W poszukiwaniu teorii działania profesjonalnego pedagogów. Badania rekonstrukcyjne
Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 30,00 zł
Niniejsza praca ma dwie zasadnicze części: pierwsza prezentuje wybrane teorie profesjonalności, a druga, o charakterze empirycznym, zawiera analizę i interpretację doświadczeń zawodowych absolwentów kierunku pedagogika.
Niniejsza praca ma dwie zasadnicze części: pierwsza prezentuje wybrane teorie profesjonalności, a druga, o charakterze empirycznym, zawiera analizę i interpretację doświadczeń zawodowych absolwentów kierunku pedagogika.
Należy uprzedzić, iż pierwsza część nie jest typowym przeglądem literatury przedmiotu. Jest przybliżeniem czytelnikowi nieznanych bliżej w Polsce stanowisk niemieckich badaczy problemu (ta uwaga nie dotyczy koncepcji T. Parsonsa, która została przywołana jako egzemplifikacja początków teoretycznego ujmowania profesji). Stanowiska te o tyle nie są absolutnie nowe, że są wyrazem twórczej recepcji teorii anglosaskich, prowadzącej do powstania nowych jakości.
Część druga książki prezentuje wyniki jakościowych badań empirycznych. Na podstawie interpretacji wypowiedzi absolwentek i absolwentów pedagogiki dokonałam rekonstrukcji ich doświadczeń zawodowych z perspektywy profesjonalności, nie traktując żadnej z omówionych teorii normatywnie (jako źródła kryteriów uznawania konkretnych działań pedagogów za profesjonalne lub nieprofesjonalne). Były one nie tyle źródłem pojęć uwrażliwiających, ile inspiracją w poszukiwaniu tropów (w języku technicznym stosowanej metody: wariantów znaczeń) podczas interpretacji materiału badawczego. Rezygnacja z normatywności przy przyjęciu analitycznej perspektywy profesjonalności rodzi problem. Nie wiadomo bowiem, czym cechuje się działanie profesjonalne i niezależnie od argumentacji praktycznej, którą już przywoływałam, uzasadniając wybór perspektywy, można postawić pytanie: Co upoważnia do tego wyboru? ...
Powracając do zawartości treściowej przedkładanego opracowania: pięć pierwszych teorii profesjonalności przedstawionych w rozdziale 1 ma o tyle charakter ogólny, że nie odnoszą się do konkretnych zawodów, lecz przywołują czynniki charakteryzujące profesje jako takie oraz rekonstruują strukturę działań profesjonalnych. W dalszej części rozdziału omawiane są stanowiska teoretyczne wykorzystujące przesłanki teorii ogólnych do refleksji nad profesjonalnością działań (społeczno-)pedagogicznych. W rozdziale 2 przedstawiona została koncepcja badań empirycznych, których wyniki prezentowane są w następnych rozdziałach. Jak już wspomniano, przeprowadzone badania mają charakter jakościowy: uczestniczyło w nich 30 absolwentów pedagogiki, a zastosowaną metodą była obiektywna hermeneutyka. W rozdziale 3 przedstawione zostały wyniki badań. Na początku zrekonstruowane zostały indywidualne wzory działań zawodowych, wybrane spośród innych po analizie wszystkich danych (w badaniach biograficznych określa się je zwykle mianem przypadków kluczowych). Są to wzory, które odzwierciedlają struktury ujawniające się w rozproszeniu w pozostałym materiale badawczym. W rozdziale 4 na podstawie całości zebranego materiału zrekonstruowane zostały warunki uczestnictwa w praktyce zawodowej, przez wyodrębnienie ich wariantów. Całość opracowania zamyka Podsumowanie, a w Aneksie umieszczony został Kwestionariusz wywiadu swobodnego z absolwentkami i absolwentami pedagogiki.
Mamy nadzieję, że przedłożone opracowanie będzie miało wartość użytkową zarówno dla nauczycieli akademickich i teoretyków pedagogiki oraz studentów pedagogiki, jak i dla pedagogów-praktyków.
