Edusfera jako holistyczna kategoria pedagogiki ogólnej
Podtytuł: Zarys idei
Autor:
Schulz Roman
ISBN: 978-83-8095-503-5
34,00 zł
Rozprawa Romana Schulza jest [...] kluczową dla polskiej pedagogiki ogólnej propozycją systemowego, a więc i holistycznego ujęcia fenomenów pedagogicznych. [...] Na takie książki czeka się z największą przyjemnością. Będą do niej sięgać [...] kolejne pokolenia pedagogów.
W niniejszym studium rozważa się potrzebę oraz możliwość wzbogacenia ogółu dotychczasowych terminów desygnujących całość zjawisk edukacyjnych w społeczeństwie przez pojęcie edusfery. W ramach tak określonego projektu dokonuje się – w trybie analizy konceptualnej – dwuwymiarowej charakterystyki dziedziny edukacji: jako części systemu socjokulturowego oraz jako odrębnej całości kulturowej. Zastosowanie obydwu tych perspektyw wydaje się przydatne (a może nawet niezbędne) do pełnego określenia statusu zjawisk edukacyjnych.
Powody podjęcia i zrealizowania takiego zamierzenia były trzy. Pierwszy to „utrata” przez pedagogikę ogólną właściwej sobie dziedziny poznania w następstwie dyferencjacji pedagogiki na zbiór rozmaitych, specjalistycznych nauk o wychowaniu. Drugim był utrzymujący się zwyczaj zawężonego pojmowania przedmiotu pedagogiki, polegający na utożsamianiu go z edukacyjnym agosem, z pominięciem innych ważnych jego wymiarów jako bytu kulturowego. Powód trzeci to dominujący we współczesnej myśli pedagogicznej obraz edukacji jako tworu addytywnego (prostej agregacji składników), amorficznego (pozbawionego wymiaru strukturalnego) oraz zajmującego nie w pełni określone miejsce w ogólnym porządku socjokulturowym.
W odróżnieniu od perspektywy zdroworozsądkowej optyka systemologiczna ujmuje „edukację jako całość” w specyficzny sposób. Całość to bynajmniej nie synonim wszystkiego (co nam się kojarzy z wychowaniem) ani równoznacznik sumarycznego zbioru składników, lecz „wszystkie elementy czegoś tworzące razem jakąś samodzielną jednostkę”. A zatem bez uprzedniego zdefiniowania statusu części, określenia ich rodzaju oraz ustalenia łączących je relacji nie jest możliwe mówienie o „całości edukacyjnej” w poznawczo istotnym sensie. W myśl przyjętych tu założeń całością systemową tego rodzaju jest właśnie edusfera.
Z analizy usytuowania edusfery względem jej nadsystemów wynika, że nie tylko ma ona status organu (oraz narzędzia) życia zbiorowego, lecz także jest swoistym, strukturalnie odrębnym i (stosunkowo) niezależnym organizmem (systemem) kulturowym. Jej części powinny zatem być definiowane w terminach dziedzin, właściwych każdej odrębnej całości kulturowej. Są to: sfera kultury materialnej, edukacyjna socjosfera (w tym agosfera), dziedzina kultury symbolicznej (języka i komunikacji) oraz segment kultury duchowej (form świadomości edukacyjnej).
Wszystkie one łącznie tworzą dopiero całość zwyczajowo nazywaną „rzeczywistością pedagogiczną”. Całość ta wydaje się zarazem stanowić właściwą dziedzinę studiów i badań pedagogiki ogólnej (kiedyś – całej pedagogiki).
W początkowej fazie prac nad niniejszym studium chodziło o pewien rodzaj ćwiczenia intelektualnego, polegającego na zastosowaniu perspektywy strukturalnej (systemowej) w odniesieniu do jednego z głównych problemów pedagogiki ogólnej: statusu wychowania. A tytuł planowanego produktu miał brzmieć: „Dziedzina edukacji w świetle systemowego paradygmatu »część – całość«”. W miarę prowadzonych prac zadanie to przyjęło postać ambitniejszą, a książka otrzymała obecny tytuł. [...]
Zarys idei
199 Przedmioty
Opis
- Książka elektroniczna - E-book
- EPUB
- Książka papierowa
- oprawa miękka
Specyficzne kody
- isbn
- 978-83-8095-503-5
Schulz Roman
emerytowany profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor publikacji z dziedziny pedagogiki ogólnej, innowatyki pedagogicznej i teorii szkoły. Rzecznik stosowania optyki antropologicznej na gruncie filozofii wychowania. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół takich zagadnień, jak: postęp kulturowy w wychowaniu, pedagogika szkoły, kierunki rozwoju edukacji w społeczeństwie postindustrialnym, relacje między pedagogiką a antropologią, technologia komputerowa w kształceniu i badaniach pedagogicznych oraz wykorzystanie teorii informacji w pedagogice.
Oficyna Wydawnicza "Impuls"
Autor | |
ISBN druk | 978-83-8095-503-5 |
ISBN e-book | 978-83-8095-543-1 |
Objętość | 108 strony |
Wydanie | I, 2018 |
Format | B5 (160x235) |
Oprawa | miękka, klejona |
Słowo wstępne
Rozdział 1
Dziedzina edukacji i jej nadsystemy
Wprowadzenie
Opieka osobników dorosłych nad dorastającymi
Homeostaza społeczna
Rozwój osobniczy
Uniwersum pracy ludzkiej
Podsumowanie
Rozdział 2
Edusfera – w stronę oglądu całościowego
Rozdział 3
Materialny wymiar edusfery
Rozdział 4
Edukacyjna socjosfera
Człowiek społeczny
Edukacyjna socjosfera
Świat osobowy
Struktury i operacje
Integrony edukacyjne
Płaszczyzny integracji struktur edukacyjnych (na przykładzie szkoły)
Procesy transformacyjne
Rozdział
Agosfera
Idee agosu edukacyjnego
Agos jako świadczenie opieki
Agos jako kierowana socjalizacja
Agos jako czyn
Rozdział 6
Semioza: język, komunikacja i dyskurs w edusferze
Języki edusfery
Komunikacja
Dyskurs
Rozdział 7
Formy świadomości edukacyjnej
Świadomość, świadomość społeczna, kultura duchowa
Świadomość edukacyjna
Pedagogika
Rozprawa Romana Schulza jest [...] kluczową dla polskiej pedagogiki ogólnej propozycją systemowego, a więc i holistycznego ujęcia fenomenów pedagogicznych. [...] Na takie książki czeka się z największą przyjemnością. Będą do niej sięgać [...] kolejne pokolenia pedagogów.
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Bogusława Śliwerskiego