi do swojego zawodu i chce w nim rozmiłować swoich studentów, wpada na pomysł, który otwiera zupełnie nowe podejścia do analizowania problemu andragogicznego doradztwa. Jednak metafora wzmacnia w tej narracji inną metaforę tylko po to, by podkreślić poziom zaangażowania naukowców w otwieranie refleksyjnej przestrzeni do dialogu o kluczowych dla interesującej ich dyscypliny wiedzy problemów. Jest to rozprawa z pogranicza pedagogiki szkoły wyższej, w tym szczególnie - dydaktyki szkoły wyższej i andragogiki. Nie jest to książka stricte naukowa, jeśli weźmiemy pod uwagę to, że w dużej mierze autorki skupiają się na odnowieniu tradycyjnej dydaktyki, którą już same są znużone, kreując nowe formy i metody aktywizujące obie strony procesu kształcenia. Nie można jednak odmówić jej naukowej narracji i treści, gdyż autorki doskonale wykorzystują najnowsze teorie nauk społecznych do wyjaśniania i interpretowania analizowanych procesów kształcenia oraz ich dydaktycznych efektów. Tego typu prac jest na naszym rynku niewiele.

Są tu zatem omówione zajęcia ze studiującymi poradnictwo, które trafnie nawiązują do pedagogiki Gestalt, konstruktywizmu, happeningu, sztuki performance, do elementów dydaktyki przez przeżywanie, by zachęcić kandydatów do zawodu do aktywnego uczenia się. Mamy tu bardzo ciekawą prezentację założeń i sprawdzonych już form realizacji projektu dydaktycznego, którego głównym przesłaniem jest aktywizacja studentów do uczenia się w działaniu i przez jego przeżywanie, doświadczanie i wzbudzanie autorefleksji. Jest to niesłychanie ważne i cenne, by w toku edukacji wyczulić kandydatów do tego zawodu na umiejętne poznawanie wiedzy. Szczególną zaletą tego tomu jest zachęcanie edukatorów do kształcenia umiejętności dostrzegania i rozumienia problemów społecznych w toku i dzięki zabawom, które stają się źródłem płodnych konwencji, pozwalających na rozwój ich (także przypadkowych) uczestników.

Znajdziemy tu też odpowiedź na pytanie, jak stać się konstruktywistycznym nauczycielem. Autorki pokazują nam swój warsztat od kuchni, dzieląc się nie tylko osobistymi wrażeniami, odwołując do założeń naukowych z obszaru pedeutologii czy andragogiki, ale także prezentując fragmenty uzyskanych efektów w postaci plakatów, wypowiedzi studentów itp. Ze zdumieniem odkryjemy w proponowanych projektach gry i formy prace, które od stu lat realizowane są w ruchu skautowym (harcerskim). Ci, którzy mają to doświadczenie społeczne w swojej biografii, natychmiast uchwycą sens i socjalizacyjną wartość proponowanych zajęć. Gry dydaktyczne są bowiem doskonałą symulacją procesów i zdarzeń, dzięki którym możemy sprawdzać swoją gotowość do profesjonalnego czy społecznego działania, bez realnych szkód dla jego obiektów. Stosowane są w kształceniu sił zbrojnych, kadr menedżerskich jak i służb społecznych czy polityków. Przywrócenie im należytego miejsca także w pedagogice akademickiej jest powrotem do wielokrotnie już realizowanych metod aktywizujących młodzież w procesie studiowania. Etnografia performatywna jest niewątpliwie tą, która ma na celu kształcenie holistyczne, integralne, by w procesie uczenia się procesy intelektualne były równoważone z cielesnym doświadczaniem świata innego człowieka. Jest to także niewątpliwie interesująca kulturowo wymiana doświadczeń i podejmowanie dzięki nim świadomego dialogu.

Zamieszczenie konspektów zajęć w powyższym nurcie i klimacie, duchu refleksyjnej zabawy czyni tę książkę niezwykle ważną inspiracją do konstruowania własnych ich odmian, projektów czy nowych metod kształcenia. Biorąc pod uwagę autentyzm, kreatywność i pedagogiczną wartość zawartych w tej książce projektów, można stwierdzić, że czytając o nich, stajemy się niejako uczestnikami dydaktycznego koncertu. Całość znakomicie spina teoretyczna analiza konstruowania poradniczych doświadczeń i umiejętności, zachęcając zarazem każdego, kto stanie się w tym zakresie profesjonalistą, do pogłębiania swoich kompetencji, refleksyjnego odwoływania się do własnych doświadczeń, badań, superwizji czy społecznej wymiany myśli i doświadczenia [...]

Prof. zw. dr hab. Bogusław Śliwerski
Katedra Podstaw Pedagogiki APS w Warszawie