Opis
- Książka elektroniczna - E-book
- Epub, Mobi
Specyficzne kody
- isbn
- 978-83-7850-370-3
Wprowadzenie
Rozdział 1
Wybrane teorie profesji i profesjonalności
1.1. Strukturalno-funkcjonalna teoria profesji Talcotta Parsonsa
1.2. Wskaźnikowa (atrybutowa) koncepcja profesji
1.3. Profesje jako zbiorowe (polityczne) podmioty
1.4. Profesjonalizacja w funkcjonalnie zróżnicowanym społeczeństwie
1.5. Warunki i struktura działań profesjonalnych Koncepcja Ulricha Oevermanna
1.6. Działania profesjonalne w perspektywie teorii interakcjonizmu symbolicznego
1.7. Wiedza kierująca zawodowymi działaniami (społeczno-)pedagogicznymi
1.7.1. Instrumentalne wykorzystywanie wiedzy naukowej w zarządzaniu praktyką instytucjonalną
1.7.2. Wiedza naukowa – wiedza profesjonalna – wiedza działaniowa
1.8. Działania profesjonalne jako świadczenie usług
1.9. Podsumowanie, czyli punkty odniesienia do dalszych interpretacji
Rozdział 2
Teoretyczno-metodologiczne podstawy badań empirycznych
2.1. Czynniki warunkujące kształtowanie się koncepcji badań
2.2. Cel i problematyka badawcza w kontekście przyjętych założeń teoretyczno-metodologicznych
2.3. Zasady doboru i charakterystyka próby badawczej
2.4. Charakterystyka metody interpretacji i analizy materiału badawczego
2.5. Elementy krytyki materiału empirycznego i dojrzewanie koncepcji badawczej
2.6. Zasady prezentacji wyników badań
Rozdział 3
Rekonstrukcja doświadczeń zawodowych absolwentek i absolwentów pedagogiki – typy wzorów działań zawodowych
3.1. Katarzyna M. – autonomiczny „nauczyciel podłogowy”
3.1.1. Wzór działania zawodowego – osobisty potencjał podstawą budowania profesjonalnej autonomii
3.2. Adam B. – organizator czasu mieszkańców internatu
3.2.1. Wzór działania zawodowego – dążenie do ograniczania niepewności – podejmowanie działań przebiegających według znanych reguł
3.3. Beata X. – nauczycielka życia
3.3.1. Wzór działania zawodowego – zasady własnego działania wynikające z modelu funkcjonowania instytucji
3.4. Krystyna S. – animatorka nowych horyzontów poznawczych
3.4.1. Wzór działania zawodowego – świadczenie usług edukacyjnych jako forma zawodowej niezależności
3.5. Anna Z. – między realnością urzędu a wyobrażeniem pedagoga
3.5.1. Wzór działania zawodowego – wyobrażenie pedagogicznej profesjonalności w kontekście działań o innym charakterze
Rozdział 4
Warunki uczestnictwa absolwentów pedagogiki w praktyce zawodowej
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Wstępne oczekiwania absolwentów wobec pracy zawodowej oraz oczekiwania pracodawców
4.3. Ramowy społeczny kontekst funkcjonowania instytucji wspierających
4.4. Postawa pedagogów wobec bezpośrednich odbiorców ich działań – warunki budowania relacji
4.5. Sposoby pracy odzwierciedlające wiedzę i umiejętności absolwentów
4.6. Poczucie niezależności zawodowej absolwentów pedagogiki
4.7. Autoidentyfikacja oraz poczucie przynależności do wspólnoty zawodowej
4.8. Absolwentki i absolwenci pedagogiki niepracujący w zawodzie
Podsumowanie
Aneks
Bibliografia
Monografię zaliczam do tych publikacji usytuowanych w obszarze nauk społecznych, które mogą być ważne, a nawet przełomowe, w obszarze teorii oraz praktyki edukacji, i to nie tylko pedagogów. […] Oryginalna konceptualizacja badań (skupienie się na oddolnie demonstrowanej profesjonalności jako sposobie bycia z innymi w światach profesji pedagogicznych, w światach zanurzonych w zmianie nie tylko o politycznym, ale także kulturowym wymiarze), odzwierciedlające się w narracji refleksyjność i rzetelność w zaznajamianiu czytelnika z tym, co i jak się staje w trakcie realizacji kołowego modelu badawczego, stała dyskusja z koncepcjami wyznaczającymi ramy teoretyczne postępowania oraz wreszcie kierunek analiz i punkty odniesienia w pracy z materiałem empirycznym zgromadzonym za pomocą wywiadu swobodnego z elementami narracji (przeprowadzonego z 30 absolwentami reprezentującymi różne specjalności w ramach studiów na kierunku pedagogika), prowadzą do otwartej teorii warunków uczestnictwa absolwentów w działaniach, które charakteryzuje potrzeba profesjonalności. […]
Znakomite wywody teoretyczne (lekcja aplikacji metody rekonstrukcyjnej) są tu nie do przecenienia (!). Jestem przekonana, że z książki będą korzystać nie tylko uczestnicy seminariów oraz kierownicy i wykonawcy zespołów badawczych lokujących swoje projekty w tradycji rekonstrukcyjnej, ale także badacze pochodzący spoza dyscypliny i prowadzący badania w innej konwencji interpretatywnej. Jej lektura (niejednorazowa!) może bowiem okazać się ważna nie tyle z punktu widzenia, jak (to się robi), ale przede wszystkim ze względu na możliwość skorzystania z wejścia do „pracowni” badaczki, współdzielenia, w znaczeniu Jeana-Luca Nancy’ego, tego co, się staje. Pytanie: czy w interpretacyjnych badaniach pedagogicznych pozostajemy wyłącznie z opisem, nie jest jedynym, które się tu pojawia.
Z recenzji dr hab. Bogusławy Doroty Gołębniak, prof. CDV
Zobacz także
Powiązane produkty
- Brak powiązanych produktów